Pandemi devrinde obezite hudutlarının aşıldığını ve bunula birlikte tip-2 diyabet hastalığı başta olmak üzere obeziteye bağlı hastalıkların arttığını söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Babek Tabandeh, “Obezite ve diyabet, öbür enfeksiyonlara yakalanma oranını arttırdığı üzere Covid-19 enfeksiyonuna yakalanma ve vefat riskini de arttırmaktadır. Ağır bakıma alınan obezite sorunu bulunan Covid-19 hastalarında mevt oranları daha yüksek” dedi.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) datalarına nazaran, Avrupa’da 60 milyon şeker hastası bulurken, bu sayı ise her geçen gün artış gösteriyor. WHO, beslenme başta olmak üzere fizikî hareketsizlik üzere etmenlerin, diyabeti tetiklediğinin de altını çiziyor. Pandemi periyodunda dünya genelinde artan kilo alımı hakkında uyaran uzmanlar, diyabet ve obezite üzere hastalıkların kişiyi enfeksiyona açık hale getirdiğini münasebetiyle virüste vefat riskinin de arttığını belirtiyor. Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kısmı Öğr. Üyesi Dr. Babek Tabandeh, ağır bakım ünitelerinde obezite sorunu olan hastaların mevt oranlarının yüksek olduğu olduğunun altını çizerek, değerli açıklamalarda bulundu.
“PANDEMİ OBEZİTE VE DİYABET ORANLARINI ARTTIRDI”
Diyabet hastalığı olan kişinin kan şekeri kıymetlerinin yüksek olmasının genel olarak bedende hastalıklara karşı insanları koruyan defans sistemini baskıladığını ve her türlü enfeksiyona karşı da direnci azalttığını belirten BAU Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Babek Tabandeh, obezitenin ise şeker hastalığı riskine davetiye çıkardığı ve kendi başına insan bedeninde mikropsuz bir iltihap durumuna neden olduğunu söyledi. Tabandeh, “Obezite ve diyabet varlığında öbür tüm enfeksiyonlara yakalanma oranı yüksek olduğu üzere Covid-19 enfeksiyonuna yakalanma riski de artmaktadır. Pandemi nedeniyle ortalama olarak toplumun beden yükünde yükselme ve hasebiyle ülkü kilonun üzerine çıkılması ve hatta obezite hudutlarının geçilmesi son 1 yıldır tüm ülkelerde gözlemlenen bir gerçek. Obezitenin artışı, direkt olarak tip-2 şeker hastalığını tetiklediğinden dolaylı olarak Corona virüs pandemisinin obezite ve diyabet oranlarını arttırdığını söylemek mümkün. Buna makus beslenme, gelecekteki belirsizlik nedeniyle gerilim ve enfeksiyonu şiddetli geçiren hastaların bedenlerinde oluşan çeşitli defans sistemi salgı fazlalıkları ve buna ilaveten şiddetli hadiselerde kullanılan steroid tipi ilaçlar dahil ağır tedaviler hayat kurtarıcı olmakla birlikte sonda olan şeker hastalığı olan hastaları denetimsiz diyabet yahut daha ileri bir şeker hastalığı safhasına taşıyabilmektedir” dedi.
“COVİD-19 EZBERLERİ BOZDU”
Yıllarca teneffüs yolu enfeksiyonları nedeniyle ağır bakımlarda yatan hastalar ortasında obezitenin vefat riski üzerinde tesirli olmadığının gözlemlendiklerini ve bu durumun pandemiyle değiştiğini tabir eden Dr. Babek Tabandeh, şunları söyledi; “Covid-19 enfeksiyonu bu ezberimizi de bozdu. Covid-19 enfeksiyonu nedeniyle teneffüs yetersizliği sonucu ağır bakıma yatırılan hastaların vefat nedenleri ortasında küçük damarlarda enflamasyon (yangı – iltihap) sonucu küçük pıhtıların oluşması ve damar tıkanmalarına bağlı oksijen taşıma fonksiyonunun bozulmasıdır. Bu yangı obezite hastalarında aslında daima çok yüksektir ve bu nedenle Covid-19 enfeksiyonuna yakalanan ve obezite sorunu olan hastalarımızın ağır bakıma gereksinim duyacak kadar teneffüs sorunu yaşamaları daha yüksektir. Ne yazık ki tıpkı mantıkla ağır bakıma alınan obezite sorunu bulunan Covid-19 hastaları ortasında mevt oranları da daha yüksektir.
