Pandemi sürecinin otizmli çocukları ve aileleri daha fazla etkilediğine dikkat çeken uzmanlar pandemide daima şartların Escort Eyüpsultan değişmesinin çocukları ve ailelerini ruhsal açıdan zorladığına işaret ediyor Uzmanlar Otizmin en besbelli özelliği olan toplumsallaşmada zorlanma pandemide zati toplumsallaşma imkanlarının azalması ile ailelerin çocuklarındaki farklılıkları geç farketmelerine yol açabilmektedir Eyüpsultan Escort Bayan ihtarında bulunuyor Pandemi sürecinde belirtilerin düzgün gözlenmesi ve tedavilerin aksatılmaması tavsiye ediliyor
2 Nisan dünya genelinde Dünya Otizm Farkındalık Günü olarak anılıyor Birleşmiş Milletler tarafından otizm konusunda farkındalık yaratmak ve Eyüpsultan Escort otizm ile ilgili sıkıntılara tahlil bulmak hedefiyle Dünya Otizm Farkındalık Günü ilan edildi 2 Nisan da başlayan Otizm Farkındalık Ayı çerçevesinde dünyada otizmle ilgili araştırmaların teşvik edilmesi bu bahisteki farkındalığın artırılması ile erken teşhis ve tedavinin yaygınlaştırılması hedefleniyor
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel Dünya Otizm Farkındalık Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada pandemi sürecinin otizmli çocuklar üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi
Otizmli çocuklar pandemiden daha fazla etkilendi
Pandemi sürecinde her çocuk ve ailenin etkilendiğini lakin otizmi bulunan çocukların ise daha çok etkilendiğini belirten Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yükseli Yapılan araştırmalar çocuklar ortasında otizmi bulunan çocuk ve ergenlerin pandemiden en fazla etkilenen kümelerden biri olduğunu göstermektedir Pandemide otizmli bireyleri etkileyen birçok farklı faktör kelam konusu olmuştur Küçük çocuklara teşhis konması tanısı olan çocukların tedavi yaklaşımları çocukların ruhsal durumları ebeveynlerin ruhsal durumları ve bunların çocuğa yansıması bu faktörlerin en başta gelenleridir diye konuştu
Pandemide otizmin fark edilmesi zorlaştı
Henüz tanısı konmamış belirtileri olan çocukların fark edilmesinin bu süreçte gecikebildiğini kaydeden Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel şunları söyledi
Bunun bir nedeni kimi ailelerin sıhhat kuruluşlarına başvurmakta çekiniyor olmalarıdır Kimi aileler de çocuklarında gördükleri farklı davranışları pandeminin tesirlerine bağlama eğiliminde olup beklemek istiyor Lakin bu durum altta yatan nörogelişimsel bir rahatsızlık varlığında teşhiste gecikmeye neden oluyor Bununla birlikte otizmin en besbelli özelliği olan toplumsallaşmada zorlanma pandemide zati toplumsallaşma imkanlarının azalması ile ailelerin çocuklarındaki farklılıkları geç farketmelerine yol açabilmektedir Halbuki otizmin erken tanınması ve tedaviye başlanması çok kıymetli olup çocuğun güzellik hali için kıymetli bir şarttır Ebeveynlerin bir kuşku varlığında beklememek ve yüzyüze bir değerledirmenin sağlanabileceği bir sıhhat kuruluşlarına başvurmaları gereklidir
Eğitimde aksamalar yaşandı
Otizmli çocukların eğitimlerinin de pandemi sürecinden etkilendiğini kaydeden Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel Pandemi devrinde okulların ve özel eğitim kurumlarının bir devir kapatılması gündeme gelmiş olup hala eğitimde pandemi öncesi eğitim imkanlarının sağlanması konusunda aksamalar yaşanmaktadır Bu durum çocukların kâfi tedavi görmelerini engellemektedir Misal açıdan gerek yerlerin kapanması gerek sokağa çıkma kısıtlmaları nedeniyle fizikî aktivite yapma imkanları da azalmıştır Eğitim ve fizikî aktivite ölçülerinin azalması çocukların ruhsal durumlarını da etkilemektedir diye konuştu
