SANKO Okulları öğrencileri, Covid-19 hastalığından şüphelenilen durumlarda bireylerin hastanelere giderek PCR yahut antikor testi yaptırmadan evvel uygulayabilecekleri muteber, maliyeti daha düşük olan, yapay hudut ağı kullanarak kesin sonuçlar alabilecekleri test geliştirdi.
SANKO Fen ve Teknoloji Lisesi (FTL) 9’uncu sınıf öğrencisi Ece Güner, SANKO Koleji 11’inci sınıf öğrencisi Çiçek Dilara Kaya ve SANKO FTL 11’inci sınıf öğrencisi Elif Nida Tahaoğlu, proje danışman öğretmenleri Özgül Güner ve Neriman Ersönmez rehberliğinde “Covid-19 Tespitinde Yeni Kuşak Yapay Hudut Ağı Modellemesi ile Geliştirilen Duyu Test Cihazı” geliştirerek büyük bir muvaffakiyete imza attı.
Projenin danışman öğretmenlerinden Özgül Güner, geliştirilen testin; Covid-19 hastalığının koku duyusu, tat duyusu ve tükürük içindeki amilaz enzimi aktivitesinde meydana getirdiği değişikliklerden yararlanılarak hazırlandığını söyledi.
SONUÇLAR ÇOK KISA MÜDDETTE GÖRÜLEBİLECEK
Çalışmada sağlıklı 100 denek üzerinde koku ve tat ayrım testi, koku ve tat tanıma testi ve tükürük içindeki amilaz aktivitesi testi yapıldığını belirten Güner, geliştirilen testle ilgili şu bilgileri aktardı:
“Öğrencilerimiz, Covid-19 hastalığının tükürük içindeki amilaz aktivitesini artırmış olabileceğini, koku ve tat duyularını ise azaltabileceğini düşünerek yazılım geliştirdi ve sonuçlar bu doğrultuda yapay hudut ağına aktarıldı. Daha sonra şahısların testi uygulayıp sonuçları görebileceği aygıt prototipi hazırlandı. Yapay zeka datalarına nazaran şahısların koku, tat ve tükürüklerinden elde edilen sonuçları aygıt ekranı üzerinden durum ‘negatif yahut olumlu en yakın sıhhat kuruluşuna gidiniz’ sonuçlarını çok kısa müddette görebilecekleri yeni kuşak bir test aygıtı tasarlandı.
Kişilerin koku, tat ve tükürük enzimlerinde görülen değişikliklerin anlaşılmasının sağlandığı deney sonuçlarına nazaran tasarlanan Covid-19 testinde, insanların kuşkulu durumlarda kullanacakları, hastalığın birinci dört, beş gününde ortaya çıkmayan öksürük, ateş, halsizlik ve eklem ağrıları üzere ağır semptomlarından evvel çok da farkına varamadıkları duyu kayıpları ve tükürük aktivitelerinden yararlanıldı. Böylelikle bireylerin yüksek maliyetli başka testlere başvurmadan evvel uygulayabilecekleri, kuşkulu durumlardan kaynaklanan bilinmezlik gerilimini azaltmaya yarayan, mahallî ve ekonomik bir duyu test aygıtı geliştirdik.”
Projenin başka danışman öğretmeni Neriman Ersönmez ise ‘Yapay Zeka’ teknolojilerinin sürat kazandığını bu devirde, öğrencilerini bu teknoloji ile tanıştırmak ve üretebilmelerini sağlamalarının en büyük amaçları olduğunu vurgulayarak “Bu nedenle ürettiğimiz bir çok projede yapay zeka teknolojisini ekleyerek öğrencilerin hem çalışmalarının niteliğini yükseltmek hem de kendilerini geliştirmelerini sağlıyoruz” dedi.
Ersönmez, Covid-19 virüsünün neden olduğu hastalığın tespitinde yapay zekayı kullanarak, yüksek maliyetli ve çok kompleks aygıtlara gitmeden evvel memleketler arası ve laboratuvarlarda kullanılabilecek bilgi tabanı oluşturarak yeni jenerasyon bir standardizasyon ölçeği yapıp, literatüre bu yeni modeli kazandırmayı amaçladıklarını kaydetti.
ÖĞRENCİLERİN GÖRÜŞLERİ
Danışman öğretmenleri eşliğinde, global salgınla uğraşa katkı sunacak değerli bir projeye imza atmanın gururunu yaşadıklarına vurgu yapan Ece Güner, “PCR ve antikor üzere acılı testlere alternatif olarak insanların meskende daha kolay sonuç alabileceği bir test geliştirmeyi hedefledik ve başardık” diye konuştu.
Projeyi yaklaşık sekiz ayda tamamladıklarını anlatan Çiçek Dilara Kaya da “Daha süratli ve maliyeti daha düşük bir test geliştirmek istedik. Projeye başlarken her insanın test yapması ve ulaşılabilir olması değerliydi. Geliştirdiğimiz test süratli olmasının yanı sıra ekonomik olarak da büyük bir avantaj sağlıyor” tabirlerine yer verdi.
Projeyi geliştirmek için çalışmaları sürdürdüklerine dikkat çeken Elif Nida Tahaoğlu da şunları paylaştı:
“Gün içerisinde rastgele bir müspet olayla temasta bulundum mu ya da Covid-19’a yakalandım mı kuşkusunu gidermek için bir aygıt geliştirmek istemiştik. Danışman öğretmenlerimizin de takviyesiyle geliştirdiğimiz test hem maliyet hem de süratli sonuç alınması bakımından büyük avantajlar sunuyor.”
“Covid-19 Tespitinde Yeni Kuşak Yapay Hudut Ağı Modellemesi ile Geliştirilen Duyu Test Cihazı” projesi ile TÜBİTAK 52. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Bölge Müsabakasında birinci olan Ece Güner, Çiçek Dilara Kaya ve Elif Nida Tahaoğlu, 24- 28 Mayıs tarihlerinde düzenlenecek Türkiye finallerinde Türkiye birinciliği için yarışacak.
SANKO OKULLARI
Gaziantep’te eğitimin çıtasını yükseltmek hedefiyle projelendirilen SANKO Okulları’nın temeli 12 Mayıs 2001’de atıldı, 10 Eylül 2001’de tüm iç donanımları, araçları ve yerleri eksiksiz olarak 530 öğrenci ile kapılarını açtı. Açıldığı günden itibaren eğitim alanındaki uygulamaları ile Türkiye’de birincilerin gerçekleştirilmesine öncülük yaptı.
2005 yılında Abdulkadir Konukoğlu Spor ve Kültür Merkezi açıldı. Merkezde spor salonu, yüzme havuzu ve tiyatro salonu bulunuyor. 2012 yılında yeni lise ve ana sınıfı binaları inşa edildi, öğretmenler yurt içi ve yurt dışına eğitimlere gönderildi. Tıpkı yıl o devirde Anadolu’nun birinci Fen ve Teknoloji Lisesi eğitim-öğretime açıldı. SANKO Okulları anasınıfı ve liseleri son teknoloji ile öğretime başladı.
Kurulduğu tarihten itibaren ulusal ve memleketler arası yarışlarda çok sayıda derece elde eden SANKO Okulları’nın muvaffakiyetleri ortasında; ABD’de düzenlenen ROBOGAMES Dünya Robot Olimpiyatları’nda 2017 yılında iki dünya birinciliği, iki dünya ikinciliği, 2018 yılında ise üç dünya ikinciliği, bir dünya üçüncülüğü dereceleri bulunuyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
