İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliğinde düzenlenen Fi-jital Gelecek Doruğu 2021, Prof. Dr. Sinan Canan’ın verdiği konferansla sona erdi. YKS’ye hazırlanan gençlerle bir ortaya gelen Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan, yeni dijital dünyaya ahenk gösterirken birebir vakitte insanın kendini muhafazası gerektiğine dikkat çekti. Teknolojinin insanı kullandığını ve yeni dijital dünyanın kendine 7/24 bağlı insanları çok sevdiğini belirten Canan, “Data sağladıkça değerlisiniz. Nasıl ki dün tükettikçe kıymetliydik artık bilgi sağladıkça değerli olacağız. O nedenle bu dünyaya karşı biraz uyanık olmak lazım. Manipülasyona en açık olduğumuz dönemde yaşıyor olabiliriz. Ancak hamasetle hareket edersek bu teknoloji birebir vakitte en büyük müttefikimiz olabilir.” diye konuştu.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliği ile düzenlenen “Fi-jital Gelecek Tepesi 2021” gençleri akademi dünyasının önde gelen isimleriyle buluşturdu. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ve İstanbul Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı’nın açılış paneliyle başlayan dorukta Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Bağımlılık ve İsimli Bilimler Ensititüsü Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, Psikolog Prof. Dr. Acar Baltaş, Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan’ın akabinde konferansları ilgiyle takip edilen Prof. Dr. Sinan Canan gençlerle bir ortaya geldi.
Dijital gelecekte insan kalmak mümkün olabilecek mi?
Üsküdar Üniversitesi Tercih Tanıtım Uzmanı Ertuğrul Tut’un moderatörlük yaptığı program, pandemi nedeniyle çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan, “Dijital Gelecekte İnsan Kalmak” başlıklı konuşmasıyla dijital dünyada insanların dikkatli olmaları gereken noktalara dikkat çekti.
Teknoloji bizi yönlendiriyor
Gelişen teknolojiler sayesinde dijital tüm hareketlerimizin takip edildiğini belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Teknoloji son kullanıcı olarak bize gel gel yapıyor. Bize bildirimler gönderiyor. Bizi yönlendiriyor. Bize neyi düşünmemiz, neyi düşünmememiz gerektiğini söylüyor. Her taraftan bilgi elde edebileceğimiz bir çağda, bizi kendisinin söylediklerine inanmaya mecbur ve mahkum ediyor. Neden? Bunu kötücül uzaylılar mı yaptı? Hayır. Teknoloji bugün maalesef büsbütün en temelde para kazanma emeliyle tasarlandı. Kapitalist sistemin otomatik bir sonucu. Para kazanmak için de ne yapacaksınız, müşteriyi paraya çevirmenin bir yolunu bulacaksınız. Bunun için 1900’lü yılların başından beri insanların zaafları çok güzel çalışılıyor. Psikoloji aleminde üretilen büyük kısmı, bu tip evvel tekniklerin sonra teknolojilerin geliştirilmesine vesile oldu.” dedi.
İnsan kalabilmenin birinci kuralı ‘durabilmek’
İnsanın fikir değiştirmesi ve kendini güncellemesinin mükemmel bir şey olduğunu belirten Prof. Dr. Sinan Canan, yeni dijital dünyaya karşı temkinli olma ikazında bulunarak şunları söyledi:
“Ama bu fikir değiştirebilme marifetini, zihin zaafları üzerinden çok ustalıkla kullanan bir yeni dijital dünyayla karşı karşıyayız. Bu yeni dijital dünya için de ben biraz telaşlıyım. İnsanlığın geleceği ve insan kalabilme sıkıntısı konusunda. Yeni dünya büsbütün dijitalleşmiş, insanın yararı için yapılıyor üzere gözüken bir sürü teknolojik inovasyon içerecek. Fakat burada yavuz insan olabilmek, insan kalabilmek için koşul olacak. Bunun da birinci koşulu ‘durabilmek.’ Yani şayet bu zamanda hiçbir bildirime kulak asmayacak halde, 5 dakika olsun, 1 saat olsun durabiliyorsak, kendi zihnimizle baş başa kalıp uğraşabileceğimiz bir şeyler bulabiliyorsak bu sistemin tekerindeki en büyük çomak biz oluyoruz.
Data sağladıkça kıymetlisiniz…
O sistem bunu hiç sevmiyor. 7/24 bağlı insan en hoş insan. Kim olursa olsun hiç fark etmez. Veri sağladıkça değerlisiniz. Nasıl ki dün tükettikçe kıymetliydik artık data sağladıkça değerli olacağız. O nedenle bu dünyaya karşı biraz uyanık olmak lazım. Manipülasyona en açık olduğumuz zamanda yaşıyor olabiliriz. Lakin cüretle hareket edersek bu teknoloji tıpkı vakitte en büyük müttefikimiz olabilir.”
İnsanı insan yapan o küçük ilişkiler
Bu süreçte toplumsallaşmanın ehemmiyetini ve değerini de anladığımızı belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Pandemide bir gün Bağdat Caddesi’nde yürürken bomboş kafeleri gördüğümde bir anda geyik muhabbetlerinin ne işe yaradığını tekrar bir yıldırım çarpması ile anladım. İnsanı sahiden insan yapan şey o konuşmalar, o küçük ilişkiler… Bizi nitekim bir harika organizma halinde senkronize tutan şey o irtibat biçimi. Bu kaybolduğu vakit başı kesik tavuk üzere dağılıyoruz.” dedi.
