Esnek çalışma modeli artık her patron ile çalışanın hayatında kıymetli bir pozisyona geçti. TÜBİTAK’ın dayanağıyla İstanbul Bilgi Üniversitesi tarafından yürütülen “Esnek Çalışma İdare Sistemi Geliştirme Projesi” kapsamında yapılan araştırma sonuçlarında, yeni olağanlaşma devriyle çalışma hallerinin değişkenlik gösterdiği vurgulandı. Araştırmada bilhassa uzaktan çalışma, öteki kent ve ülkeden çalışma ile butik ofislerin gündeme alınacağı belirtildi
Yeni olağanlaşma periyoduyla çalışma hayatı da değişmeye başladı. Her yaştan çalışanın toplumsallaşma alanı olarak gördüğü çalışma yerleri, pandeminin tesiriyle değişime girdi. Salgın devrinde hayli tanınan olan esnek çalışma modeli toplumsallaşmanın de çok büyük bir muhtaçlık olduğunu ortaya çıkardı. Bu süreçte iş toplantıları dışında da toplumsal gayeli çevrim içi aktivitelerin sayısı arttırıldı. Bilhassa üst idare ve çalışanın bağlı olduğu yöneticiler tesirli irtibat yoluyla belirsizlik hissini azalttı. Esnek çalışma uygulamaları; çalışanların fizikî sıhhati ve ruhsal yeterli oluşu, çalışan bağlılığı, çalışan ve tertip verimliliği, iş sürekliliği, patron markası ve prestiji üzere hem patron hem de çalışan açısından olumlu katkıları sundu.
Mülakatlar 27 kurumdan yöneticiyle yapıldı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Örgütsel Psikoloji Yüksek Lisans Program Yöneticisi Doç. Dr. İdil Işık tarafından yürütülen “Esnek Çalışma İdare Sistemi Geliştirme Projesi” kapsamında yapılan araştırmada, Mukayeseli İş ve Toplumsal Güvenlik Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü Prof. Dr. Kübra Doğan Yenisey ve İşletme Fakültesi Öğr. Üyesi Doç. Dr. Deniz Kantur ise araştırmacı olarak vazife aldı. TÜBİTAK’ın takviye verdiği projede vakit ve/veya yer esnekliğiyle çalışma idare standartlarını geliştirerek, Türkiye iş ömrüne bir uygulama modeli ve rehberi sunmak hedeflendi.
Projenin tüm fazlarında toplam 81 özel dal ve kamu kurumu ile sektörel sivil toplum örgütü iştirakçi oldu. Projenin nitel fazında 27 kurumdan 53 üst seviye yönetici ile derinlemesine, yarı yapılandırılmış, çevrim içi (online) mülakatlar gerçekleştirildi. Mülakatlara toplam 26 insan kaynakları yöneticisi ve 27 operasyondan sorumlu yönetici katıldı. Akaryakıt, gaz, üretim, güç, metal, ilaç, kimya, kozmetik, havacılık, seyahat, turizm, teknoloji, telekomünikasyon, moda, hazır giysi, banka, sigorta, finans dallarından iştirakçiler ile yapılan mülakatlar en az 27,53 dakika, en fazla 58,34 dakika, ortalama 41,34 dakika sürdü. Araştırmada meskenden çalışma, uzaktan çalışma, merkezi ofisten öbür bir yerde çalışma, diğer kentten ve ülkeden çalışma üzere esnek çalışma modelleri ön plana çıktı.
Butik ofisler geliyor
Araştırmada pandemi öncesine nazaran işyerinden çalışanların oranı yüzde 39,6 düştü. Yer esnekliğiyle çalışanların oranı yüzde 35,6 arttı. Dönüşümlü çalışma nispeten daha az tercih edilen bir uygulama olarak gözlemlendi. Metal kesimindeki bir işletmenin yöneticisi, şık ve yüksek maliyetli bina yatırımlarından vaz geçileceğini, ge daha saha odaklı ve butik ofislerin gündeme geleceğini söylüyor. Kent sonlarının kalkmasının ötesine geçen bir uygulama da öteki ülkeden çalışma. Moda kesiminden bir yönetici öbür ülkeden çalışma esnekliği hakkında olumlu tavrını şöyle tabir ediyor: “Mesela şu anda benim İngiltere’deki dokuz tasarımcımın dokuzu da konuttan çalışıyor. Buraya getirmeme gerek yok; kreatif bir dünya, konuttan de yapabiliyor.”
Modelleme ivedilikle başlatılmalı
Yöneticiler ve çalışanlar ortasındaki karşılıklı itimat, esnek çalışmadaki ana belirleyiciler ortasında altı çizilen bir kıymet. İtimadının pekiştiricileri ortasında ise yöneticilerin çalışanlarına yönelik destekleyici yaklaşımı ve üst idarenin esnek çalışmaya yönelik olumlu tavrı ile bilhassa kriz şartlarında sürece olan hakimiyeti yer alıyor. Araştırmanın ne gaye ile hazırlandığı hakkında bilgi veren Doç. Dr. İdil Işık, “Esnek çalışma süreçleri için özelleştirilecek bir modelleme hemen başlatılmalı. Projemizde bu rapor ile şu ana kadar aktardığımız bulgulardan hareketle, esnek çalışma sürecini bir idare sistematiği ile ele alırken dikkat edilmesi gereken pek çok konu hakkında ip uçları elde ettik. Bulguları, iş/örgüt psikolojisi, idare ve tertip ve iş hukuku alanlarını kapsayarak disiplinler ortası bir halde harmanlayarak, esnek çalışma için bir idare sistemi standardının asıllarını tanımlayabildik. Modellemenin kapsamı çok düzgün tanım edilmeli. Dahil edilen faaliyetler ve hizmet edeceği gaye kitleler (kişi, kurum, bölüm vb.) net olmalı. Hudutları çok düzgün çizilmeli. Standardın kapsamı dışında kalan bahisler ve gaye kitleler de net olmalı. İçerik, kurallar ve şartlar, bu dokümanın yasal mevzuatın üzerine çıkamayacağı dikkate alınarak belirlenmeli” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı