Hayatımızın bir kesimi haline gelen televizyon ve akıllı telefonlar, irtibatın en vazgeçilmez araçları olarak dikkat çekiyor. Pandemi devrinin “vatandaş televizyonculuğu” konusunda hızlandırıcı bir tesir yarattığını belirten uzmanlar, bu devirde en fazla artışın içerik tarafından olduğunu kaydediyor. Uzmanlara nazaran bu durum, insanların kültürünü ve ömür halini değiştiriyor.
Üsküdar Üniversitesi İrtibat Fakültesi Radyo, Televizyon ve Sinema Kısım Lideri Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, pandemi periyodunda değişen televizyon yayıncılığına ait değerlendirmelerde bulundu.
İletişimin hem okuyucusu hem de yazıcısı konumundayız
Teknolojideki gelişmelerle birlikte yeniliklerin hayatımızda çok daha fazla yer edindiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, “İnsanın yeryüzündeki varlığı düşünüldüğünde; telefon, televizyon ve internet kullanımı epey kısa bir vakit dilimine karşılık gelmektedir. İrtibat alanındaki teknolojik temelli gelişmeler ömrümüzde değerli bir yer işgal etmektedir. Hem üretici hem tüketici pozisyonunda olduğumuz bu devirde teknoloji bağlamıyla bağlantının hem okuyucusu hem de yazıcısı konumundayız” dedi.
“Uydu” dünyayı küresel köye dönüştürdü
1920’li yıllarda başlayan televizyon yayıncılığının ortaya giren İkinci Dünya Savaşı nedeniyle kesintiye uğradığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, “1950’li yıllardan itibaren her meskene bir televizyon fikriyle insanların hayatlarında yer edinmeye başlamıştır. 1980’li yıllarda uydu yayıncılığının başlaması televizyon için hudutları yok eden değerli bir dönüm noktasıdır. Uydu sayesinde dünyanın en ücra noktasından yayın yapılabilmektedir. Yani ‘dünya küresel bir köye dönmüştür’” diye konuştu.
İnternet dünyayı kökünden değiştirdi
Günümüzde hayatımızın bir modülü olan internetin tarihine değinenDr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, şunları söyledi:
“1989 yılında Tim Berners-Lee tarafından tasarlanan “World Wide Web”in ortaya çıkışıyla dünyadaki bağlantı nizamı kökünden değişmiş, yepisyeni ve daima devinim gösteren bir periyoda girilmiştir. Bireyler “internet” denilen ağın içerisinde metin, fotoğraf, görüntü ve öbür multimedya içeriklerini paylaşır hale gelmişlerdir. Doğal bu paylaşım teknolojik gelişmelere bağlı biçimde yıllar içerisinde devinim göstermiştir.
Web 1.0 olarak isimlendirilen 1990-2000 yılları ortasındaki webin birinci periyodunda internet aracılığıyla bilgiye kolay kolay ulaşım sağlanmıştır. Bilgiyi ulaşanların insanlığa hükmettiği binlerce yıldan sonra bilginin paylaşıma açılması ve erişiminin kolaylığı insanlık için değerli bir adım olmuştur. Lakin bu periyot yalnızca internetteki bilgiyi okuyabildiğimiz bir devri tabir etmektedir.”
2000’li yıllarla birlikte “sosyal medya” denilen ve internet ağının içindeki çabucak herkesin üretici pozisyonuna eriştiği bir periyoda geçildiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, “Web 2.0 olarak isimlendirilen bu devir “vatandaş gazeteciliği” nin de başladığı devirdir. Ferdî olarak içerik üretimine geçilen insan merkezli ve metin yüklü toplumsal ağlar bu periyoda damga vurmuştur” dedi.
Vatandaş gazeteciliğinden vatandaş televizyonculuğuna…
Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, 2020 yılı prestijiyle “web 4.0” denilen yeni bir periyoda girildiğini tabir ederek “Bu devir irtibat manasında bilgilerin eşgüdümlü işlediği, “5G”, “büyük veri”, “bulut bilişim” üzere yeniliklerin insan ömründe yerini aldığı bir devri tabir etmektedir. Televizyon, bilgisayar, tablet ve telefon olarak dört farklı ekrandan dilediğimiz içeriğe erişebildiğimiz bu yeni devirde klâsik kitle bağlantı araçları yeni teknolojilerle yakınsak bir ilgi içerisindedir. Teknoloji kullanımının tabana yayılması ve görüntü akış suratının artışı sonucu yayıncılık herkese açılmıştır. Tek bir aygıt ile tıpkı anda 7/24 yayın yapabilme ve bu yayınları birebir anda pek çok toplumsal medya mecrasından paylaşabilme imkanı, “niş ve spesiyallerden” oluşan yeni bir periyodun habercisi olmuştur” diye konuştu.
Bu devirde ferdî yayıncılığın öne çıktığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, “Bireysel manada görüntü çekme, kurgu yapabilme, çekilen içerikleri paylaşabilme ve yayınlayabilme kolaylığı kişisel yayıncılığın önünü açmıştır. Görüntü akış suratındaki artış ve maliyetlerin azalması sonucu ‘vatandaş gazeteciliği’ nden 20 yıl sonra ‘vatandaş televizyonculuğu’ devrine geçilmiştir” dedi.
Pandemi vatandaş televizyonculuğunu hızlandırdı
Pandeminin de yayıncılık üzerinde kıymetli tesirleri olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, “Yayıncılıktaki teknolojik temelli dönüşüm pandemiden bağımsız biçimde işliyor görünse de pandemi periyodunun “vatandaş televizyonculuğu” konusunda hızlandırıcı bir tesir yaratmıştır. Bu periyotta en fazla artış içerik tarafından olmuştur. Fakat bu bahiste nitelikten çok niceliksel bir artıştan kelam edebiliriz. Yeni teknoloji ile dolayımlanmış televizyon yayıncılığı konusundaki her gelişme eğitim alan öğrencilerimiz için müjdeli bir haberdir. Pandemi medyanın ehemmiyetini bir sefer daha hatırlatmıştır. Bu alanda açılacak pek çok kapı vardır. Lakin bu kapılar teknolojiye yakın duran eğitimli profesyonellerin aralayacağı kapılardır. Yoksa şu geçiş devrinde de gördüğümüz üzere “vatandaş televizyonculuğu” klâsik yayıncılığın kopyası olmaktan öteye gidememektedir” diye konuştu.
Vatandaş gazeteciliği ya da televizyonculuğu kültür ve hayat formunu değiştiriyor
“’Modernleşmenin modernleştiği’ bir dönemdeyiz” diyen Dr. Öğretim Üyesi Esennur Sirer, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Değişim ve dönüşümün kaçınılmaz olduğu bu periyotta irtibat alanında da yenilikler her daim olacaktır. Herkesin bağlantı teknolojilerini kullanır duruma gelmesi ismi ‘vatandaş gazeteciliği’ ya da ‘vatandaş televizyonculuğu’ olsun insanların kültürünü ve hayat biçimini değiştirmektedir. Yaşadığımız devirde en yüksek kıymete sahip olan bilgi, bağlantı teknolojileri sayesinde sirkülasyona sokulmaktadır. Gelişen bilgi ve irtibat teknolojilerinin sağladığı araçlar, ağ toplumunun şekillenmesinde kıymetli bir ögedir. Ağı şekillendirirken kültürü de şekillendirmektedir. Münasebetiyle ömür biçimimizde şekillenmektedir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
