Yiyecek-içecek konusunda en tesirli, en yeni mesleksel eğitimleri vermek ve en donanımlı profesyonelleri kesime kazandırmak için çalışan Mutfak Sanatları Akademisi (MSA), 7000’i aşkın yapıttan oluşan kütüphanesi ile eğitime tam dayanak veriyor. MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi; akademik çalışmalardan şimdiki kaynaklara, gastronomi dünyasına form vermiş memleketler arası yayınlardan eşsiz ender yapıtlara uzanan arşiviyle yeme-içme ve mutfak kültürü hakkında merak edilen her şeyi mutfak tutkunlarıyla buluşturuyor. Türkiye’nin yeme-içme kategorisinde uzmanlaşmış tek kütüphanesi olan MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nden bu alana ilgi duyan herkes yararlanabiliyor.
MEB’e bağlı özel bir eğitim kurumu olmasının yanı sıra İngiliz CTH, City&Guilds, İskoç SQA ve Pearson/Ed Excel milletlerarası mesleksel eğitim akreditörlerinden onaylı Türkiye’nin tek eğitim kurumu olan MSA; 7000’i aşkın kaynağın yer aldığı kütüphanesiyle eğitim anlayışındaki farkı bir defa daha ortaya koyuyor.
Yalnızca MSA öğrencilerinin ve mezunlarının değil yurtiçi ve yurtdışında eğitim gören, mutfakla ilgilenen herkesin yararlanabileceği, kilit altında tutulan ender yapıtlara ve bölümle ilgili dünya genelinde basılan birçok kaynağa konut sahipliği yapan MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, mutfak seyahatine çıkmış olanlar için çok özel bir durak…
Kütüphanede gastronomi mevzularının yanı sıra işletmecilik, mimari, yetiştiricilik, seracılık, ziraat, beslenme ve sıhhat, görgü kuralları, sofra tertibi ve sofra adabı, birinci yardım üzere farklı bahisleri da kapsayan kitaplar, müracaat kaynakları ve periyodik yayınlar da mevcut.
“Gastronomi dünyasının tamamını kucaklamayı hedefliyoruz”
MSA kapılarının açıldığı 2004 yılında, bir eğitim kurumunun olmazsa olmazlarının tespit çalışmasının yapıldığını, bu çalışmanın sonucunda bir kütüphane ve dokümantasyon merkezi oluşturulmasına karar verildiğini tabir eden MSA Yiyecek İçecek Danışmanı & Eğitmeni Osman Serim, “Dünya gastronomisinin tamamını kucaklamayı hedefleyen bu türlü bir eğitim kurumunun öğrencilerine fiziken sunabileceği fotoğraflara, ilham verebilecek tanımlara ve gibisi kaynakları içeren bir veriye muhtaçlığı vardı” diyor. Osman Serim, MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nin serüveni hakkında şu bilgileri veriyor:
“Kütüphane 2004 yılında oluşturulmaya başlandı. Suram kademesinde Leyla Akçağlılar, Sevim Gökyıldız, Filiz Hösükoğlu üzere çok bedelli yiyecek-içecek dostları bize kitaplarını bağışladılar. Onun dışında çok sayıda kitap, aylık ve yıllık olarak yayınlanan sektörel mecmualar, müzayedelerden temin edilen tarihi menüler, satın alma formları, ambar girişleri üzere evraklar da dokümantasyon merkezinde toplandı. Merkezimizde kütüphanecilik konusunda üniversite eğitimi almış, Osmanlıca okuyup yazma yetisine sahip bireyler vazife aldı. Şu anda 7000’i aşkın yapıtımız mevcut. Bu yapıtlardan bir kısmı herkesin yararlanabileceği bir ortamda sergileniyor. Bunun dışında kilit altında tutulan ender yapıtlardan oluşan bir koleksiyon da var. Türkiye’de gastronomi alanında benzeri bir kütüphane yok. Münasebetiyle Türkiye’de konusundaki tek merkez. Kelam konusu yapıtların üçte bir Türkçe olup neredeyse Türkiye’de bu alanda yazılmış bütün kitapları kapsıyor. Arşivimizin üçte ikisi ise çeşitli yabancı lisanlarda yazılmış eserler. Bir eğitim kurumu olmanın tüm gerekliliklerini yerine getirmek üzere öğrencilerimiz için düzgün bir kaynakça oluşturmaya devam ediyoruz.”
