Üretim süreçlerinin temel yapısında bulunan Sanayi 4.0 prensipleri çerçevesinde online takip sistemleri, giyilebilir teknolojiler, kablosuz ve taşınabilir tahlillerin saha uygulamaları, robotik teknolojiler ve yapay zekâ uygulamaları üzere yenilikçi faaliyetleri hayata geçiren Tüpraş, tüm dijitalleşme çalışmalarında “önce insan” diyerek emniyeti odağına alıyor.
Veriyi, petrol üzere işleyen şirket, İTÜ ARI Teknokent ve ODTÜ Teknokent’te bulunan Bilgi Analitiği Merkezleri ile datadan paha yaratmaya yönelik yatırımlarını pekiştirerekrafineri operasyonlarını destekliyor.
Tüpraş, dijital dönüşüm seyahati kapsamında gerçekleştirdiği yenilikçi ve öncü çalışmalarına devam ederken mevcut projelerini geliştirmeyi de sürdürüyor. Bilgiden kıymet yaratmaya yönelik yatırımlarını güçlendiren şirket, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), İTÜ ARI Teknokent ve ODTÜ Teknokent ile gerçekleştirdiği iş birlikleri sayesinde çalışmalarını dış kaynaklarla entegre ve sürdürülebilir bir boyuta taşıyor.
Tüpraş, her iki teknokentte yer alan Data Analitiği Merkezleri’nde misyonlu dijital datayı manalandırıp yorumlayan ‘Veri Bilimciler’ ile datanın faal kullanımına imkan sağlıyor. Büyük bilgi altyapısının ve data analitiği projelerinin yönetildiği Data Analitiği Merkezleri’nde, bilgiden kıymet yaratma kültürünün ve hünerinin olgunlaştırılması ve kalıcı hale getirilmesi amaçlanıyor. Uzman Bilgi Bilimciler “Analitik Tüpraş” programı kapsamında her departmanda “Sivil Data Bilimci” tabir edilen öncü iş uygulama takımları yetiştirmeye dayanak vererek datayı demokratikleştirmede de kıymetli bir rol oynuyorlar. Birebir vakitte; Tüpraş rafineri alanlarındaki çalışmaların desteklenmesi ve planlanması, üretim ve proses güvenliği bahislerinde mümkün risklerin en aza indirilmesi öncelikleri de muvaffakiyetle yürütülüyor.
Veri, petrol üzere işleniyor
Dünyanın en yeterli data analitiği ünitesine sahip rafinerilerinden biri olmak emeliyle yola çıkan Tüpraş’ın rafinerilerinde, her gün 150 bin sensörden yaklaşık 650 milyon satır data işleniyor ve şirketin büyük data altyapısında işlenerek sürdürülebilir katma kıymete dönüşüyor. Şirket, üretim süreçlerinin temel yapısında bulunan Sanayi 4.0 prensipleri çerçevesinde üretim faaliyetlerinden topladığı dataları, petrolü işler üzere işleyerek, yapay zekâ algoritmaları ile kârlılığını ve sürdürülebilir yapısını koruyacak projeler geliştiriyor. Toplanan dataların gücü ile Tüpraş’ın bedel zincirinde, tedarik ve üretimden satışların tahsilatına kadar, yüz milyonlarca lira ölçülebilir potansiyeli olan bir proje portföyü yönetiliyor.