Gerçek toplumsal hayat en değerli can simidimiz
“Dijital manipülasyonu en kolaylaştıracak şey, dijital dünyada uzun mühlet yalnız başınıza kalmaktır.” diyen Prof. Dr. Sinan Canan, “Yani orada arkadaşlarınız, instagram takipçileriniz kim olursa olsun orada yalnız başınızasınız ve bu en büyük tehlike. Münasebetiyle gerçek bir toplumsal hayat bizim hala çok uzak bir geleceğe kadar da en değerli can simidimiz bana sorarsan. Onu tekrar inşallah tekrar kol kola girebileceğimiz sarılıp hoş günlerde değerlendirelim.” dedi.
Yapay zeka özetlenmiş bilgi sunan yapıya dönüşmeli
Sinir bilimi alanında olağan bir insanın literatürü takip edebilmesinin mümkün olmadığını belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Bilimsel bilgiyi araştırmacılar için özetleyen kuruluşlar vardı, insan ortadan çıktı ve artık bunlar yazılımlara dönüştü. Yapay zekadan şöyle bir beklentim var; yapay zekayı akla yatkın kullanabilirsek üretilen bilimsel bilgiyi canlı olarak anlık takip edip birikmiş öbür evvelki bilgilerimizle bir arada sorduğumuz sorulara manalı yanıtlar verecek biçimde örüntüler üreten ve bize özetlenmiş datayı sunan bir yapıya dönüşmek zorunda.” dedi.
Yapay zeka ile yeni İbn-i Sina’lar yetişebilir
Senelerdir beyin, davranış, psikoloji alanında öğrendiklerini herkese anlayacakları formda onların lisanında anlatmaya çalıştığını tabir eden Prof. Dr. Sinan Canan, “Çok alanda bilgi sahibi olmak isteyen alımlar yapay zeka algoritmaları olacak. Doğal ki bu beşerler evvelden âlâ çalışmış, okumuş, dersini, ödevini yapmış ve o alanların jargonuna hakim beşerler olacaklar. Sonra bu devasa bilgi denizi içerisinde özetlemeler yapan, özetleme yaptıkça da bu işte daha düzgün maharetli hale gelen yapay zekalarla birlikte verimli insan ve makina birlikteliğinin örneğini oluşturabilirler. O vakit ne olur? Yeni Newton’lar, yeni İbn-i Sina’lar, yeni Farabi’ler ortaya çıkabilir ve yetişebilir. Bunun olacağına çok mümkün olduğu için hiç uzak bakmıyorum ancak bir yapay zeka yardım olmadan sıkıntı gözüküyor.” diye konuştu.
Dünya ülkeleri nöroteknolojiye yatırım yapmalı
Dünyadaki aklı olan ülkelerin öncelikle nöroteknolojiyi öğrenmesi ve nöroteknoloji alanına yatırım yapması gerektiğini belirten Canan, “Elon Musk’ın bugün fragmanını verdiği hudut sistemi yani insan beyni ile teknolojiyi birleştirecek uygulamalar geleceğin dünyasını şekillendirecek. Bu uygulamaları ve donanımları kim üretirse bilginin yeni imparatorları da onlar olacaklar.” tabirlerini kullandı.
Başarımı annemin mottosuna borçluyum
Prof. Dr. Sinan Canan, ‘Birçok arkadaşım imtihan taktikleri verdi, çalıştırdı lakin üniversiteyi kazanmamı da, üniversite imtihanı üzere mevzulardan gerilim olmamamı da annemin mottosuna borçluyum’ dedi ve kelamlarını imtihana girecek adaylara tavsiyelerde bulunarak tamamladı:
“Ondan sonra da hayatımın en kıymetli mottosu haline geldi. Motto şu; Çok da şey yapmamak lazım. Nitekim içinden geçtiğimiz zamanda bu tip imtihanları çok da şey yapmamak lazım. Daima verdiğim bir örnek var, yararlı buluyorum; Gözünüze bir dürbün koyup merdiven çıkmaya çalışırsanız düşersiniz. Dürbünü gözünüzden çekin, merdiven basamakları çıkabileceğiniz bir şeye dönüşüyor. Biz bu imtihanlara dürbünle baktırılıyoruz. Çok gerginiz ancak buna gerek yok. Bunlar basamak, ona nazaran muamele edin. O vakit her şeyin ne kadar hoş olduğunu göreceksiniz. Basamakları çıkabilmek için de bir kaide olduğunu unutmayın; hangi kata, hangi maksada gidecekseniz gözünüz orada olmalı. Basamağa bakanın nereye çıktığının kıymeti yoktur. Münasebetiyle gözünüzü biraz ilerideki amaca dikin, basamaklar esasen size yol olacak. Asla boş vermiş bir insan olmadım lakin hiçbir şeyi maksadım yolunda beni saptıracak büyüklüğe eriştirmedim. Herkese de tavsiye ederim.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
