Girne Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Levent Kayrın ve Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş’ın Geliştirerek Patent Aldığı Süratli Testi Kiti, Rh Kan Uyuşmazlığını Gebeliğin Birinci Haftalarında Yalnızca 10 Dakikada Belirleyebiliyor.
Girne Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Levent Kayrın ve Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş bebekte sarılık, anemi, beyin hasarı, kalp yetmezliği ve hatta tedavi edilmezse vefata yol açabilen Rh kan uyuşmazlığının tespit edilmesine yönelik süratli ve sağlam bir test formülü geliştirerek patent aldı.
Rh uyumsuzluğu, annenin kan kümesinin Rh negatif, bebeğin ise Rh olumlu olması halinde karşılaşılan riskli bir durum. Gebelik sırasında anne kanına geçen bebeğe ilişkin Rh müspet kan hücrelerinin annenin bağışıklık sistemini uyardığını ve annenin bedeninin bu hücreleri tehdit olarak görerek antikor ürettiğini tabir eden Prof. Dr. Levent Kayrın, bu antikorların da bebeğe ilişkin kan hücrelerini parçalayarak önemli bir tehlike yarattığını söyledi.
Bu nedenle anne adayının kan kümesinin Rh negatif, babanın ise Rh olumlu olması halinde bebek ile anne ortasında kan uyuşmazlığı olup olmadığının saptanması çok büyük değer taşıyor. Prof. Dr. Kayrın, günümüzde Rh tayininin vakit alıcı ve değerli bir prosedür olması sebebiyle Rh uyumsuzluğu riski olan gebeliklerde tedbir olarak anne adaylarına gebeliğin 28’inci haftasında ve doğumdan sonra 72 saat içinde kan uyuşmazlığı iğnesi yapıldığını söylüyor. Kan uyuşmazlığı riskinin anne üzerinde yarattığı tasa ve gerilim de gebeliği olumsuz etkileyebiliyor.
Kan Uyuşmazlığını 10 Dakikada Belirlemek Artık Mümkün
Prof. Dr. Levent Kayrın ve Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş’ın geliştirdikleri test prosedürü ise gebeliğin 8’inci haftasında kan uyuşmazlığı olup olmadığını tespit edebiliyor. Üstelik yalnızca 10 dakikada!
Girne Üniversiteli bilim insanları, nanopolimer tabanlı bir biyosensör sistemi uygulayarak, Rh uyuşmazlığı riski bulunan anneden alınan 5 ml kandan 10 dakika içerisinde bebeğin Rh kıymetini belirleyebiliyor. Böylelikle patenti de alınan yeni kuşak test kiti ile bebekte kan uyuşmazlığının olup olmadığı süratli bir formda anlaşılabiliyor. Prof. Dr. Levent Kayrın, test sonucunda bebeğin kan kümesinin Rh negatif olarak belirlenmesi halinde anne ile bebek ortasında kan uyuşmazlığı olmadığını gösterdiğini söylüyor. Prof. Dr. Kayrın, gebelik açısından risk taşımayan bu durumda anneye, kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmasına, rastgele bir ek tedaviye gerek kalmadığını ve olağan takibe devam edildiğini belirtti.
Prof. Dr. Levent Kayrın, “Bebeğin kan kümesi Rh müspet olarak tespit edilirse anne ve bebek ortasında kan uyuşmazlığı riski vardır ve bebeğin korunması için kan uyuşmazlığı iğnesinin kesinlikle yapılması gereklidir. Gebelik çok daha yakından takip edilir ve bebekte kan uyuşmazlığının neden olabileceği ultrason bulguları aranır” sözünü kullandı.
Girne Üniversitesi Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş ise bebeğinde kan uyuşmazlığı olup olmadığını evvelce öğrenebilmenin, anneleri ruhsal olarak rahatlatarak daha sağlıklı bir gebelik geçirmelerini sağlayacağına vurgu yapıyor. Dr. Umut Kökbaş, geliştirdikleri testle kan uyuşmazlığı riskini evvelden belirleyerek anneye gereksiz bir enjeksiyon yapılmasının da önüne geçmiş olacaklarını söylüyor.
Üretim İçin Çalışmalar Sürüyor
Prof. Dr. Levent Kayrın ve Dr. Umut Kökbaş’ın geliştirerek patent aldığı test prosedürünün yaygın olarak kullanılması, kan uyuşmazlığı riski bulunan gebelikler için büyük bir kolaylık sağlayacak. Patenti alınan test kitinin üretimi içinse çalışmalar sürüyor. Test kitinin yakın vakitte üretilerek kullanıma sunulması planlanıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
