Yetersizlik… Çaresizlik… Suçluluk… Bilhassa de mükemmeliyetçi annelerin Covid pandemisi sürecinde hissettiği hislerden bazıları… Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi’nden Uzman Psikolog Cansu İvecen “Covid pandemisinin yol açtığı çok korku ve belirsizlik bir yana, online eğitim süreci ve ofisin konuta taşınması büyük çoğunlukla anneleri ve çocukları etkiledi. Bilhassa mükemmeliyetçi yapıya sahip olan annelerin hissettiği yetersizlik hisleri kendilerini hatalı ve çaresiz hissetmesine; bu da çocuğu ile olan alakasında çatışmaların artmasına ve olumsuz hislerin hakimiyetine neden oldu. Oluşan bu kısır döngü ile anneler kendilerini tükenmiş ve yorgun, çocuklar ise bu çatışmalı, kendi üzerindeki denetimin fazla olduğu alaka içerisinde duygusal olarak mutsuz hissederek davranışsal sorunlar geliştirdi” diyor. Uzman Psikolog Cansu İvecen, 9 Mayıs Anneler Günü kapsamında yaptığı açıklamada; mükemmeliyetçi annelik sendromunun hem annelerde hem çocuklarda yol açtığı problemleri anlattı; mükemmeliyetçi annelere özel 9 kıymetli teklifte bulundu.
Çocuklarda yol açtığı meseleler:
Başarı anksiyetesi
Annenin çocuğu ile ilgili gerçekçi olmayan beklentiler içerisinde olarak, onun var olan potansiyeline uygun olmayacak ölçüde muvaffakiyet beklentisi çocuklarda muvaffakiyete dair anksiyete oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıyeten annenin kendi anneliği ile ilgili sahip olduğu inançlar ve beklentiler doğrultusunda bunları karşılayamaması ve çocukla sorun yaşıyor olması başarısızlık anksiyetesi oluşturabilmektedir.
Davranış problemleri
Çocuklar yaşamış olduğu çatışma ve negatif his durumlarını çeşitli davranış sorunları ile yansıtabilmektedir. Burada kıymetli olan çocuğun bu davranışı neden yaptığından ve nasıl sonlandıracağımızdan daha çok “bu davranışı ile hangi gereksinimini tabir etmeye çalışıyor” sorusunun cevabını aramak, bu bakış açısı ile bakıyor olmak gerekiyor. Bu periyotta karşı gelme, tırnak yeme, saç koparma, ağlama nöbetleri vb. bir kadro rutinden farklı davranış görülebilmektedir.
Depresyon
Değişen rutinler ile bir arada konut içerisinde her şeyin problemsiz ve kusursuz olması istikametindeki beklentileri anneyi gerilime sokarak çocuklarda yetersizlik hislerini pekiştirmekte ve depresif hissetmesine neden olmaktadır.
Kaygı
Pandemi periyodunda Covid ile ilgili belirsizliğin devam etmesi ve mesken içerisinde yapılacak olan aktifliklerin kısıtlılığı mükemmeliyetçi anneler ile çocukları toplumsal ve duygusal istikametten karşı karşıya getirdi. Oluşan bu kısıtlılıkla mükemmeliyetçi annelerin mesken içerisinde geçirilen bu vakti en düzgün biçimde denetim etme isteği çocukların korkularının artmasına neden olmuştur.
Mükemmeliyetçi annelerde yol açtığı sorunlar
Tükenmişlik
Ev işleri, çocuk bakımı ve kimi annelerin var olan işlerinin sürüyor olması bu periyot içerisinde her şeye yetebilme manasında vakit zaman zorlanmalara ve beraberinde tükenmişlik haline neden olabilir.
Aile içi sorunların artışı
Ev içerisinde annenin kendi ve öbür bireylere karşı beklentilerinin yüksek olması ve bu beklentilerin karşılanamaması aile içi sorunların artmasına neden olabilir. Çocuğa yaklaşım noktasında oluşan fikir farklılıklarında ya da mesken içi sistem konusunda mükemmeliyetçi annenin eşini denetim altında tutma isteği çatışmalara ve huzursuzluklara neden olmaktadır.
