Birçok çiftin hayali olan anne baba olma isteği, bazen kısırlık (infertilite) nedeniyle gerçekleşemiyor. Her 9 çiftten birinde görülen kısırlığın yüzde 50’si erkeklerde görülen sıkıntılardan kaynaklanıyor. Sperm kalitesizliği ya da sperm yokluğu sebebiyle baba olma ihtimalleri çok düşük olan erkeklerin bahtı Mikro TESE prosedürü ile artıyor. Bu sorunu yaşayan erkeklerin testislerinin açılıp oradan alınan dokularda sperm aranmasını sağlayan Mikro TESE süreci, daha yüksek oranda ve daha âlâ kalitede sperm elde edilmesine imkan veriyor. Memorial Ankara Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. Emrah Yakut, Mikro TESE prosedürü hakkında bilgi verdi.
Evli çiftlerin yüzde 25’i birinci yıl bebek sahibi olamıyor
Cinsel istikametten etkin ve korunma uygulamayan çiftlerin bir yıl içerisinde doğal yollarla gebelik elde edememesi durumuna infertilite (kısırlık) denilmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran evli çiftlerin birinci bir yılda yüzde 25’i gebelik elde edemezken, yüzde 15’i tedavi arayışına girmekte, yüzde 5’i ise yapılan tedavilere karşın çocuk sahibi olamamaktadır.
Sperm kalitesizliği ya da yokluğu en değerli sebep
Her 9 çiftten birinde görülen bir durum olan kısırlığın yüzde 50’si erkek kaynaklı sıkıntılardan ileri gelmektedir. Erkek kısırlığına yol açan sperm kalitesizliği ya da sperm yokluğunun en önemli sebeplerini varikosel, hormonal nedenler, genetik nedenler, genel ve sistemik hastalıklar, inmemiş testis, sperm kanalında tıkanıklıklar, enfeksiyon hastalıkları, kemoterapi ve radyoterapi, ilaç kullanımı ve üreme yollarında meydana gelen hastalıklar oluşturmaktadır.
Azospermi problemine Mikro TESE ile tahlil
Kısırlık nedenlerinin düzeltilemediği ve doğal yollarla gebelik sağlanamadığı durumlarda çiftler aşılama ve tüp bebek üzere yardımcı üreme tekniklerine yönlendirilmektedir. İnfertilite sorunu yaşayan ve menisinde sperm bulunmayan ya da ileri derecede sperm üretim bozukluğuna bağlı azospermi durumu olan erkeklerde tahlil için uygulanan metotlardan bir tanesi de “Mikro TESE” dir.
Testisten alınan dokularda sperm aranır
Mikro TESE süreci genel anestezi altında hasta büsbütün uyutularak yapılmaktadır. Süreç skrotumun yani testis torbasının orta sınırında, 3-4 cm’lik kesi açılması ve testis içerisinde tübül denilen ince kanalların yüksek güçte çalışan bir mikroskop altında incelenmesi yoluyla gerçekleştirilmektedir. Olağan yahut genişlemiş tübüller toplanarak doku örnekleri alınır ve bu dokular laboratuvar ortamında parçalanarak içlerinde sperm hücresi olup olmadığına bakılır. Yapılan incelemede canlı sperm hücresinin bulunması durumunda, şayet anneden alınan yumurtalar hazırsa tıpkı gün tüp bebek süreci için kullanılır ya da ileride yapılacak tüp bebek tedavisinde kullanılmak üzere dondurularak saklanır. Sperm hücrelerinin tek tek bulunması ve toplanması uzmanlık gerektiren epey hassas bir süreç olmaktadır.
Dokular ziyan görmüyor
Mikro TESE tekniğinde klasik TESE sürecine nazaran çok daha az doku örneği alındığı için testis dokusunun ziyan görme ihtimali daha düşük olmaktadır. Sperm üretiminin olduğu tübüllerin mikroskop büyütmesi ile incelenmesi sperm bulma ihtimalini arttırmakta, daha yüksek oranda ve daha güzel kalitede sperm elde edilmesine imkan sağlamaktadır.
Mikro TESE prosedürü ile testislerden sperm elde etme oranı yüzde 40-60 ortasında olurken; birincisinde başarısız olan ve ikinci defa yapılan Mikro TESE uygulamalarında sperm bulma oranı yüzde 20-30’lara düşmektedir. Mikro TESE süreci sonrasında testislerde sperm bulunmazsa alınan dokulara kesinlikle patolojik inceleme yapılması gerekmektedir. Bu inceleme hastanın bundan sonra izleyeceği süreç konusunda yol gösterici olmaktadır.
Sperm bulunamayan şahıslar için ROSI formülü
Yine son yıllarda TESE ile sperm elde edilemeyen olgulara ROSI formülü alternatif bir tedavi yaklaşımı olarak sunulmaktadır. ROSI tekniğinde (Round Spermatid Enjeksiyonu) olağanda döllenme sağlamak için gerekli kapasiteye sahip olmayan öncül sperm hücreleri (round spermatid) birtakım süreçlerden geçirilerek yardımcı üreme tekniklerinde kullanılabilmektedir. Şimdi çok yeni olan bu teknik, hiçbir halde çocuk sahibi olmayan çiftler için alternatif tedavi olarak görülmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