Pandemi ile birlikte yaşanan bu sürecin otizmi olan çocuk ve ergenlerde ek olarak görülebilecek tasa bozukluklarını ve depresyon riskini arttırdığına dikkat çeken Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel Otizmli çocuklarda hislerini denetim etmekte zorlanma dürtüsellik davranış problemleri da artma eğilimde olmuştur Yalnızca çocuklarda değil ebeveynlernde de ruhsal meşakkatlerin artmış olduğunu görmekteyiz diye konuştu
Pandemideki belirsizlik ruhsal açıdan zorlanmalara yol açıyor
Otizmi bulunan bireylerin değişiklikler karşısında ahenk sağlamakta zorlandıklarını eski rutinlerini devam ettirme eğiliminde olduklarını vurgulayan Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel Bu nedenle pandemi devrinin özelliği olan belirsizlik daima şartların örneğin sokağa çıkma saatleri değişmesi çocukları ve ailelerini ruhsal açıdan zorlamaktadır Bununla bir arada pandemi ve koronavirüs ile ilgili bilgilerin değişmesi ve haber akışının fazla olması otizmli bireylerin süreci takip etmesini zorlaştırmakta ve tasa duymalarına yol açmaktadır Her ne kadar otizmli bireyler sosyalleşmekte zorlansa ve kendi hallerinde olma hali göze çarpsa da onlar da arkadaşlarını ve tanıdıklarını göremedikleri için üzüldüklerini tabir etmektedirler Bu durum yaş ilerledikçe daha besbelli olmaktadır diye konuştu
Otizmli çocuklar kurallara uymada zahmet çekti
Pandemi periyodunda bireylerin uygulaması gereken paklık ve toplumsal ara tedbirlerinin çocuklara anlatılmasının ve çocukların bu kurallara uymasının kolay olmadığını belirten Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel Otizmli bireylerin ise bu kuralları anlaması ve içselleştirmesi daha meşakkatli olmaktadır Bu kurallara uymaya zorlanmak otizmli çocukları gerilime sokmaktadır Bilhassa çocuğun yaşı küçük ve ek öğrenme sorunları yaşıyorlarsa bu süreç daha güç olmaktadır Pandemi ve koronavirüs ile ilgili bilgilendirme yapmak kuralların öğrenilmesini sağlamak özel eğitim modülleri içinde uygulanmalıdır Özel eğitim uzmanlarının ise değişen şartlarla birlikte çocukların yaşayacağı ruhsal rahatsızlıklar ile ilgili bilgilendirilmesi pandemi ile ilgili kuralların mümkün olduğunca çocuk tarafından öğrenilmesinin sağlanması konusunda eğitim görmeleri uygun olacaktır dedi
Tedavi süreçleri aksatılmamalı
Yrd Doç Dr Mine Elagöz Yüksel otizmli çocukların tedavilerinin bu süreçte aksatılmaması gerektiğini belirterek şunları söyledi
Sosyal izolasyon herkes için zorlayıcı olmakla bir arada yaşadığımız periyodun tesirlerinin ileriki vakitlerde daha net anlaşılacağı düşünülmektedir Bu süreçte yetkililer tarafından mümkün olduğu kadar yüzyüze eğitimlerin ve yüzyüze sıhhat hizmetlerinin devam etmesinin sağlanması çok kıymetlidir Ailelerin ise otizmden şüphelendikleri durumlarda bir çocuk psikiyatristine başvurmaları gerekmektedir Tanısı bulunan çocukların ise teşhis ve tedavi için gereksinim duydukları görüşmelerin aileler tarafından yerine getirilmesi ertelenmemesi gerekmektedir Yalnızca çocukların değil ailelerinin de gerilim azaltıcı tekniklere başvurmaları bu devirde yararlı olacaktır
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı