Jinekolojik rahatsızlıklar, cinsel ömürden çocuk sahibi olma isteğine kadar bayanlar için ehemmiyet taşıyan birçok mevzuyu olumsuz tarafta etkileyebiliyor. Bu nedenle tedavi sürecindeki cerrahi süreç kararı bayanları epeyce endişelendiriyor. Sürecin hayat kalitesini en az etkileyecek biçimde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu noktada günümüzde artık açık cerrahi yollar yerini, birçok avantaj barındıran endoskopik yani kapalı cerrahi yollara bırakıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Veysel Şal, jinekolojik hastalıklarda laparoskopik, robotik ve histeroskopik cerrahinin avantajları hakkında bilgi verdi.
Ülkemizde 2000’li yıllardan itibaren uygulanıyor
Kadın hastalıklarında endoskopik cerrahi usulü Avrupa’da 90’lı yıllardan itibaren ülkemizde ise bilhassa 2000’li yıllardan sonra etkin olarak uygulanmaya başlamıştır. Birinci yıllarda aşikâr özellikli hasta kümelerine yapılmaktayken günümüzde birçok hastaya uygulanabilmektedir. Bayan hastalıklarında endoskopik cerrahiler laparoskopik-robotik cerrahi ve histeroskopik cerrahi olarak isimlendirilmektedir.
Laparoskopik-robotik cerrahi risk barındıran birçok hastalıkta etkili
Laparoskopik –robotik cerrahi göbekten ve göbeğin yanından 2-3 kesi açılarak karın içerisini şişirdikten sonra uygun cerrahi sürecin uygulanmasıdır. Ameliyat izi olarak karında küçük kesiler olmaktadır. Göbekten girilen ana iz 1 cm ve yanlarında sağlı sollu 0.5 cm’lik 2 yahut 3 delik olmaktadır. Bayan hastalıklarıyla ilgili miyom, kist, karın içerisindeki yapışıklıklar, rahim alınması, rahim kanseri, bazen rahim ağzı kanseri, tüp açma süreci, tüp alma süreci üzere birçok ameliyat endoskopik olarak gerçekleştirilebilmektedir. Endoskopi ile yapılan ameliyatların başında bilhassa çikolata kisti ve çikolata kisti hastalığı vardır. Çikolata kisti, bayanlarda yumurta sayısını azalttığı ve kısırlık sebebi olduğu için çok kıymetli bir hastalıktır. Çikolata kisti çıkarılmasında ve çikolata kisti hastalığı cerrahisinde altın tedavi yolu endoskopik cerrahidir. Açık cerrahi yalnızca tüm karnı dolduran kitleler üzere önemli problemler varsa uygulanmaktadır. Laparoskopide-robotik cerrahide rahim çıkarılacaksa genelde doğal boşluktan yani vajinal yoldan çıkarılmaktadır. Miyom, kist üzere yapılar ise açılan küçük kesilerden aşikâr tekniklerle boyutu azaltılarak beden dışına alınmaktadır. Endoskopik metotla yapılan myom ameliyatı, açık miyom ameliyatına nazaran hastaya çok daha yüksek konfor sağlamaktadır. Çok daha az karın içi yapışıklık riski bulunmaktadır. Bu riskin düşük olması bilhassa miyom ameliyatlarında çok kıymetlidir. Laparoskopi yahut robotik cerrahi formülü hastanın durumuna nazaran 1 ya da 2 gün hastanede kalış gerektirir.
Histeroskopik cerrahi tüp bebekte muvaffakiyet oranını artırıyor
Histeroskopik cerrahi ise rahim içinin ışıklı kamera ile görüntülenmesi prosedürüdür. Laparoskopi karın boşluğunun kamera ile görüntülenmesi, histeroskopi ise rahim içerisinin kamera ile görüntülenmesi manasına geliyor. Histeroskopi vajinal yoldan olağan muayene masasına yatarak, muayene olur üzere yapılan birçok kere anestezi altında gerçekleştirilen bir süreçtir. Rahim boşluğunun içine bakılır. Polip ismi verilen et kesimi, rahim içerisine gerçek büyümüş miyom, Asherman sendromu ismi verilen rahim içerisinde daha evvel geçirilmiş kürtajın yol açtığı yapışıklık, rahim içerisinde doğuştan oluşan perde üzere sıkıntıların varlığına histeroskopi ile bakılmaktadır. Bunların yanında tüp bebek kararı veren ailelere süreç öncesinde rahim içerisindeki hücreleri uyararak muvaffakiyet oranını artırmak için histeroskopi önerilmektedir. Ayrıyeten rahim boşluğunu genişletmek için uygulanır. Günübirlik bir süreçtir. Birebir gün yarım saatlik süreç sonrası 2-3 saat sonra hastaneden taburcu olunur.
Laparoskopik –robotik ve histeroskopik cerrahi formüller, bayan hastalıklarında çok sık tercih edilen ve tecrübeli ellerde yapılması gereken özellikli ameliyatlardır.
Endoskopik cerrahinin sağladığı 8 avantaj
Endoskopik cerrahi metotların açık cerrahi formüllere nazaran sağladığı avantajlar şöyle sıralanmaktadır:
- Daha az hastanede kalış mühleti,
- Daha çabuk iş ve toplumsal yaşama dönüş müddeti,
- Daha az kanama,
- Daha az enfeksiyon riski,
- Daha az ağrılı süreç,
- İşlem sonrası çabuk toparlanma,
- İşlem sonrası karın içi yapışıklık riskinin en aza inmesi,
- İşlem esnasında daha yeterli imaj sağlama ve sonuç muvaffakiyetini artırma.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
