Elektrik tedarikçileri karşılaştırma internet sitesi encazip.com’un aktardığı bilgilere nazaran, 2015 yılında Dicle dağıtım bölgesinde yüzde 70 civarında olan kaçak elektrik kullanım oranı 2020 yılında yüzde 46’lara geriledi. Evvelce kayıp kaçak bedelinin faturalarda belirtildiğini fakat yapılan değişiklikle artık bu bedelin faturalarda yer almadığını tabir eden encazip.com’un kurucusu Çağada Kırım, “Şu an için kayıp kaçak bedelinin faturalardaki oranı belirli değil. Dağıtım bedeli içerisinde tahsil ediliyor. Kaçak kullanım oranının azalması vatandaşlar için de sevindirici bir haber” dedi.
Kaçak elektrik kullanımını azaltmak için uygulanan çalışmalar sonuç verdi ve kaçak elektrik kullanım oranı düştü. Elektrik tedarikçileri karşılaştırma internet sitesi encazip.com’un aktardığı bilgilere nazaran, bilhassa Dicle dağıtım bölgesinde yüzde 70 civarında olan kaçak kullanım oranı yüzde 46’lara geriledi.
Kayıp ile kaçak farklı kavramlar
Elektrik şebekesinin özelliklerinden kaynaklanan teknik kayıp ‘kayıp elektrik’ olarak tabir ediliyor. Bu durum şebeke güncellemeleriyle en az düzeye indirilebiliyor fakat büsbütün ortadan kalkması mümkün olmuyor. Şebekeye yasa dışı yollarla müdahale edilmesi sonucu kullanılan elektriğin ölçülememesi ve faturalandırılamamasına ise ‘kaçak elektrik’ deniyor. ‘Kayıp Kaçak Bedeli’ ise bu iki kaçak durumunun hesaplanmasından oluşuyor. Yani ‘Kayıp Kaçak Oranı’ elektrik sisteminde iletim sırasında meydana gelen teknik yahut teknik olmayan güç kayıplarının oranını tabir ediyor. Kayıp kaçak bedeli ise yalnızca kaçak kullanımı içermiyor, teknik kaybı da içeriyor.
Yüksek voltaj kaybı azaltır
Dünyada nüfusun ve kentleşmenin artması, ekonomik büyüme, hayat kalitesinin yükselmesi üzere nedenlerle dünyadaki elektrik tüketimi de artış gösteriyor. 2018 yılında dünya elektrik tüketimi bir evvelki yıla nazaran yüzde 3,99 oranında artış göstererek 22.315 TWh oldu. Dünya çapında elektrik şebekesi yaklaşık 80 milyon km iletim ve dağıtım sınırından oluşuyor. 2019 datalarına nazaran, Türkiye’deki toplam elektrik iletim şebekesi uzunluğu 70.034,1 km. Toplam dağıtım şebekesi uzunluğu ise 1.172.334,9 km. 2019 yılında yalnızca 23.940,4 km uzunluğundaki iletim çizgisinden 380 kV elektrik geçti. Kablolardan ne kadar yüksek voltajda elektrik geçerse kayıp oranı azalıyor. Ama yüksek voltaj, kaybı azaltsa da sıfırlamıyor.
En çok kayıp-kaçak kullanım Dicle bölgesinde
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) açıkladığı datalara nazaran, 2020’de en yüksek kayıp oranı yüzde 46,32 ile Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak vilayetlerini kapsayan Dicle elektrik dağıtım bölgesinde, onu yüzde 44,57 oranla Van, Bitlis, Muş ve Hakkâri vilayetlerini kapsayan Vangölü elektrik dağıtım bölgesi takip etti. 2020 yılındaki kaçak oranlarının kestirimden daha düşük olması ise dikkat çekti. Dicle’de iddia yüzde 60,45 iken gerçekleşen yüzde 46,32 oldu. Dicle elektrik dağıtım bölgesinde kayıp oranı kestirimin altında gerçekleşirken Sivas, Tokat ve Yozgat vilayetlerini kapsayan Çamlıbel elektrik dağıtım bölgesinde ise kaçak oranı iddianın üzerinde gerçekleşti.
Kayıp kaçak bedeli artık dağıtım bedeli içerisinde tahsil ediliyor
encazip.com’un kurucusu Çağada Kırım, evvelden kayıp kaçak bedelinin faturalarda belirtildiğini lakin yapılan değişiklikle artık bu bedelin faturalarda yer almadığını tabir ederek şunları söyledi:
“Elektrik faturalarındaki kayıp kaçak bedeli kalemi 1 Ocak 2016 tarihinde geçerli olan ulusal elektrik tarifesi ile kaldırıldı ve bu bedel dağıtım bedeli kalemi içerisine eklendi. Kayıp kaçak bedelinin faturalarda belirtildiği son tarih olan 2015 yılının son elektrik tarifesine nazaran, bir iş yeri abonesinin elektrik faturasının yaklaşık yüzde 12’si kayıp kaçak bedeliydi. Bu oran meskende ise yaklaşık yüzde 15’ti. Fakat şu an için kayıp kaçak bedelinin elektrik faturalarındaki oranı aşikâr değil. Dağıtım bedeli içerisinde tahsil ediliyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
