TSKB’nin güç dalında geliştirdiği araştırma, mühendislik ve finansman disiplinlerindeki deneyimini hem banka içinde değerlendirmeyi hem de dış paydaşlara aktarmayı hedefleyen TSKB Güç Çalışma Kümesi, Temmuz ayında yıl içindeki dördüncü ve yeni bilgilendirme notu “Elektrikli Araçlar ve Depolama Teknolojileri” çalışmasını yayımladı. Dünyada elektrikli araçların gelişimini, Türkiye’de elektrikli ve hibrit araç kesiminin aktüel durumunu ele alan bilgilendirme notu; yeni uygulamalar, yenilikçi teknolojiler, mevzuat ve vergilendirme hususlarında kapsamlı bir tahlil sunuyor.
Kurulduğu 2018 yılından beri her yıl yayımladığı “Enerji Görünümü Raporu”yla güç dalının nabzını tutan TSKB Güç Çalışma Kümesi (TSKB EÇG), 2021 yılı Mart ayında birincisini yayımlamaya başladığı sektörel bilgi notlarıyla güç alanındaki gelişmeleri mercek altına almaya devam ediyor. 2021 yılının Mart ayında “Rüzgar Santralleri Bilgilendirme Notu”nu paylaşan TSKB EÇG, Nisan ayında “Talep Tarafı İdaresi Bilgilendirme Notu”nu, Mayıs ayında ise “Hidrojen Gücü Bilgilendirme Notu”nu paylaşmıştı.
Bankanın yıllar prestijiyle güç dalında geliştirdiği araştırma, mühendislik ve finansman disiplinlerindeki deneyimini hem banka içinde değerlendirmeyi hem de dış paydaşlara aktarmayı hedefleyen TSKB EÇG, Temmuz ayında yıl içindeki dördüncü ve yeni bilgilendirme notu, “Elektrikli Araçlar ve Depolama Teknolojileri” çalışmasını yayımladı.
Dünyada elektrikli araçların gelişimini, Türkiye’de elektrikli ve hibrit araç bölümünün durumunu, pazar beklentilerini ve güç depolama teknolojilerini ayrıntılarıyla inceleyen bilgi notunda; şimdiki uygulamalara, yenilikçi teknolojilere, mevzuat ve vergilendirme bahislerine da dikkat çekiliyor.
Dünyada çevreci bakış açısının ve global ısınmaya karşı hassaslığın daha geniş kitleler tarafından desteklendiği, kömür, doğal gaz ve petrol üzere konvansiyonel güç kaynaklarının sonlu olduğu ve artan güç gereksinimine bağlı olarak bu kaynakların kullanımındaki büyüme trendinin giderek azaldığı belirtilen bilgilendirme notunda, son yıllarda yeni teknoloji arayışlarında elektrikli araçların bir alternatif olarak öne çıkmasının desteklendiği tabir ediliyor.
“Elektrikli araçların yaygınlaşmasının önünde kimi maniler bulunuyor”
Elektrikli araçların, mobilitenin yakın gelecekteki dönüşümünde ve ulaşım kaynaklı karbon salımının azaltılmasında anahtar rol oynayacağı; daha sessiz, daha çevreci ve daha ekonomik bir ulaşım sağlayacağı biliniyor. Fakat dünyanın çeşitli ülkelerinde sayıları artmasına karşın, elektrikli araçların yaygın hale gelmesinin önünde hala birtakım pürüzler olduğu da görülüyor. Elektrikli araçların fiyatının, akaryakıtlı araçların fiyatına nazaran daha uygun olması, araç marka ve modelinde bilinen markalar ve elektrikli araçlarda uzmanlaşmış üreticilerin bulunması, uygun ve kâfi şarj noktalarının varlığı, elektrikli aracın şarj ile ortalama 400-450 km menzil gidebilme beklentisini karşılaması, şarj mühletinin 20-30 dakika aralığında seyretmesi üzere mevzular, elektrikli araçların yaygınlaşma sebepleri ortasında öncelikli olarak yer alıyor. Elektrikli araç talebini etkileyen ögelerin başında ise araç satış fiyatı geliyor.
“Elektrikli araç batarya maliyetleri yüksek düzeylerde seyrediyor”
Elektrikli araçların üretiminde, maliyeti ve satış fiyatını etkileyen en değerli bileşen, batarya teknolojileri olarak dikkatleri çekiyor. Bir elektrikli aracın maliyetinin yaklaşık yüzde 30’u batarya maliyetinden oluşuyor ve elektrikli araç batarya maliyetleri yüksek düzeylerde seyrediyor. Gelişen teknolojilerle birlikte gerileyen batarya maliyetleri ile elektrikli araç üreticileri, menzil olarak daha gelişmiş araçları daha ucuz fiyatlarla piyasaya sunabilmeyi planlıyor. Dünya genelinde elektrikli araçlara yönelik olarak; satın alma sübvansiyonu, tescil vergisi, KDV, hurda teşviki, yıllık plaka vergisi, park ve geçiş fiyatları, özel şerit kullanımı üzere birçok farklı alanda teşvik uygulamaları bulunuyor. Son vakitlerde dünyada elektrikli araç pazarındaki büyümenin lityum-iyon (Li-ion) teknolojisinin gelişmesini de beraberinde getirdiği, kelam konusu gelişmelerin lityum tabanlı batarya teknolojilerinin maliyetlerindeki düşüşü tetiklediği belirtiliyor. Önümüzdeki devirde teknolojik gelişmelere paralel olarak daha da gerilemesi beklenen lityum tabanlı batarya teknolojilerinin maliyetlerinin, bu alandaki yatırımları daha finanse edilebilir hale getirmesi de öngörüler ortasında yer alıyor.
“Enerji depolama sistemlerine yatırımlar artıyor”
Artan güç talebi, yenilenebilir güç kaynaklarının kesikli yapısı ve depolama gereksinimi, bu alandaki yatırımları ve devlet dayanaklarının yaygınlaşmasını hızlandırıyor. Güç depolama alanında ülkeler nezdinde siyasetler belirlenmeye devam ederken, devlet teşvikleri de artış göstermeyi sürdürüyor. Bunlara ek olarak, kesimde şirketler ortası ve kamu kuruluşları ortasında kurulan iş birliklerinde ve proje sayılarında da artış yaşanıyor. Ayrıyeten, birçok yatırımcı tarafından birleşme ve satın alma yoluyla güç depolama sistemleri dalına yatırım yapılıyor. Türkiye’de farklı alanlarda güç depolama projeleri bulunuyor ve bu alanda hem özel dal hem de kamu yatırımları gerçekleşmeye devam ediyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
