Yeni kuşak araştırma ve pazarlama platformu Pollective ve dijital veriyi manalandıran içgörüleri ile ses getiren kampanyalara imza atan; pazarlama ve bağlantı tahlilleri ajansı The Planner Co. iştirakinde gerçekleştirilen “Toplum Hassaslığı ve Şahsî Özgürlükler” araştırmasının sonuçları yayınlandı. Pollective platformu üzerinden online olarak gerçekleştirilen araştırma ana çizgileri ile toplumsal medya ve ferdî özgürlüklere odaklanırken son devirde toplumsal medyada da gündemi sıklıkla meşgul eden, bilhassa felaket vakitlerinde yapılan paylaşımların neden olduğu yansıları irdeleyen soruların çıktıları paylaşıldı.
Toplumsal medya günlük hayatın paylaşılması hedefi ile kullanılmanın yanı sıra bilhassa felaket vakitlerinde birlik olmak, toplumu bilgilendirmek ve takviye toplamak için de kullanılıyor. Bu periyotlarda markalar ve ferdi kullanıcılar çoğunlukla gündelik hayatın akışını paylaşmayı kesip mevcut gündeme odaklanırken birtakım kullanıcılar ise hayatın günlük akışından paylaşım yapmaya devam ediyor, bu durum birtakım kullanıcıların reaksiyon göstermesine sebep olurken başka yandan farklı bir kesim ise bu yansıların şahsî hak ve özgürlüklere müdahale olduğunu düşünüyor.
Pollective üzerinden gerçekleştirilen 18-45 yaş aralığında Türkiye’nin 68 kentinden 1500+ iştirakçi ile gerçekleşen araştırma kapsamında, ülke gündeminde felaketler varken yapılan şahsî paylaşımları sorduk. İştirakçilerin yalnızca 9’u gündemde felaketler varken toplumsal medya hesapları üzerinden yapılan ferdî paylaşımları saygısızlık olarak nitelendiriyor.
Gündemde felaketler varken insanların şahsî paylaşım yapmasını “Saygısızca bulan ve hudut olan” şahısları ayrıntılı incelediğimizde ise, 18-24 yaş ortası gençlerin 6’sı toplumsal medya üzerinden yapılan ferdî paylaşımlardan rahatsız olurken, bu oran 25 yaş üzerindeki kitleyi incelediğimizde 10’a yükselerek artış gösteriyor. Araştırma katılımcılarının29’u bu soruya toplumun duyarsızlaştığını düşünüyorum biçiminde yanıt veriyor. Bu bağlamda yapılan paylaşımlara daha negatif yaklaşanların oranını toplam 38 olarak belirleyebiliyoruz. İştirakçilerin kalan 62’likkısmının ise daha nötr bir yaklaşım sergilediğini söyleyebiliriz.
Katılımcıların 34’ü Türkiye’de yaşadığımızı ve felaketlerin günlük yaşantımızın bir kesimi olduğunu, bu sebeple paylaşım yapılabileceğini düşünüyor. İştirakçilerin 15’i ise hayatın devam ettiğini ve şahısların paylaşımlarında özgür olduğunu söz ediyor. Geriye kalan 13 ise genel olarak kimin ne paylaştığı ile ilgilenmediğini ve buna karışmak üzere bir niyetinin de olmadığını belirtiyor.
Katılımcılara ek olarak bu şekil paylaşımların reaksiyon çekmesi sence ferdî özgürlüklere müdahale mi? Sorusu sorulduğunda 30, bu reaksiyonun duruma ve olaya nazaran kıymetlendirilmesi gerektiğini söyleyerek olay bazlı kıymetlendirme ve derecelendirme yapıyor. Birebir kesim, kendi ferdî bedel yargılarına nazaran bir reaksiyon gösterdiğini de belirtiyor. 25 katiyetle müdahale olduğunu düşünürken, 16 kısmen müdahale olduğunu düşünüyor.
23 ise bu reaksiyonların müdahale olmadığını yalnızca bir fikir bildirimi olduğunu düşünürken, 6 katiyen bir müdahale olmadığını düşünüyor.
Cevapları ayrıntılı kırdığımızda şahsî paylaşımları hudut bozucu gören 9’luk kitlenin içinde bulunan 16’lık kesim tıpkı vakitte bu paylaşımlara karışılmasını şahsî hak ve özgürlüklere kısmen yahut büsbütün müdahale olarak nitelendiriyor. Geri kalan 84’lük kısım ise bu paylaşımların reaksiyon almasını şahsî hak ve özgürlüklere karışılması olarak yorumlamıyor.
