Pandemi sürecinde bayanların ailedeki yüklerinin çok arttığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun travmalara ve tükenmişlik sendromuna yol açtığını vurguluyor. Uzmanlar, “Kadınlara yüklenen fazla sorumluluklar telaş seviyesini arttırmakta, gerilime yol açmakta ve uzun periyodik kronik gerilim ve korku hali de ruhsal problemlere dönüşebilmektedir” ikazında bulunuyor.Bu periyotta vazife ve sorumlulukların paylaşılmasını tavsiye eden uzmanlar, bayanların yaşadığı travmaların toplumu da etkileyerek “Toplumsal radyoaktivite”ye yol açabileceğinin altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi’nden, Uzman Klinik Psikolog Selvinaz Çınar Parlak, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde pandemi sürecinde bayan olmayı ve bu devrin bayanlar üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.
Pandemi travmatik bir hal aldı
Pandemi sürecinin hayatın doğal akışını bozduğunu aktaran Selvinaz Çınar Parlak, insanların hayatlarını büyük oranda meskenlerinde sürdürmek durumunda kaldığını hatırlattı. Bu süreçte aile sisteminin doğal akışının da bozulduğunu söyleyen Selvinaz Çınar Parlak, “Aileler üzerindeki hem ruhsal hem de fizikî yük artarak gerilime neden olmaktadır ve bu uzun periyodik gerilim epey önemli travmatik bir süreç haline gelebilmektedir” dedi.
Günlük ömrün yükü bayanlarda kaldı
Aile sisteminde “bakım verme” rolünün daha çok bayana atfedildiğini anlatan Uzman Klinik Psikolog Selvinaz Çınar Parlak, bilhassa ataerkil toplumlarda ailenin bakım vereninin anne olduğunu söyledi. Bayanların gereğince desteklendiklerinde bakım veren rolünde hayli olumlu tecrübeler ve güçlü hisler yaşayabildiğini belirten Selvinaz Çınar Parlak, şöyle devam etti: “Ancak pandemi sürecinde aileler toplumsal izolasyon ve takviyenin azalması, meslek hayatının olumsuz etkilenmesi, maddi düşünceler üzere birçok zahmetle karşı karşıya kaldılar. Çocukların eğitimlerinin aksaması, ömür usulü ve alışkanlıklarının büyük ölçüde değişmesi, pek çok ek sorumluluk ve yükleri beraberinde getirdi. Günlük hayatı organize etmekteki zorluk ve yüklerin, büyük oranda bayanlar ve annelerde kaldığını görmekteyiz.”
Kadının yaşadığı travma aileyi etkiler
Taşıyabileceğinden fazla sorumluluk ile karşı karşıya kalmanın bayanların telaş seviyelerini artırdığını aktaran Selvinaz Çınar Parlak, bu süreçte çiftlerin bağlantısının ve sorumlulukları eşit paylaşmalarının her zamankinden daha da değerli bir hale geldiğini söyledi.
Uzman Klinik Psikolog Selvinaz Çınar Parlak, şu ihtarlarda bulundu: “Kadınlara yüklenen fazla sorumluluklar dert seviyesini arttırmakta, gerilime yol açmakta ve uzun vadeli kronik gerilim ve dert hali de ruhsal problemlere dönüşebilmektedir. Tükenmişlik sendromu, depresyon ve dert bozuklukları uzun vadeli ve kronik gerilim sonucu ortaya çıkabilmektedir. Bu süreçte bayanların yüklerinin arttığı ve gerilim yaşadıkları konutlarda pandemi, travmatik bir sürece dönüşmektedir ve bayanın yaşadığı travma tesiri tüm aileyi kaçınılmaz olarak etkileyecektir.”
Toplumsal radyoaktivite yaşanabilir
Pandemi şartlarının aile üzerinde yarattığı gerilimin aile içi bağlantısı bozduğunu tabir eden Selvinaz Çınar Parlak, ebeveynlerin ruhsal sıhhatinin da olumsuz etkilendiğini lisana getirdi. Bu durumun aile sistemini olumsuz etkileyecek kalıcı problemlere yol açabildiğini anlatan Selvinaz Çınar Parlak, şöyle devam etti:
“Pandemi sürecinde aile içi şiddetin arttığını, çocuklarda istismar oranlarında artış olduğu ve boşanma oranlarının da süratle artışa geçtiği bildirilmektedir. Anne ruhsal açıdan kötüleştiğinde çocuklara gereken duygusal takviyesi veremeyecektir, bu kuvvetli süreçte duygusal takviye alamamış çocuklar da travmatize olacaktır. Aile sisteminde bilhassa bakım veren anne ya da baba ruhsal olarak hastalandığında öteki aile üyeleri de bu durumdan olumsuz etkilenmekte ve uzun periyodik kronik sıkıntılara yol açabilmektedir. Böylelikle toplumsal ruh sıhhati da olumsuz etkilenmektedir. Bu durumları Yolanda Gampel, 2009 yılında “radyoaktivite” kavramı ile isimlendirmiştir.”
Zorlu şartların travmaları kuşaklar uzunluğu sürebilir
Annenin yaşadığı gerilim ve travmatik izlerin çocuğun da ruhsallığında derin yaralara yol açtığını aktaran Selvinaz Çınar Parlak, savaş periyotlarında ve güçlü şartlarda yaşanan travmaların bıraktığı izlerin kuşaklar uzunluğu tesirli olabildiğini söyledi.
Radyoaktivite kavramının, aile içinde yaşanan travmanın bulaşma ve yayılma gücünü söz ettiğini söyleyen Selvinaz Çınar Parlak, “Bir anne ruhsal sıkıntılar yaşadığında çocukları da etkilenir ve bir aile travmatize oluyorsa bundan kuşaklar uzunluğu jenerasyonlar etkilenebilir, tıpkı vakitte toplumsal meselelere yol açar. Toplumsal ruh sıhhatimizi korumak ve sağlıklı çocuklar yetiştirmek için bayanları ve anneleri güçlendirmek önceliğimiz olmalıdır. Annenin ruh sıhhati son derece kıymetlidir ve kesinlikle dikkate alınmalıdır” dedi.
Çocukların bakımı eşit oranda paylaşılmalı
Çocuklara bakım verme yükünün ebeveynlerce eşit oranda paylaşılması gerektiğini tabir eden Selvinaz Çınar Parlak, bayanlara, kendilerine şahsî vakit ayırabilmeleri konusunda takviye olunması gerektiğini de söyledi. Selvinaz Çınar Parlak öteki tekliflerini şöyle sıraladı: “Bakım yüklerinin ve mesken içi sorumlulukların paylaşılmasına imkan sağlanmalıdır, aile bir bütün olarak sorumlulukları paylaşmalıdır. Pandeminin yarattığı olumsuz durumlarda toplumsal dayanak alabileceği kamu kurum ve kuruluşlardan yardım talep etmelidirler. Aileler, çocuklar ve bayanlar için toplumsal hizmet imkanları daha faal hale gelmelidir. Bayanların konut ve aile içi sorumlukları ile artan yükleri konusunda takviye alabilecekleri hizmet imkanları ve yararlanabilecekleri kamu hizmetleri oluşturulmalıdır.”
Kadınlara yeni toplumsal sistemler gerekiyor
Annelik ve babalık fonksiyonlarının de düzgün yapılandırılması gerektiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Selvinaz Çınar Parlak, bayanların ve çocukların fizikî gereksinimlerinin karşılanması kadar ruhsal muhtaçlıklarının karşılanmasının da kıymetli olduğunu lisana getirerek kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu süreçte babaların, çocuklarının ruhsal süreçleri hakkında ciddiyetle bilgilendirilmesi ve süreci destekleme çalışmalarına iştiraki için destekleyici çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bayanların güçlendirilmesi ailenin sıhhati açısından çok derece kıymetlidir. Yardıma muhtaçlık duyan bayanların taleplerini karşılayacak toplumsal sistemler gereklidir. Ailelerin farkındalığı için psikoeğitimler ve ruhsal takviye sistemleri gerekmektedir. Gerilim altında olan tüm bayanlar ertelemeden ruhsal dayanak hizmetlerinden yararlanmalıdır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