İş yerindeki sorunların artışı
Bu çeşit yapıya sahip olan anneler işyerinde de gibisi biçimde kendi işlerini kusursuz yapma uğraşına girebilmektedir. Mesken içerisinde bu sorunların devam etmesi kişinin duygusal olarak kendini çökkün hissetmesine, dikkat ve konsantrasyon zorluğu yaşamasına neden olabilmektedir. Bu durum işe olan randımanını etkileyebilmekte ve korktukları sonuç ile tekrar müsabakasını sağlamaktadır.
Öfke problemleri
Aile içerisinde bir kadro şeylerin yolunda gitmediği niyeti genel aile içi bağlantısı etkileyerek bireylerin birbirlerine öfke duymalarına ve bu his ile başa çıkamadıkları durumlarda birbirlerine yansıtarak ruhsal olarak ziyan görmelerine neden olmaktadır.
xxxxxxxx Kutu Bilgisi xxxxxxxxxx
Mükemmeliyetçi annelere özel 9 öneri!
Uzman Psikolog Cansu İvecen “Her anne için kuşkusuz çocuğu çok özel ve biriciktir. Çocuğunun hayatta memnun olmasını önemseyerek onları düzgün yerlerde görebilme istekleri taşır. Lakin kimi vakit bu özünde yeterli niyet ile yaklaştığımız başarılı ve kusursuz bir çocuk yetiştirme dileği hem çocuk ile olan ilginize olumsuz olarak yansırken hem de onun ruhsal manada olumsuz etkilenmesine ve kendine duyduğu itimada, başarmaya olan inancına ziyan verebilmektedir” diyor. Uzman Psikolog Cansu İvecen, 9 Mayıs Anneler Günü kapsamında yaptığı açıklamada, mükemmeliyetçi annelere 9 kıymetli teklifte bulundu:
- Çocuğunuzun yaşına ve gelişimine uygun olarak ve her çocuğu kendi özelinde kıymetlendirerek yaklaşın.
- Çocuğunuzun zayıf olarak gördüğünüz yanları kadar güçlü yanları da bulunmaktadır. Bu yanlarını keşfederek gelişimine dayanak olun.
- Çocuğunuzun kendi kapasitesine ve gelişimine uygun olarak öteki çocuklar ya da kendi çocukluğunuz ile kıyaslamaya başvurmadan birinci adımda başarabileceği küçük gayeler koyun.
- Sizin beklentinize uygun davranmadığı vakitlerde olumsuz telaffuzlardan ve davranışlardan kaçının.
- Çocuklar yanılgı yaparak ve bu yanılgı ile ebeveynlerinin yanlışsız rehberliği ile öğrenmektedirler. Her vakit hakikat ve kusursuz davranmasını beklenilmemelidir. Gereğince güzel yapamadığını düşündüğünüz bir mevzu ile ilgili olarak tekrar denemesi istikametinde cesaretlendirin.
- Çocuğun davranışının sonucunda sizin beklentinize uymayan bir ekip sonuçlar elde etmiş olabilirsiniz. Lakin sonuçtan daha fazla süreçte gösterdiği çabayı takdir ederek teşvik edin.
- Çocuklarınızın gereğince uygun yapamadığı durumlar ile ilgili onların yerine bir ekip şeyleri yapmak yerine fırsat tanıyın. Bu fırsat esnasında tekrar başarabileceği, onun seviyesine uygun sorumluluklar belirleyin.
- Çocuğunuzun beklentinize uymayan davranışlarında onu cezalandırmak yerine bu davranışının altında yatan gereksinim ne olabilir bunu sorgulayın.
- Farkında olarak ya da olmayarak çocuk üzerinden gerçekleşen muvaffakiyet, eksiksiz olma üzere beklentilerinizin yetişkin olarak sizdeki karşılığının ne olduğunu düşünün. Zorlandığınız anlarda ve durumlarda kendi vücudunuzu tarayarak neler olup bittiğini fark ederek hislerinizi nizama sokmak için mola verin.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı