Vehbi Koç Vakfı tarafından, insanların hayat kalitesinin artırılmasına katkıda bulunan kişi ve kurumları teşvik etmek gayesiyle her yıl; kültür, eğitim ve sıhhat alanlarından birine verilen Vehbi Koç Mükafatı, bu yıl eğitim alanındaki öncü nitelikteki çalışmalarından ötürü İlköğretim Okullarına Yardım (İLKYAR) Vakfı ve vakfın kurucusu Prof. Dr. Hüseyin Vural’a verildi. Pandemi kuralları nedeniyle dijital platformda gerçekleştirilen ve Arter’in konut sahipliği yaptığı merasimde konuşan Koç Holding İdare Konseyi Lideri Ömer M. Koç, “Özgür niyetin temeli olan eleştirel okuma, analitik düşünme ve sentezleme maharetlerini şimdi okul yıllarında kazanan, donanımlı, bilim, kültür ve sanat alanlarında bilgi ve ilgi sahibi bireyler yetiştirmek, hepimizin ortak sorumluluğudur. Bu memleketin müreffeh ve aydınlık yarınları için eğitimi en değerli, en öncelikli sorunumuz olarak görmeliyiz. Öbür türlü, Mustafa Kemal Atatürk’ün, ‘Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ jenerasyonlarını nasıl yetiştirebiliriz? Ne memnun ki bu şuuru haiz, elini taşın altına koyan, şartlar ne olursa olsun herkesten önce koşan, topluma liderlik eden vatansever insanlarımız var. Bu akşamki ödülümüzün sahibi de, işte bu türlü kıymetli bir kişi ve öyküsü de kendisi kadar özel” dedi.
Prof. Dr. Hüseyin Vural ise İLKYAR ile yurdun dört bir yanında dokundukları çocukların ve gençlerin hikayelerine yer verdiği konuşmasında “Çocuklara dokunduğunuz vakit çocuklar kendi kapasitelerini ortaya çıkarabiliyor. Her şeyin başı öz itimat. Köy çocukları, eğitimde bu ülkenin en şanssız olan çocukları. Taşımalı eğitimle öbür merkeze hoş okullara gidiyorlar, lakin okulun kaynaklarından pek faydalanamıyorlar. Hâlbuki bu ülkenin Edison’u büyük kentlerden çıkacak diye bir kaide yok. O köylerde tahminen de Edison’lar bilinmeyen. Bu köy çocuklarından kimilerini Bilim Elçimiz olarak belirledik. Kendilerine çeşitli kaynaklar ilettik. Onlarla tablet üzerinden konuşuyor, deneyler yapıyoruz. Hayattaki en büyük hayat motivasyonum, o çocukların hoş yerlere geldiklerini, ülkesine, milletine, insanlığa katkı sağladıklarını görmektir. Yaz Bilim Okulumuz 19 yıldır sürüyor. Kendi konusunda en güzel bilim insanları çocuklar ile buluşuyor. Yaz Bilim Okulu senede yalnızca 8-9 gün. Bunu yıl boyunca yapalım dileğindeyiz. Onun için de bir hayalimiz var, köylerden ve kentlerden çocukların geleceği, en hoş formda altyapısını kuracağımız ve daima güncelleyeceğimiz laboratuvarlar ile tüm çocuklara, anne ve babalara hitap edecek Bilim Sanat Köyü’nü kurmak istiyoruz” dedi.
Türkiye’nin birinci özel vakfı olarak 52 yıl evvel kurulan Vehbi Koç Vakfı’nın her yıl sırasıyla kültür, eğitim ve sıhhat alanlarında verdiği Vehbi Koç Ödülü’nün bu yıl “eğitim” alanındaki sahibi, pandemi koşulları nedeniyle dijital platformda gerçekleştirilen ve Arter’in konut sahipliği yaptığı merasimde açıklandı. Vehbi Koç Vakfı İdare Şurası; Prof. Dr. Mehmet Ali Alpar’ın başkanlığını yaptığı, Prof. Dr. Petek Aşkar, Prof. Dr. İpek Gürkaynak, Prof. Dr. Hasan Şimşek ve Işık Tüzün’den oluşan Seçici Kurul’un önerdiği 3 aday ortasından, “eğitim” alanındaki öncü nitelikteki çalışmaları ile 20. Vehbi Koç Ödülü’ne “İlköğretim Okullarına Yardım (İLKYAR) Vakfı” ile vakfın kurucusu Prof. Dr. Hüseyin Vural’ı lâyık gördü.
Tören, bir Vehbi Koç Vakfı Kuruluşu olan ve sanatın tüm disiplinlerini kapsayan programıyla herkes için erişilebilir, canlı ve sürdürülebilir bir kültür ve hayat platformu sunan Arter’de düzenlendi. 2019 yılında Dolapdere’deki yeni binasına taşınan Arter’de iki adet performans salonu bulunuyor. Merasimin gerçekleştirildiği Sevgi Gönül Oditoryumu, sinema programları, konuşma ve söyleşilerin yanı sıra performans sanatından örneklere, dans ve devinim çalışmalarına ve küçük akustik dinletilere de mesken sahipliği yapıyor.
Törenin sunuculuğunu ise İLKYAR gönüllüsü olarak 3 yıldır misyon yapan ve bu süreci “hayatımı değiştiren, köyümün hudutlarını aşmamı sağlayan yolculuğum” olarak anlatan Karadeniz Teknik Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Fatma Yıldırım yaptı.
Prof. Dr. Hüseyin Vural, İLKYAR Vakfı’nın birinci tohumlarını 1977 yılında Amerika’da doktora eğitimi sırasında attı. Vakıf, Vural’ın Türkiye’ye dönmesinin akabinde çocukların hayal güçlerini desteklemek, özgüvenlerini geliştirmek ve her türlü yeteneklerinin ortaya çıkmasına imkan tanımak hedefiyle Prof. Dr. Vural Altın, Prof. Dr. Sıddık Yarman ve Prof. Dr. Becerikli Arıkol ile birlikte 1998 yılında kuruldu. Çocukları ilgi alanları doğrultusunda motive etmek, yatılı okullara kitap, eğitim, spor, oyun malzemesi sağlamak, köy okullarındaki çocuklara okuma zevki aşılamak ve kitap yardımı ulaşmamış okul bırakmamak maksadıyla uzun yıllardır karınca kararınca adımlar atan İLKYAR Vakfı’nda, çalışmalar gönüllülük temeliyle yürütülüyor. Gönüllüler ulaştıkları köy okullarında edebiyattan resme, matematikten fiziğe kadar birçok alanda eğlenceli etkinlikler düzenliyor, gereksinim sahibi öğrencilere burs veriyor, armağanlar dağıtıyor, etkinliklerde başarılı olan çocukları Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi’ndeki yaz okullarında ağırlıyor.
Vehbi Koç Vakfı ve Koç Holding’in Youtube kanallarında yayınlanan merasimde konuşan Koç Holding İdare Konseyi Lideri Ömer M. Koç, “Pandemi nedeniyle online olarak düzenlediğimiz bu ödül merasimi, Vehbi Koç’u, vefatının 25’inci yılında bir kez daha anmak, hayatını adadığı bedelleri hatırlatmak için bize değerli bir imkân sunuyor. Vehbi Koç’un ‘Ülkem varsa ben de varım’ kelamı, tüm paydaşlarımızla mukadderat birliği yaptığının ve vaktinin çok ötesindeki vizyonunun göstergesidir. Bu sorumluluk hissiyle eğitim, sıhhat ve kültür alanlarında ülkemize çok bedelli kurumlar kazandırmıştır. Onun ülkülerini yaşatmak bizim için büyük bir gurur kaynağı ve onurlu bir vazifedir” dedi.
Ömer M. Koç: “Salgınla birlikte eğitimde fırsat eşitsizliği daha da derinleşmiş görünüyor.”
“Bu akşam yalnızca çok bedelli bir kuruluşumuzu ve insanımızı ödüllendirmekle kalmayıp azimle çalıştığımız takdirde neleri başarabileceğimize bir sefer daha şahit oluyoruz” diyerek kelamlarını sürdüren Ömer M. Koç şöyle devam etti: “Hiç kuşku yok ki, içinden geçtiğimiz Covid-19 salgınının pek çok hususta aksi tesirleri oldu. Lakin eğitim alanındaki sonuçları bilhassa dikkat cazibeli ve üzücü. Ulusal Eğitim Bakanlığımızın web sitesinde yayımladığı ‘Sayılarla Uzaktan Eğitim’ istatistiklerine baktığımızda, yaklaşık 2,5 milyon öğrencinin Eğitim Bilişim Ağı’na erişemediğini görüyoruz. Devletimizin alandaki durumu yakından izliyor olması, eminim alınan tedbirlere de ışık tutuyordur. Her hâlükârda öğrencilerimizin yüzde 15, yüzde 16’sının sistemin dışında kalması vahim bir tabloya işaret ediyor. Korkarım, bu durum özellikle sosyoekonomik bakımdan geri kalmış yörelerimizdeki evlatlarımızı daha da olumsuz etkiliyor. Özetle, salgınla birlikte süregelen sorun daha da büyümüş, eğitimde fırsat eşitsizliği daha da derinleşmiş görünüyor. Bizim en büyük sorumluluğumuz çocuklarımızı süratle değişen dünyaya, bugünden çok farklı bir geleceğe hazırlamaktır. Onları 21. yüzyılın yetkinlikleriyle donatmalı, gerekli meziyetleri kazandırmalıyız ki; yarının dünyasında kendilerine yer bulmanın ötesinde, kelam sahibi de olabilsinler. Özgür fikrin temeli olan eleştirel okuma, analitik düşünme ve sentezleme hünerlerini şimdi okul yıllarında kazanan, donanımlı, bilim, kültür ve sanat alanlarında bilgi ve ilgi sahibi bireyler yetiştirmek hepimizin ortak sorumluluğudur. Bu memleketin müreffeh ve aydınlık yarınları için eğitimi en kıymetli, en öncelikli problemimiz olarak görmeliyiz. Öbür türlü, Mustafa Kemal Atatürk’ün, ‘Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ kuşaklarını nasıl yetiştirebiliriz? Ne keyifli ki bu şuuru haiz, elini taşın altına koyan, şartlar ne olursa olsun herkesten önce koşan, topluma liderlik eden vatansever insanlarımız var. Bu akşamki ödülümüzün sahibi de işte bu türlü bedelli bir kişi ve kıssası de kendisi kadar özel” dedi.
Prof. Dr. Hüseyin Vural: “Bu ülkenin Edison’u büyük kentlerden çıkacak diye bir kaide yok. Bu şuurla Türkiye’nin 81 vilayetindeki 81 köyüne kitap, bilgisayar ve internet teması sağladık. Böylelikle öğrencilerin EBA’ya erişimi mümkün oldu…”
Mükafatını Ömer M. Koç’un elinden alan Prof. Dr. Hüseyin Vural, İLKYAR’ın yurdun dört bir yanında dokunduğu çocukların ve gençlerin hikayelerine değindiği konuşmasında şu tabirlere yer verdi: “Bu çocukların hepsini hoş etkinliklerle bir ortaya getirebilmek ülkemizin geleceği için çok faydalı olacaktır, diye düşünüyorum. Çocuklara dokunarak değerli olduklarını hissettirirseniz, onlar da kapasitelerini ortaya çıkarmak için büyük bir heyecanla çalışıp, her yere ulaşabiliyor. Şu anda teknoloji ilerlerken bir sürü caydırıcılar ortaya çıkıyor. 2 terabaytlık bellekler satılıyor. 4 terabaytlık olanlar da yakında satılmaya başlar. 4 terabaytlık bir bellekte 500 bin kitabı saklayabilirsiniz, yani insanlığın bütün birikimini cebinize koyabilirsiniz. Bu birikimi özümseyerek çok hoş şeyler yapabiliriz. Lakin yanlış emellere yanlışsız yönlenirsek, teknoloji yarar değil, uyuşturan bir rol oynamaya başlar. Toplumsal medyadan o kadar farklı bilgi ve manzaralar akıyor ki; o mükemmellikler karşısında hayran oluyoruz, lakin yavaş yavaş çocuklar da, bizler de uyuşmaya başlıyoruz. ‘Biz yapamayız, onlar yapmış hepsini’ diye bir psikoloji içerisine giriyoruz. Fakat bilgiyle beslenmiş özgüvenle insanlığa yenilikler sunabiliriz.”
Başlattıkları Bilim Elçisi projesini anlatan Prof. Dr. Hüseyin Vural şöyle devam etti: “81 vilayetteki 81 köy çocuğunu kütüphaneci olarak belirledik. Daima birlikte bilgisayarın başına toplanıp EBA derslerini izleyebiliyorlar. Köy çocukları eğitimde bu ülkenin en şanssız olan çocukları. Zira taşımalı eğitimle öteki vilayet, ilçe, taşıma merkezindeki hoş okullara gidiyorlar. Orada dersler saat iki, iki buçuk civarı bitince çabucak servise binip geri dönüyorlar. Okullarındaki kaynaklardan gereğince yararlanamıyorlar. Köylerinde hayat neyi gerektiriyorsa onu yapıyorlar, ya hayvanların altını temizliyorlar, ya da analarına yardım ediyorlar. Eğitimden uzaklaşıyorlar. Hâlbuki bu ülkenin Edison’u büyük kentlerden çıkacak diye bir kaide yok. O köylerde tahminen de pek çok Edison zımnî. Okuma heyecanının sürmesi gerekir. Ulusal Eğitim Bakanlığımızın çok hoş bir sloganı var, ‘Eğitimde ihmal edilecek tek birey bile olamaz.’ ‘Bilim Elçilerimiz’ kütüphaneci üzere çalışıp, çocuklara kitapları dağıtıyorlar. Onlarla internet üzerinden konuşuyoruz, deneyler yapıyoruz. Bilim Elçilerimiz ile büyük bir seyahate başladık. Çok hoş çocuklar ve çok uygun yerlere geleceklerine inanıyorum. Onların insani pahalarını, sevgilerini, hürmetlerini, gülümsemelerini koruyup, milletimize hizmet edecekleri günleri görmek için yaşıyorum.”
Prof. Dr. Hüseyin Vural, TÜBİTAK’ın desteklediği Yaz Bilim Okulu’nun 19 yıldır sürdüğünü de anlatırken, “Bilim Okulumuz ODTÜ yerleşkesinde gerçekleşiyor. ODTÜ’nün bilim insanları çocuklar ile buluşuyor. Çocuklar kendi deney setlerini geliştiriyor ve birçok aktiflik gerçekleştiriyorlar. Böylesine dolu dolu geçen bir Yaz Bilim Okulu’nda kelam veriyorlar, ‘Biz de sizin üzere olacağız, ülkemize, milletimize yararlı bireyler olacağız’ diyorlar. Yaz Bilim Okulu her sene 8-9 gün kadar sürüyor. Bunu yıl boyunca yapalım isteğindeyiz. Onun için de bir düşümüz var, köylerden ve kentlerden çocukların geleceği, en hoş halde altyapısını kuracağımız, daima güncelleyeceğimiz laboratuvarlar ile tüm çocuklara, anne ve babalara hitap edecek Bilim Sanat Köyü’nü kurmak istiyoruz” dedi.
Prof. Dr. Hüseyin Vural, “İyi ki Vehbi Koç bu vakfı kurmuş. Yeterli ki sizler bu türlü hoş şeylere devam ediyorsunuz. Vehbi Koç’u rahmetle anıyor, hepinize çok teşekkür ediyorum” diyerek kelamlarını tamamladı.
Prof. Dr. Hüseyin Vural Hakkında:
1951 yılında Sarayköy-Denizli’de dünyaya gelmiştir. 1973 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nden mezun olan Vural, 1976 yılında Boğaziçi Üniversitesi’nde yüksek lisansını, 1982’de ise Rutgers University’de doktora eğitimini tamamlamıştır. Prof. Dr. Hüseyin Vural, 1987 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Makina Mühendisliği kısmında öğretim üyesi olmuş, ODTÜ Daima Eğitim Merkezi’nin başkanlığını da yürütmüş ve 2018 yılında ODTÜ’den emekli olmuştur. Prof. Dr. Hüseyin Vural, İLKYAR Vakfı’nın başkanlığını kuruluşundan beri sürdürmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
