Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulanan Rekabetçi Kesimler Programı kapsamında desteklenen, Ege Teknopark yürütücülüğünde, Ege Üniversitesi, EBİLTEM ve EGİAD iştirakindeki 6,5 milyon Euro bütçeli, “D-TECH4ENT-Deep Technology Incubator for Entrepreneurs” projesi, EGİAD üyesi iş beşerlerine düzenlenen bir webinar ile tanıtıldı. Webinara, Ege Teknopark İş Geliştirme Koordinatörü ve NüvEge Kuluçka Merkezi Koordinatörü Anıl Baybura konuşmacı olarak katıldı. Baybura, derin teknolojilerin hayatlarımızın ve işlerimizin ne kadar merkezinde yer aldığını aktardı.
Tekno-Girişimciler Ekonomik Büyümeyi Artıran Kilit Güç
EGİAD Genel Sekreteri Prof. Dr. Fatih Dalkılıç’ın moderatörlüğündeki toplantının açılış konuşmasını yapan EGİAD İdare konseyi Lideri Alp Avni Yelkenbiçer, İzmir’in dördüncü Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak kurulan Ege Teknopark’ın, başta hayat bilimleri ve sıhhat alanları olmak üzere İzmir ve Bölgede başka paydaşlar ile iş birliği ve sinerji halinde çalıştığını belirterek, “EGİAD olarak D-TECH4ENT projesinin resmi bir kesimiyiz. EGİAD Ailesi olarak bu oluşumun içinde yer almayı çok önemsiyoruz. Girişimcilik faaliyetlerinin ülke ekonomileri için kıymeti her geçen gün daha da artmakta olup girişimcilik faaliyetlerine gereken kıymetin verilmesi ülke kalkınması açısından büyük değer arz etmektedir. Bilhassa tekno-girişimciler ekonomik büyümeyi artıran kilit güçtür. Teknoloji girişimciliği, bireyler, firmalar, bölgeler ve uluslarda refahı kolaylaştıran bir araçtır. Bu nedenle, teknoloji girişimciliği alanında yapılan çalışmalar entelektüel merakın ötesinde değerli bir fonksiyon sunmaktadır. Sanayi ve bilgi ihtilalinin merkezinde olan derin teknolojiler hem şirketlerin hem de yatırımcıların aradığı “bir sonraki büyük şey” dir. İklim değişikliği, demografik değişimler, kaynak kıtlığı yahut yaşlanan nüfus ve bilimsel ilerleme üzere mega trendlerin yol açtığı büyük talep değişimlerinin kesişiminde yer alan tüm sanayileri etkileyen modeller, derin teknolojiler; yani yapay zekâ, IoT, Drones, sensörler, robotik, yeni materyaller, biyoteknolojiler, artırılmış/sanal gerçeklik olarak isimlendirilmektedir. Milletlerarası 70’e yakın pazarda yaklaşık 8.700 derin teknoloji şirketi (yoğun Ar-Ge gerektiren teknolojik atılımlardan yararlananlar) bulunmaktadır” dedi.
