Çocukların izleyebilecekleri, okuyabilecekleri ve oynayabilecekleri içerikleri kıymetlendirerek, ebeveynlere ve bu alanda çalışan uzmanlara rehber olmayı hedefleyen Çocuk İçin İçerik Derneği, Türkiye Okul Öncesi Eğitimini Geliştirme Derneği tarafından organize edilen 2020-2021 OMEP Okul Öncesi Eğitim Konuşmaları-Çocuğa Bakış ve Şimdiki Eğilimler Etkinliği’nde gerçekleştirilen Dijital Dünyada Çocuk Olmak başlıklı özel oturumuyla çağımızda çocukların maruz kaldığı dijital içerik süreçlerine dikkat çekti.
Etkinliğe Çocuk İçin İçerik Derneği ismine katılan İdare Konseyi Üyesi Prof. Dr. Nilüfer Pembecioğlu, Dernek İdare Heyeti Lider Yardımcısı Sinan Akkol ve İstanbul Üniversitesi İrtibat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nilüfer Sarı Sezer, eski periyotlarda çocuk olmaya atfedilen manalarla şimdiki uygulamalardaki farklılıkların göz önünde bulundurulması gerekliliğine dikkat çektiler. Çocukların ruhsal ve zihinsel manada da beslenmesi gerektiğine ve bu beslenme süreci aile tarafından gerçekleştirilirken lisan, kültür ve kıymet transferini da içermesi gerektiğine vurgu yaptılar. Bu beslenme ister klâsik formüllerle anne baba, okul, kitap, öğretmen ya da akrandan, isterse ekrandan, dijital bilgilenmeler aracılığıyla gerçekleştirilsin çocukların günümüzde büyük bir bilgi açlığı çektiğinin açıkça görüldüğünü belirttiler.
Dijital Dünyanın Suratı Bilgiyi Beslese de Büyümeye Müsaade Vermiyor
Prof. Dr. Nilüfer Pembecioğlu oturumda yaptığı konuşmada, “Çocuk ve çocuk algısı, binyıllardır toplumların içinde barındırdıkları küçük insan kavramına nasıl bir mana ve fonksiyon yüklendiği ile temaslıdır. Zira, özü gereği çocuk, daha doğmadan ailesi ve toplum tarafından konumlandırılıp konuşlandırılan bir niteliğe sahip. Doğumu, isminin konması, topluma tanıtımı, her biri farklı evrelerde gerçekleşen pek çok ritüelle belirlenmiş durumdadır. Bugün dünya üzerinde ne kadar farklı toplum varsa, o kadar çok farklı çocuk ve çocuk algısından kelam edebilmek mümkündür. Evvelden çocuk olmak, ninnilerle, masallarla, oyunlarla bağlantılandırılıyordu, şimdilerde ise dijitallikle birlikte düşünülüyor. Dünyanın dijitalleşen yapısına yetişkinlerden evvel çocukların ahenk sağlaması da beraberinde yetişkinlerden daha bilgili ve tecrübeli bir çocuk önderliğini gündeme taşımaktadır. Artık 21. yüzyıldayız. Bir çocukla karşılaştığımızda, biraz ondan bilgi almak ve sohbet etmek için birinci sorduğumuz sorulardan biri “Ne olmak istiyorsun?”, “Büyüyünce ne olacaksın?” Bu demektir ki, bizler, çocukların büyümelerini ve onların bir seçim yapmalarını isteyen bir pozisyonda yer alıyoruz. Lakin, dijitalleşen dünyanın buna ne derece müsaade verdiği büyük bir soru işareti. Çocukların hakikaten büyüyebileceklerini ve seçim yapabileceklerini düşünmek, dijital dünyanın ruhuna karşıt bir noktada durmaktadır. Zira dijital dünya o denli süratli, o denli kapsayıcı ve öylesine ağır ki, onun içindeyken durup düşünmek gerçek manada karar verebilmek ve bu benim kararım diyebilmek nitekim çok sıkıntı görünüyor” dedi.
Çocuklar İçin Oluşturulan Kurallara Ebeveynler de Uymalı
Seminerde Dernek ismine kelam alan Sinan Akkol ise dijital dünyada yaşanan içerik fazlalığının çocukların gelişimine ziyan vermemesi ismine ebeveynlerin de dijital okur müelliflik kavramı üzerine daha fazla eğilmesinin kıymetini vurguladı. Çocukların dijital dünyada geçirdiği müddetin hudutlarını ve kurallarını yanlışsız halde belirlemenin kıymetini vurgulayan Sinan Akkol, oluşturulan kuralların tek taraflı olmamasının değerli olduğunu tabir etti ve ebeveynlerin bu süreçte kendilerinin de kurallara uymak konusunda disiplinli bir yaklaşım göstermesinin gerekliliğinin altını çizdi.
Eğitim Yaklaşımları Yeni Nesle Uygun Olarak Güncellenmeli
Kuşak farklarının kıymetine değinen Prof. Dr. Nilüfer Sezer, Z nesli olarak kabul edilen neslin şimdiye kadar gelen nesillerden daha farklı bir profile sahip olduğunun ve bugüne kadar uygulanan eğitim yaklaşımlarının güncellenmesi gerektiğinin altını çizdi. Pandemi ile birlikte değişen günlük rutinlerin başta beslenme bozuklukları olmak üzere kıymetli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceğinin altını çizen Sezer, ebevveynlerin bu hususta dikkatli olması gerektiğini belirtti.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
