Erken yaşta gelişen yeme alışkanlıkları yetişkinlikte de sürüyor. Çocuklara sebzeyi sevdirmek onların gelişimi açısından çok değerli. Sabri Ülker Vakfı, bilhassa okul öncesi devrin çocukların zerzevatları keşfetmeleri için değerli bir vakit dilimi olduğunu vurguluyor ve şu tekliflerde bulunuyor: ‘Tadım yapmak, küçük çocukları çeşitli sebzelerle tanıştırmanın düzgün bir yolu olabilir. Alışılmış yemek vakitleri dışında yeni tatlar denemek de işe yarayabilir. Lakin çocukları zerzevatları denemeye zorlamayın, yalnızca cesaretlendirin.’
Hepimiz bol ölçüde farklı sebzeyi tüketmenin sıhhatimiz için kıymetli olduğunu biliyoruz. Zira bu besinler birçok vitamin, mineral ve lif içeriyor. Erken yaşta gelişen yeme alışkanlıkları yetişkinlikte de devam ediyor. Okul öncesi devir, çocukların çok farklı sebzeyi ve başka besinleri keşfetmeleri ve deneyimlemeleri, ömür uzunluğu sağlıklı ve çeşitli beslenmeyi alışkanlık haline getirmeleri için epeyce kıymetli bir vakit dilimi. Bitkilerin her türlü yenebilen kısmı büyük çoğunlukla zerzevat ve meyve kümesi altında toplanıyor. Bileşimlerinin kıymetli kısmı sudan oluşan sebzeler, günlük güç, yağ ve protein ihtiyacına çok az katkıda bulunsa da bedende kıymetli fonksiyona sahip vitamin ve mineraller bakımından epeyce güçlü içeriğe sahip. Bu nedenle kâfi ve istikrarlı bir diyette sebzeler olmazsa olmaz!
Tadım yapmak çocuklar için uygun bir yol
Faydaları saymakla bitmeyen zerzevatları çocuklara sevdirmek, onların gelişimi açısından büyük değer taşıyor. İngiliz Beslenme Vakfı’nın (BNF) bunun için hazırladığı teklifler pek çok aileye rehber olabilecek nitelikte… Küçük çocuklar çoklukla yeni yiyecekler konusunda doğal olarak temkinli. Bu yüzden farklı bir şey denemelerini sağlamak için birden fazla teşebbüste bulunmak gerekebilir. Bu yiyecekler içerisinde sebzeler daha da dezavantajlı olabilir! Havuç ve kabak gibi… Bunun temel nedeni, brokoli, karnabahar, ıspanak, pazı ve lahana üzere kimi sebzelerin doğal olarak acı daha doğrusu kekremsi (‘acı-ekşi’ tat) bir tada sahip olması ve küçük çocukların daha büyük çocuklar ve yetişkinlere nazaran bu tatlara daha hassas olması. Yani öbür yiyeceklere kıyasla sebzelerin çocuklar tarafından reddedilme mümkünlüğü daha yüksek. Tadım yapmak, küçük çocukları çeşitli sebzelerle tanıştırmanın âlâ bir yolu olabilir. Alışılmış yemek vakitlerinin dışında yeni tatları denemek, çocukların yeni yiyeceklere farklı bir biçimde yaklaşmasına, öteki çocuklarla rahat bir ortamda tatları ve dokuları keşfetmelerine imkan tanıyabilir.
Tatmadan evvel koklamalarını sağlayın
Okul öncesi periyottaki çocuklar için düzenlenebilecek tadım seansı için birtakım kıymetli ipuçları;
- Tadım için üç farklı zerzevat seçin.
- Sebzeleri küçük boyutlarda kesin ve sunarken daha dikkat cazibeli hale getirin (renkli kâselerde sunum yapmak gibi).
- Her çocuğa özel bir tabak verin. Zerzevatları bir kaşıkla tabağa kendilerinin servis etmelerine müsaade verin.
- Tatmadan evvel her sebzeyi koklamalarını sağlayın ve ne fark ettiklerini sorun. Zerzevatları olumlu objelere yahut tecrübelere benzetebilirsiniz. Örneğin; bu biber güneş kadar sarı, güneş ışığı gibi!
- Her seferinde tek bir zerzevatın denenmesi ve her farklı zerzevat tadımı ortasında bir yudum su tüketilmesini sağlayın, lakin zorlamayın.
- Çocukları zerzevatları denemeye zorlamayın, yalnızca cesaretlendirin. Evvel çocuğun yakın etrafı ve en kıymetlisi de annesinin denemesi çok önemli
- Çocuklara zerzevatları denedikleri için isimlerinin yer alacağı bir tadım sertifikası yapın ya da onu ödüllendirin. Örneğin tadım yaptığınızda çocuğunuzla dışarıda, oyun bahçesinde birlikte oyun oynayın.
Hastalıklara karşı direncin anahtarı
Farklı mevsimlerde farklı zerzevat çeşitleri yetiştiriliyor ve tüketiliyor. Sebzelerin mevsimine uygun formda, nizamlı olarak tüketilmesi insan bedeni açısından büyük kıymete sahip. İşte sebzelerin yararları…
- Sebzeler folik asit, A vitaminin ön ögesi olan beta-karoten, E, C ve B2 vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum, posa ve öbür besin ögesi olmayan ancak kıymetli biyolojik işlevi olan, antioksidan özelliğe sahip bileşiklerden zengindir.
- Zararlı hususların bedenden atılmasına yardımcı olur.
- Özellikle çocukluk çağı için değerli olan büyüme ve gelişmeye yardım eder.
- Hücre yenilenmesini ve doku tamirini sağlar.
- Deri ve göz sıhhati için temel ögeler içerir.
- Diş ve diş eti sıhhatini korur.
- Kan üretiminde vazife alan ögelerden zengindir.
- Hastalıklara karşı direncin oluşumunda aktiftirler. İstikrarsız beslenmeye bağlı şişmanlık ve kronik hastalıkların (kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, kimi kanser türleri) oluşma riskini azaltır.
- Bağırsakların sistemli çalışmasına yardımcı olur.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