Türkiye’de Teşebbüs Ekosistemi
Türkiye’de teşebbüs ekosistemi ve Derin Teknoloji’yi de kıymetlendiren Yelkenbiçer, resmi istatistiklere nazaran, sanayi ihracatı içinde yüksek teknolojili eserlerin oranının yüzde 3,2 olduğunu kaydederek, 2023 yılında bu oranın yüzde 5,8’e yükseltilmesinin hedeflendiğini vurguladı. Yelkenbiçer, toplumsal kalkınmanın bilgiye dayalı hale geldiği günümüz dünyasında, teknolojik, inovatif fikir ve faaliyetlerin değişik bir kıymet kazandığına dikkat çekerek, “Özellikle, eğitim programlarında yapılan düzenlemeler ışığında fikir üretmek ve bunları ticari hale getirecek dayanak düzenekleri büyük değer arz ediyor. Bu bağlamda TÜSİAD BGİV ile üniversite öğrencilerine; Diamond Challenge ismi altında lise öğrencilerine ulaşmaya çalışarak EGİAD Melekleri markamızla biz de bu stratejiye katkı vermeye çalışıyoruz. Temel olarak derin teknoloji çığır açan yeniliklerin özellikleri incelendiğinde, diğerleri için giriş mahzurlarının ve bilgi taşmalarının yüksek olduğu, fakat pazara sunma müddetinin uzun olduğu, eser geliştirme maliyetlerinin ve eser risklerinin yüksek olduğu açıktır. Bu teknolojilerin büyük bir tesiri olmasına, pazara hazır olgunluğa erişmesi uzun vakit almasına ve değerli ölçüde sermaye gerektirmesine karşın, merkezi bir inovasyon yapısının “tek durak noktası” olarak tasarlanmadığı açıktır. Günümüzde üniversiteler girişimcilik ve yenilikçilik endeksine nazaran sıralanmakta; inovatif gençleri piyasa şartlarına ve yeni bir iş kurmaya uygun yetiştiren kurumlar öne çıkmakta. İnovasyonu ekonomik bedele dönüştürmeyi teşvik eden AB projeleri yaygınlaşmaktadır.
Dünyada ve Türkiye’de Derin Teknoloji
Ege Teknopark İş Geliştirme Koordinatörü ve NüvEge Kuluçka Merkezi Koordinatörü Anıl Baybura ise, ağır olarak 2014 yılından bu yana kullanılmaya başlanan Deep Tech’in gelişim sürecini aktardı. D-TECH4ENT-Deep Technology Incubator for Entrepreneurs” projesine de açıklık getiren Anıl Baybura, proje ortakları olarak Ege Teknopark’ın hali hazırda işleyen bir alt yapıya, Ege Üniversitesi’nin eğitimde tecrübeye, EGİAD’ın yatırım konusunda ve melek yatırımcılık alanlarındaki profesyonelliğine dikkat çekti. Baybura, Deep Tech biçim fikirlerin ekseriyetle gelişmiş laboratuvarlara, test merkezlerine, özel kaynaklara, spesifik makinelere, güçlü alt yapıya, sermayeye, kapsamlı düşünmeye ve kapalılığa muhtaçlığı olduğunu belirtti. Baybura muazzam bir tesire sahip bu teşebbüslerin, pazara hazır hale gelmeden evvel uzun bir geliştirme sürecine, sürdürülebilir finansal yatırıma ve özel alt yapılara ihtiyaç duyduğunu kaydetti. Baybura konuşmasını şu formda sürdürdü: “Kaynakları incelediğimizde, girişimcilik iktisadı yaklaşık 3 trilyon dolar kıymete sahip bu oran bir G7 ülkesi kadar. Dünyanın en büyük 10 şirketinden 7’si teknoloji kesiminde faaliyet göstermekte. Küresel Girişimcilik Ekosistemi Raporu, bir sonraki Silikon Vadisi’nin, Silikon Vadisi üzere olmayacağını, büsbütün farklı inovasyonlar üzerinden büyüyeceğini ve derin teknolojilerin bunun anahtarı olacağını varsayım etmekte. ABD ve Çin, 2015’ten 2018’e kadar derin teknoloji şirketlerine yapılan global yatırımların yaklaşık yüzde 81’ini gerçekleştirmiştir. ABD 32.8 milyar dolar, Çin ise 14.6 milyar dolar derin teknoloji yatırımı yapmıştır.”
Türkiye’deki gelişmelere de değinen Anıl Baybura, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, KOSGEB, TÜBİTAK, Kalkınma Ajansları ve çeşitli kuruluşların bu yapılara dayanak olduğuna dikkat çekti. Kesim problemlerine da detaylı olarak değinen Baybura, spesifik emel ve öncelikleri de aktardı. Baybura, teşebbüsçüler için özelleştirilmiş birebir rehberlik ve koçluk dayanağının, alt yapı sağlamanın, derin teknoloji için bir merkez oluşturulmasının, melek yatırımcıların arttırılmasının değerine vurgu yaptı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