“KİLO ARTIŞI VE OBEZİTE HUDUTLARI AŞILDI”
Tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de pandemi devrinde toplumda yaygın olarak kilo artışı ve obezite hudutlarının aşıldığını belirten Dr. Babek Tabandeh, buna bağlı olarak da başta tip-2 diyabet hastalığı olmak üzere obeziteye bağlı hastalıkların oranlarında artış gözlemlendiklerini söyledi. Dr. Tabandeh, “Dünya Sıhhat Örgütü datalarına nazaran, obeziteye bağlı ortaya çıkan hastalık sayısı 200’e yakındır. Örneğin vefat korkusu, işsiz kalma korkusu, ekonomik gerilim, kapalı yerde mahsur kalmak, gece ve gündüz döngüsü ve hayatın ritminin değişmesi her biri gerilimi hormonlarının salgılanmasını tetiklemek yolu ile obeziteye neden olabilmektedir. Üstte sayılan gerilim faktörlerinin hepsi pandemi ortamında toplumun ortak artmış sorunu. Yalnızca meskende daha fazla kalmak, konutta hamur işi yapıp daha çok yemek, spor salonlarının kapanması değil, hayatımızın ritminin bozulması, gerilimin artması ve belirsizlik de obezitenin artmasında çok tesirli faktörlerdir”
“ENDİŞE VE KORKUYU AZALTMAK ÖNEMLİ”
Obezite ve diyabetle ilgili dikkat edilmesi gerekenleri sıralayan Dr. Tabandeh, son olarak şunları söz etti: “İşe beslenmeyi düzenlemek ile başlamak çoklukla tavsiye edilse de beslenmemizi neden pandemi sürecinde bozduğumuzu hatırlayıp asıl bu bahse odaklanmalıyız. Covid-19 enfeksiyonu ile ilgili kâfi ve gerçek bilgiye sahip olmak, boş dehşetlerden arınmak, bilim ve mantığı kullanarak kâfi tedbir alırken gereksiz takıntılardan arınmak ve hayatı abartılı olarak kısıtlamamak bence birinci adım olmalı. Natürel ki kısıtlamalara uymalıyız, kuralları asla bozmamalıyız ve kendimiz, yakın etrafımız, sevdiklerimiz ve aslında tüm insanlığı korumak ismine virüs ile çabaya ve tedbir almaya devam edeceğiz. Lakin pak hava almak, toplumsal aralığa dikkat ederek yasal saatlerde dış ortamda güneş, toprak, pak hava üzere doğal şartlarla tekrar buluşmak, meskende olsak bile hareketliliği arttırmak ve beslenmeyi düzenlemek alınabilecek tedbirlerden bir kaçıdır. Gece ve gündüz ritmini tekrar düzeltmek, geceleri güzel uyumak ve sabah erken kalkmak, alışveriş listelerimizden yapay besinler, katkı hususlar, koruyucular ve doğal olmayan tüm eserleri çıkarmak. Yüksek kalori barındıran besinleri (kuşkusuz en kıymetlisi karbonhidratlar yani şekerli, unlu ve nişastalı gıdalar) günlük beslenme programımızda mümkün olduğunca azaltmak ve hatta çıkarmak çok tesirli olacak. Telaş ve tasa gerilim hormonlarının salgılanmasını arttırır. Antrenman bunu düzenlemek için çok tesirli bir yoldur. Yani hareketlilik ve nizamlı spor yalnızca kalori yakmaya değil tıpkı vakitte gerilim hormonlarını azaltmak yoluyla da kilo denetim merkezini kilo vermek tarafında düzenler”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
