VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY) akademisyen Bahanur Garan Gökşen’in “Geç Osmanlı Periyodu Romanlarında Şair ve Şiir” isimli yapıtını yayımlıyor. Kitapta, Tanzimat romanı Cezmi’den Cumhuriyet’in birinci yılında yayımlanan Karanfil ve Yasemin’e, Ahmet Midhat Efendi’nin romanlarından Zâniyeler’e kadar çeşitli romanlardaki şairlerin izi sürülüyor.
VakıfBank Kültür Yayınları’nın yayımladığı “Geç Osmanlı Periyodu Romanlarında Şair ve Şiir”; “Şair kimdir?”, “Şairleri öbür sanatkarlardan ayıran özellikler var mıdır?”, “Şiir nedir ve nasıl yazılır?” sorularını sorarak Türk romanında şairin ve şiirin edindiği yeri inceliyor. Akademisyen Bahanur Garan Gökşen’in araştırma yapıtı, şairlerin şiiri nasıl tanımladığını, Divan, Halk ve Batı şiirine yaklaşımlarını, periyotlarının poetik sorunlarını, şiirlerini paylaşma sancılarını ve narsisizmle çabalarını geniş çaplı bir incelemeyle okura sunuyor.
Romantizm, melankoli ve yaratıcılık
Şair kimliğinin ve şiir sanatının Türk romanında edindiği yeri romantizm, melankoli, yaratıcılık üzere kavramlar çerçevesinde ele alan müellif, yapıtında şiir tipi üzerine devrin ünlü tartışmalarına da yer vererek şiirin tarifi üzerine yapılan yorumlara da yer veriyor. “Şair figürünün yaradılışından gelen duygusal kişiliği romantizmin de tesiriyle melankoliye yaklaşmış, “devrin hastalığı” olarak nitelenen melankoli, Batı edebiyatı üzere Türk edebiyatını da tesiri altına almıştır” diyen Gökşen, şunları söylüyor:
“İncelenen romanlarda tabiat bağlamında çoklukla sonbahar mevsiminin seçilmesi de melankoli açısından kıymetlidir, çünkü melankolik şairin kendi ruh durumuyla özdeşleştirdiği mevsim sonbahardır. Buna karşılık ekseriyetle olayların başladığı bahar mevsimi aşkın ve hayallerin mevsimi olarak nitelendirilmekte, bütün hoşluklar bu mevsimde yaşanmaktadır. Melankoli çerçevesinde yer verilen bir öteki başlık da “Kaybedilen Cennet: Çocukluk”tur, zira çocukluğa hasret duyulması ve geçmiş hoş günlerin hasretle yâd edilmesi romantizm tesirindeki melankolik şairin kendini teselli etmek için başvurduğu bir formüldür.”
Şair figürleri hakkında kapsamlı bir çalışma
Milli Kütüphane ve İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesi’nde şaire ve şiire odaklanan roman araştırmalarından da faydalanarak oluşturulan kitap, “Romanın Şairi”, “Şairin Şiiri” ve “Şairin Yaratıcılığı” halinde üç ana kısımdan oluşuyor. Çalışmanın birinci kısmında romanlarda yer alan şair kahramanlar değerlendirilirken, ikinci kısımda şairin kimliğine ve şiirin tarifine odaklanılıyor. Üçüncü kısımda ise şairlerin şiirlerini yaratma basamakları ele alınarak, bilhassa bir yapıtın meyvelerinin tomurcuklandığı devir olan “karşılaşma evresi” inceleniyor.
Tanzimat periyodu romanlarından Cumhuriyet devri romanlarına kadar romantizm akımı çerçevesinde romandan romana değişiklik gösteren şair imajının ele alındığı “Geç Osmanlı Periyodu Romanlarında Şair ve Şiir” ideoloji, psikoloji ve sosyoloji ekseninde devrin sanatkarlar üzerinde oluşturduğu ruh halini anlatan kapsamlı bir çalışma olarak dikkat çekiyor.
Bahanur Garan Gökşen kimdir?
2010 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısmından mezun oldu. Hacettepe Üniversitesi Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Kolunda başladığı yüksek lisans programını 2013 yılında tamamladı. Tıpkı yıl Mimar Sinan Hoş Sanatlar
Üniversitesi Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Kısmında başladığı doktora programını 2018 yılında bitirdi. Muallim Tevfik Fikret Özel Sayısı’nı tıpkıbasım ve çeviri yazı olarak hazırladı. Tekrar İlhan Tarus’un Kasabanın Ruhu isimli romanını ve Selçuk Baran’ın Türkân Hanım’ın Mevti isimli tiyatro yapıtı ve kıssasını yayına hazırladı. Erol Gökşen ile Nâbizade Nâzım’ın Küçük Mini Mektepli ve Hanım Kızlara isimli yapıtını çeviri yazı ve tıpkıbasım olarak yayınladı. Cemal Süreya’nın 1968-1875 yıllarında Türk Lisanı mecmuasında kalmış yazılarını Yabancı Yayınlar ismiyle kitap olarak yayınladı. Murat Yalçın ile Bir Yalnız 100. Doğum Yılında İlhan Berk isimli sempozyum kitabının editörlüğünü yaptı. Varlık, Kitap-lık, Hürriyet Şov, Avrasya Memleketler arası Araştırmalar Mecmuası, Turkish Studies, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Mecmuası üzere mecmualarda yazıları yayınlandı. 2018 yılından beri İstanbul Arel Üniversitesi’nde Tabip Öğretim Üyesi olarak vazife yapmaktadır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