Döneminin en değerli kaynakları “nadir eserler” koleksiyonunda
Mehmed Kamil’in yazdığı ve 1844 yılında yayınlanan birinci yemek kitabı olan “Melceü’t-Tabbahin – Aşçıların Sığınağı”, MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi Ender Eserler Koleksiyonu’nun en nadide modüllerinden. Kitapta; çorbadan kebap ve külbastıya, yahniden pilakiye, böreklerden zerzevat yemeklerine, salatalara, hoşaf ve şerbetlere varıncaya kadar 284 yiyecek ve içeceğin tanımı yer alıyor.
Mahmut Nedim’in 20. yüzyılın başında 1900 yılında yayınladığı “Aşçı Başı” kitabı da kütüphanenin en pahalı yapıtlarından. Mahmut Nedim’in tek yapıtı olan Aşçı Başı, 254 sayfadan oluşuyor ve 315 yemek tanımı içeriyor. Aşçı Başı’nın lisanı o periyoda kadar yazılan yemek kitaplarına göre daha sade. Anadolu mutfağına daha fazla yer vermesiyle de çok özel bir yeri olan kitap; Bitlis, Muş, Erzurum, Harput Elazığ, Dersim, Çemişgezek, Tunceli, Diyarbakır, Kars üzere yörelerin yemek kültürüne dair benzersiz tespitlerde de bulunuyor.
Döneminde bayan hakları içinde büyük emek vermiş bir Osmanlı aydını olan Ulviye Mevlânzâde Civelek’in yazdığı “Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası” kitabı da Mütâreke devrinde basılmış birinci yemek kitabı olarak MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nde yer buluyor. Kusursuz ve Mufassal Aş Ustası, 37 kısımdan ve 248’i alafranga,484’ü alaturka 732 tanımdan oluşuyor Birinci kısımda, “beslenme nedir?”, “bünye, mizaç, yaş ve alışkanlıklara nazaran beslenme”, “gıda unsurları; sindirim derecelerine nazaran yemeklerin sınıflandırılması”, “yemek adabı” üzere bahislere yer veriliyor. Birinci kısmı mutfakta bulunması gereken eşyaların listelendiği ikinci kısım takip ediyor. Üçüncü kısımda ise batıdaki yemek adabı anlatılıyor. Bu kısımları alaturka ve alafranga yemek tanımlarının ve çeşitli saklama tekniklerinin anlatıldığı kısımlar takip ediyor.
MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi’nde bulunan bir öteki nadide eser, Karekin Deveciyan tarafından 1915’te yazılmış olmasına karşın hala başucu kitabı olma özelliğini yitirmeyen “Balık ve Balıkçılık”. Balıkçılığın destanı olarak kabul edilen, Türkiye’de balıkçılık konusunda yazılmış en temel eser olan Balık ve Balıkçılık; balık yataklarını, hangi balığın nereden ve nasıl avlanacağını tanım eden şema ve haritalarıyla da kendi periyodunun öncü çalışmalarından.
Çağdaş gastronominin başyapıtları
MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, ender yapıtların dışında çağdaş gastronominin başucu kitaplarını içeren ulusal ve milletlerarası pek çok çağdaş yayını da gastronomi tutkunlarıyla buluşturuyor. Kütüphanenin 7290 yapıtlık arşivinde yer alan Türkçe ve İngilizce kimi kaynaklar şunlar:
Joël Robuchon tarafından yayına hazırlanan “Larousse Gastronomique – Dünyanın En Büyük Mutfak Ansiklopedisi”, MSA Yayınları’ndan çıkan “1939’dan Günümüze Yazılı Kaynaklarda Yemek Kültürü Tabirleri Sözlüğü”, dünyanın en âlâ şeflerinden Massimo Bottura’nın yazdığı “Bread Is Gold”, The Cooking Lab’ın 20 kişilik grubunun mutfak sanatlarında ihtilal yaratan çalışmalarını içeren “Modernist Cuisine: The Arka and Science of Cooking: 5 Volume Set”.
MSA Gastronomi Kütüphanesi ve Dokümantasyon Merkezi, pazar ve pazartesi günleri hariç her gün 09:00 – 18.00 saatleri ortasında ziyaret edilebiliyor. Üye olma, kitap ödünç alma, kitap iadesi, mühlet uzatma üzere hizmetlerden yararlanabilmek için kütüphaneye başvurulması yeterliyken kütüphanedeki bilgi kaynakları çerçevesinde araştırma yapmak isteyen bireyler yerinde okuma ve fotokopi hizmetlerinden yararlanabiliyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
