Damar hastalıklarının teşhisinde yıllardır kesin teşhis metodu olma özelliğini koruyan koroner anjiyografi öncesi ve sonrasında dikkat edilmesi gerekenleri anlatan Medical Park Tokat Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, “Koroner anjiyografi sonrasında bilhassa stent takılan hastalarda ilacın atlanması, ani stent tıkanıklıklarına ve kalp krizlerine yol açabilmektedir” ihtarında bulundu.
Anjiyografinin ‘damarların görüntülenmesi’ demek olduğunu belirten Medical Park Tokat Hastanesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, manyetik rezonans (MR) görüntüleme ile damarların görüntülenmesine MR anjiyo, bilgisayarlı tomografi (BT) ile görüntülenmesine BT anjiyo, görüntülenmek istenen damar içerisine kateter yardımıyla girilerek manzara alınmasına da girişimsel anjiyografi ismi verildiğini söyledi.
Kalbin kendisini besleyen damarlara ‘koroner damarlar’ denildiğini tabir eden Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, bu damarların görüntülenmesine ise ‘koroner anjiyografi’adı verildiğini belirtti.
KONTRAST UNSUR DAMARLARIN GÖRÜNTÜLENMESİNİ SAĞLIYOR
Günümüzde sık kullanılan koroner anjiyografinin halk ortasında girişimsel bir metot olarak bilindiğini vurgulayan Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, “Koroner anjiyografide ‘kateter’ dediğimiz çeşitli biçimlerdeki borucuklar vasıtasıyla kalbin kendisini besleyen damarlarına girerek, damarın X ışını altında görünür hale gelmesini sağlayan ‘kontrast madde’ denilen sıvılar veriyoruz. Bu sıvı, koroner damar içerisinde kan üzere akarak kan sirkülasyonunun ulaştığı yere kadar görüntülenmesini sağlıyor. Koroner anjiyografi, damar hastalıklarının teşhisinde yıllardır kesin teşhis metodu olma özelliğini koruyor” diye konuştu.
KESİN TANIYI KOLAYLAŞTIRIYOR
Koroner damarlardaki kan akımının kalp kasını beslemede yetersiz kaldığı düşünüldüğünde kalp kasının durumu, kapak hastalıkları ve aort ile ilgili hastalıkların değerlendirildiğini kelamlarına ekleyen Doç. Dr. Arif Arısoy, “Kişinin şikâyetlerinden hareketle ve kalbin beslenmesinde sorun olduğunu düşünerek yaptığımız ön testlerde (Ekokardiyografi, efor testi, Miyokart perfüzyon sintigrafisi, BT anjiyo vb.) sorun gördüğümüz vakit durumu netleştirmek, kesin teşhisini koymak, hatta mümkünse birebir seansta tedavisini yapmak için koroner anjiyografi yapılmaktadır” dedi.
EL BİLEĞİ VE BAŞPARMAK ÜZERİNDEN DE YAPILABİLİYOR
Doç. Dr. Arif Arısoy, koroner anjiyografinin yakın vakte kadar sıklıkla ‘femoral arter’ denilen kasık bölgesindeki atar damardan yapılırken, günümüzde çoğunlukla ‘radial arter’ ismi verilen el bileğindeki atar damardan yapıldığını, hatta uygun hastalarda başparmak üzerindeki enfiye çukuru bölgesindeki atardamardan da yapılabildiğini belirtti.
Kalp damarlarına ulaştıktan sonra alınan imgeler ve yorum açısından giriş yerleri ortasında bir fark olmadığına dikkat çeken Doç. Dr. Arif Arısoy, lakin el bileğinden anjiyonun uygulandığı atardamarın (radial arterin) yakın komşuluğunda hudut bulunmadığını belirtti. Doç. Dr. Arif Arısoy, “Ayrıca bu arter daha yüzeysel seyrettiği için anjiyo sonrasında bu damarda kanama denetimi kasık damarına nazaran daha kolay sağlanır. El bileğinden uygulanan anjiyoda giriş yerine bağlı komplikasyonlar (kanama, şişme) epeyce azdır. Yapılan büyük ölçekli çalışmalarda bu sonuç doğrulanmıştır” diye konuştu.
ANJİYODA DÖRT FARKLI SONUÇ ÇIKABİLİR
Koroner anjiyografi ile hastanın koroner damarlarında tıkanıklık olup olmadığını, tıkanıklık varsa da hangi damarda, kaç damarda, ne kadar önemli ve yaygın olduğunun tespit edildiğinin altını çizen Doç. Dr. Arif Arısoy, bu sayede çıkan sonuca nazaran hangi tedavinin yapılacağına karar verildiğini söyledi.
Temel olarak koroner anjiyografi ile dört farklı sonuç çıktığını belirten Doç. Dr. Arif Arısoy, bunları şöyle anlattı:
“Birincisi; damarlar büsbütün olağan olabilir. Bu durumlarda hastanın şikâyetine sebep olabilecek alternatif teşhisler düşünülmelidir. İkincisi; koroner damarlarda yağlanma, hafif seviyeli darlıklar üzere ilaç tedavisi ile takip edilebilecek bir sonuç çıkabilir. Üçüncüsü; koroner damarlarda önemli darlık yahut tıkanıklık tespit edilip balon ve/veya stent ile tedavi edilebilecek bir durum kelam konusu olabilir. Bu türlü bir durumda balon ve stent süreci çoğunlukla birebir seansta yapılır. Kimi özel durumlarda stent süreci diğer seansa ertelenebilir. Dördüncüsü ise; koroner damarlardaki darlıkların çok yaygın yahut stent ile tedavi edilemeyecek tıpta olmasıdır. Bu tıp durumlarda ise cerrahi tedavi gündeme gelebilir.”
İLACIN ATLANMAMASINA DİKKAT EDİLMELİ
Koroner anjiyografi sonrasında öncelikle süreci yapan hekimin tekliflerine dikkatle uymak gerektiğini belirten Doç. Dr. Arif Arısoy, şu ikazlarda bulundu:
“İşlem sırasında kullanılan ilaçların bedenden atılmasına yardımcı olmak için bol su içmek düzgün olacaktır. Ayrıyeten giriş yerini orta ara gözle ve dokunarak denetim ederek şişlik, kanama, morarma olması durumunda ilgili hemşire yahut doktora bilgi verilmelidir. Giriş yerinde bir ölçü ağrı olacaktır fakat şiddetli ağrı olması durumunda tekrar ilgili sıhhat çalışanına bildirilmelidir. Şayet kalp damarlarınızda sorun çıktıysa, hekiminizin verdiği ilaçlar çok nizamlı kullanılmalıdır. Bilhassa stent takılan hastalarda ilacın atlanması, ani stent tıkanıklıklarına ve kalp krizlerine yol açabilmektedir. Ayrıyeten kalp damar hastalığı tanısı konulduğu vakit bu hastalığın ömür uzunluğu takip ve tedavi gerektirdiğini unutmayarak hekiminizle devamlı irtibat halinde olmanız, takiplerinizi aksatmamanız hayati ehemmiyete sahiptir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı