DEVA Partisi Tabiat Hakları ve Etraf Siyasetleri Lideri Yasemin Bilgel, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek maddeleşen Hayvanları Muhafaza Kanunu’nu kıymetlendirdi: “Memnuniyet verici bir adım. Fakat daha kapsamlı bir yasanın hazırlanması gerekiyor. Bu maddeyi bir başlangıç olarak görüyoruz.”
DEVA Partisi Tabiat Hakları ve Etraf Siyasetleri Lideri Yasemin Bilgel, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek maddeleşen Hayvanları Müdafaa Kanunu’nu kıymetlendirdi. Bu maddeyi yalnızca bir başlangıç olarak gördüklerini söz eden Bilgel, “Geç kalınmış ve yetersiz de olsa memnuniyet vericidir. Bizle birlikte yaşayan hayvanların hakları için daha kapsamlı bir yasanın hazırlanması gerekiyor. Bu maddeyi bu uğraşta yalnızca bir başlangıç olarak görüyoruz” dedi. Bilgel açıklamasına şöyle devam etti:
‘Olumlu değişiklikler var’
“Hayvanlara karşı işlenen kabahatlerin kabahat kapsamından çıkarılıp cürüm kapsamına alınması değerli bir başlangıçtır. Hayvanların ‘süs’ olarak değerlendirilmesinden dönülmesi, sahipli kedi ve köpeklerin tamamının dijital kimliklendirme prosedürü ile kayıt altına alınması zorunluluğunun getirilmesi, hayvan sirkleri ve yeni yunus parklarının kurulmasının ve pet-shop’larda kedi ve köpek satışının yasaklanması isabetli değişikliklerdir.”
Kanunda problemli kimi unsurların yer aldığını söyleyen Bilgel şu tabirleri kullandı:
‘Tehlike arz eden hayvanlar yaklaşımı hayvanları müdafaa anlayışıyla bağdaşmaz’
“Hayvanları Muhafaza Kanunu ismi altında ‘tehlike arz eden hayvanlar’ halindeki kategorize eden yaklaşımla kimi köpek ırklarını korumaktan öte kurtulmaya yönelik mevcut düzenlemelere ek düzenlemeler getirilmiştir. Mevcut yasaklara ek olarak tehlike arz eden hayvanları sahiplenmek, barındırmak, beslemek üzere eklerin yapılması bu çeşit hayvanların barınaklara terk edilmelerine yahut uyutulmalarına neden olacaktır. Tehlike arz eden hayvan kavramı, birtakım köpek ırklarının doğuştan saldırgan olduğu ön kabulüne dayanmaktadır. Bu yaklaşım da kanunun temel emeli olan ‘hayvanları koruma’ anlayışı ile bağdaşmamaktadır.”
Bilgel, kanunun eksikliklerini ise şöyle açıkladı:
‘Hayvanları yasaklamak yerine sahiplere sorumluluk yüklenmeli’
“Hayvanları Muhafaza Kanunu’nda hayvanları yasaklamak yerine, sahiplere daha fazla sorumluluk yüklemek gerekirdi. Yalnızca ihmal ve istismar edildiği için saldırganlaşan köpeklerin sorumluluğunun ilişkin oldukları ırka değil, sahibine ilişkin olduğu birtakım düzenlemeler getirilmesi, hayvanları müdafaa kanununun emeline daha uygun olurdu. ‘Tehlike arz eden hayvanlar’ sınıflandırma yetkisinin Tarım ve Orman Bakanlığı’na verilmiş olması da sakıncalı olup, keyfi uygulamaların önünü açmaktadır. Şayet bir sınıflandırma çalışması yapılacaksa da ‘tehlike arz eden hayvanların’ kinoloji uzmanlarının takviyesi ve görüşü doğrultusunda belirlenmesi gerekmektedir.”
‘Hayvan hastaneleri zarurî tutulmalı’
“Yeni kanun ile mahallî idarelere, ilgili karar organının uygun görmesi halinde, hayvan hastaneleri kurabilmesi yetkisi verilmiştir. Fakat vilayetlerde ve nüfusu makul bir oranı aşan ilçelerde hayvan hastaneleri kurulması mecburiliği getirilmemesi, ülkemizde en az 8 milyon hayvanla birlikte yaşadığımız düşünülürse, hayvan sıhhati tarafından taban standartların sağlanması açısından da yetersizliğin sözüdür.”
‘Avcılık düzenlenmeli’
“Hayvanların mal olarak değil canlı olarak görüldüğü bir Hayvanları Müdafaa Kanunu’nda avcılık ile ilgili bir düzenlemenin olmaması da telaş vericidir. Ülkemiz 1984’ten bu yana Bern Sözleşmesi’ne taraf olmasına karşın, mukavele ile müdafaa altına alınmış tiplerin ihale yoluyla avlanmasına Merkez Av Komitesi tarafından karar verilmektedir. Sayıları ülkemizde süratle azalan dağ keçileri, ceylanlar, kuşağı müdafaa altına alınan kuş cinslerinin ihaleler yolu ile avlanmaya açılması katiyen kabul edilemez. Bu ihalelerin bir kısmı lakin kamuoyu baskısı ile iptal edilmektedir. Yanlışsız olan ise bu canlıların kanunlar ile korunmasıdır. Bu nedenle yeni maddede yasal ve yasa dışı avcılık ile düzenlemelerin olmaması büyük bir eksikliktir.”
‘Hayvan hakları eğitimi verilmeli’
“Kanunda hayvan hakları konusunda eğitim ve farkındalık çalışmalarına yer verilmemesi de öbür bir değerli boşluktur. UNESCO Hayvan Hakları Kozmik Beyannamesi’nde yer aldığı üzere ‘eğitimden ve okullaşmadan sorumlu merciler, vatandaşlarına çocukluktan itibaren hayvanları anlamayı ve hürmet göstermeyi öğrenmeleri için imkan sağlamak zorundadır.’ Anaokulundan başlayarak eğitim kurumlarında hayvan hakları konusunda eğitim verilmesi zorunluluğunun getirilmesi, hayvanlara karşı işlenen cürümlerin önüne geçmek için kaidedir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