“Veri analitiğinde üniversite- sanayi iş birliğini güçlendiren öncü adımlar atıyoruz”
Veri analitiği çalışmaları kapsamında rafineri çalışanlarının gereksinimlerini ve sorunlarını anlamak gayesiyle uzun saha görüşmeleri gerçekleştirdiklerini belirten Tüpraş Genel Müdür Yardımcısı Doğan Korkmaz, “Tüpraş olarak çok büyük bir data altyapısı üzerinde data tahlil sistemlerini kullanarak, karar anında fark yaratabileceğimizi erken basamakta öngörebildik. Ehil kaynaklara erişim ile üniversite ve start-up’lara yakın olabilmek gayesiyle ODTÜ ve İTÜ’de kurduğumuz data analitiği merkezlerimizde vazifeli doktora/yüksek lisans öğrencilerinden oluşan data bilimci gruplarımız birçok kıymetli projeyi hayata geçiriyor. Data bilimci arkadaşlarımız alanda üretilen sensör, alarm ve laboratuvar bilgilerine ek olarak; finans, satış, lojistik üzere paha zincirinin her evresine dokunan bilgilere de erişme ve bu alanlarda proje geliştirme imkânına sahip oluyor. Geliştirilen proje portföyü içinde eser özelliklerinin evvelce iddia edilmesi, alarm datalarının tahlil edilmesi üzere direkt üretim etaplarına katma bedel sağlayan projelerin yanı sıra; finansal karar takviye sistemleri, satış iddia sistemleri üzere uygulamalar da yer alıyor” diyerek şöyle devam etti:
“Bu merkezlerden çıkan projelerle, üretim süreçlerimizin sekteye uğramasını engelleyecek sonuçlar elde ediyoruz. Fakat daha değerlisi, en temel önceliğimiz olan iş sıhhati ve güvenliği için çok manalı bilgilere ulaşıyoruz. Data analitiği dünyada uzun müddettir şirket bünyelerinde çalışılan bir husus olmasına karşın, sanayi kuruluşları olarak bu tıp ekosistemlerin etrafında de yer almak çok kıymetli. Biz de Tüpraş olarak, data analitiği alanında üniversite sanayi iş birliğini de güçlendiren öncü adımlar atmaktan memnunluk duyuyoruz”
“İTÜ ve ODTÜ’de ilgili kısımlarla teknokent ekosisteminde ortak projeler yürüteceğiz”
Tüpraş olarak uzun yıllardır İTÜ ve ODTÜ ile ortak çalışmalar yürüttüklerine de dikkat çeken Korkmaz şirketin farklı kısımlarında ve çeşitli konumlarda, İTÜ ve ODTÜ’nün farklı kısımlarından mezun yüzlerce çalışma arkadaşlarının vazife yaptığını belirtti:
“İTÜ ve ODTÜ ile güç bölümündeki çalışmalarımızı, dünyanın önde gelen şirketlerinin gündeminde değerli yer tutan ve tüm bölümleri derinden etkileyen dijital dönüşüm alanına taşıyarak iş birliğimizi daha da güçlendirdik. Bu kapsamda, iş ömrünü değiştirecek dijital dönüşüm uygulamalarından üretim süreçlerimizi etkileyen Sanayi 4.0 yaklaşımına kadar, geniş bir yelpazede teknoloji projeleri yürütüyoruz. Bilgi analitiği merkezlerimizde faaliyet alanlarımıza yönelik, ilgili öğretim üyeleri ile üniversite- sanayi iş birliğiyle ortak çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Ayrıyeten, İTÜ ve ODTÜ’de ilgili kısımlarla teknokent ekosisteminde ortak projeler yürütmeyi, eğitim programları ve etkinlikler düzenlemeyi hedefliyoruz. Girişimcilere yönelik start-up programları geliştirmek yahut mevcut programlara dahil olmak, araştırma faaliyetlerimizi destekleyecek nitelikli insan kaynağına erişim dayanağı almak ve sektörel Teknokent Kuluçka Merkezi ve gibisi yapılar oluşturmaya yönelik iş birlikleri oluşturmak da planlarımız ortasında yer alıyor”.
‘Veri Vatandaşları’ Tüpraş’ın her ünitesinde yaygınlaştırılıyor”
Veriye dayalı karar süreçlerinin kıymet kazanmasıyla birlikte, datanın herkes için ulaşılabilir olmasının ehemmiyetini vurgulayan Korkmaz: “Geldiğimiz etapta en ufak iş ünitelerinde dahi, her kademedeki çalışanın dataya dayalı karar verebilmesi, datayı kullanabilmesi çok değerli olacak. Bilginin demokratikleştirilmesini ve yalnızca üst seviye yetkililere raporlamalarda değil, karar sisteminin her noktasında kullanılmasını hedefliyoruz. Tek ve tıpkı bilgiyi, her düzeyde kararın merkezine alarak yalnızca data bilimcilerin değil, tüm şirket çalışanlarımızın kullanmasını amaçlıyoruz. ‘Veri Vatandaşı’ olarak tabir ettiğimiz Tüpraşlı çalışma arkadaşlarımıza, büsbütün kendi kaynaklarımızla tasarladığımız özel bilgi analitiği eğitimleri sunarak dijital dönüşüm seyahatimizde güçlenmeye devam ediyoruz” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