Kişisel paylaşımların reaksiyon çekmesini katiyetle müdahale olarak gören kitleye ayrıntılı baktığımızda her 10 bireyden 4’ünün Türkiye’de yaşadığımız için gündemdeki olayların sona ermediği fikrine dikkat çektiklerini görüyoruz.
Pollective kurucu ortaklarından Hatice Kulak’ın bilgilere yorumu:
Doom scrolling yani ‘Felaket kaydırması’ teriminin 2018 yılında birinci kere kullanılmaya başladığını görüyoruz ancak aslına bakarsanız ondan çok daha öncelerde deneyimlemeye başladığımız bir kavram. Bilhassa Twitter üzerinden yürüttüğümüz son dakika bağımlılığı ile birlikte daima olarak makûs haber ve felaket kovalar duruma geliyoruz. Bu durum bizi üzse ve psikolojimizi bozsa bile dışarıda kalma korkusu ile birleşerek kendimize pürüz olamadığımız bir döngü yaratıyor. Bu döngü içinde ise felaket kaydırmamızın ortasına giren ve o döngüye uymayan paylaşımların reaksiyon çektiğini görüyoruz. Ama iklim değişikliği ile ilgili paylaşılan datalar gösteriyor ki, felaketler günlük hayatımızın bir kesimi olacak ve markalar ‘Doom Scrolling’ ortasında kendini duyarsız göstermeden bir yer bulmak zorunda kalacak. 2022 ile birlikte bu adaptasyon sürecine başlamayan ve irtibatını tüketicisini dinleyerek, dataya dayalı biçimde planlamayan markalar daha çok sessiz kalmak zorunda kalacak üzere duruyor.
Çalışmanın çıktılarını kıymetlendiren The Planner Co. kurucusu ve lideri M. Çağla Çakır Doğan’a nazaran, 2022’ye hazırlanan markaların bugüne kadar bildiklerini unutması ve ezbere stratejilerden kaçınmaları gerekiyor. Pandemi ile hızlanan ve gelişini beklediğimizin çok üstünde ivmelendiren “gelecek” şu an tam karşımızda duruyor. Tabiat yanıbaşımızda çığlık atarken, bir yandan da farklı kategorilerde kısıtlamalar ile boğulmuş bir çok jenerasyonda, kendi demografilerine nazaran farklı boyutlarda yansılar görüyoruz. Araştırmamızda da gördüğümüz üzere, toplum bundan sonra “felaket”lerle iç içe olacağının şuurunda. Lakin tüm bunlar olurken, yeni olağanın bu olduğunun ve hayatın bir çok olay etrafında tekrar de ilerleyeceğinin farkında. Bunları kendimiz ve tüm grubumuz de yaşadığı için, yalnızca müşahedelerimiz değil, iç güdülerimizden de ilham alıyoruz. Önceliklerimiz, alım niyetlerimiz, ilgimizi çeken husus başlıkları ve ele alış formları 2022 itibariyle yepisyeni bir boyut kazanacak. Gerek iklim krizi gerekse pandemi ile birlikte, ömür yeni bir hal alıyor. Bu sebeple, şu günlerde planlamalarına başlamış tüm markalara sesleniyoruz. Vitrin önceliğiniz olmasın, samimiyet tüm stratejilerin başında gelsin. Yaptıkları ve konuştukları paralellik göstermeyen, bir eser, bir kampanya, tüketici tarafından artık pek de kabul görmeyecek. Bir öteki yandan da, yükselen bayan sesine kulak verin. Sessiz kalması alışkanlık haline getirilmiş ya da konuşması daima dramatize edilerek kullanılmış bayanlar, dünyaya taraf verecek. Araştırma sonuçlarımızda da gördüğümüz üzere, özgürlükler ve şahsî hakları korkmadan konuşabilenler tekrar öncelikli olarak bizleriz; bayanlar. Samimi bir formda, herkes için özgürlük ve eşitlik konuşan tüm markalar, başta bayanları, ve bu sayede de kitleleri yanında hissedebilecekler.
Araştırma 2021 yılında data partneri olarak çalışmaya başlayan yeni jenerasyon araştırma ve pazarlama platformu Pollective ile pazarlama ve bağlantı tahlilleri ajansı The Planner Co. tarafından Ağustos 2021’de gerçekleştirilmiştir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
