Cinsel istismar sırf içerisinde cinsel bir hareketin olmasını gerektirmiyor. Çocuğun müsaadesi ve onayı olmadan çocuğu öpmek, sıkıştırmak, çimdiklemek yahut okşamanın da cinsel istismarın çeşitleri olduğunu vurgulayan uzmanlar, çocukların bulundukları yaşa nazaran cinsel istismara farklı yansılar verebildiklerini söz ediyor. Cinsel istismara uğrayan çocuklarda öfke patlamaları, olayla ilgili kabus görme ve inanç hissinin yıkılması üzere birçok tesirin görülebileceği belirtiliyor. Ailelerin cinsel eğitim konusunda çocukları ile konuşmaktan çekinmemeleri, yeterli ve berbat sır ayrımının çocuklara öğretilmesi uzmanlar tarafından tavsiye ediliyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, cinsel eğitimin değerine değinerek çocukları cinsel istismarlardan muhafazaya yönelik ailelere tavsiyelerde bulundu.
Çocukların cinsel içerikli soruları yanıtlanmalı
Okul öncesi devirden başlayarak çocukların cinsel eğitim içerikli “Ben nasıl dünyaya geldim, bebek nasıl olur, kardeşimi leylekler mi getirecek?” halindeki sorularının yanıtlanması gerektiğini söz eden Saadet Aybeniz Yıldırım, “Çocukların vücutlarını tanımalarına yardımcı olmak ve istismardan korunmaları hakkında açık bir irtibatta olmak gerekiyor. Cinsel istismar sırf içerisinde cinsel bir hareketin olmasını gerektirmez. Çocuğun müsaadesi ve onayı olmadan çocuğu öpmek, sıkıştırmak, çimdiklemek yahut okşamak da cinsel istismarın cinsleridir.” dedi.
Cinsel istismara verilen reaksiyon yaşa nazaran değişebiliyor
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, cinsel istismara uğrayan ya da uğradığı düşünülen çocuklarda reaksiyonların yaştan yaşa farklılık gösterebildiğini belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“10 yaş ve altındaki çocukların cinsel istismara vermiş olduğu reaksiyonlar; çocuğun kendi yaș ve gelișim seviyesine uygun olmayan cinsel bilgiye sahip olması, fotoğraflarında, oyunlarında ve davranışlarında cinsel içerikli temaların olması, sık ve ortalık yerde yapılan çok mastürbasyon, çocuğun konuşmasında cinsel içerikli sözcükleri sık kullanması, yalnız kalmak istememe, uyku meseleleri,alt ıslatma, büyük tuvaletini kaçırma yahut daha evvel edinilen davranışlarda gerileme, kendini yaralayıcı ya da risk alıcı davranışlar, dürtüsellik, dikkat dağınıklığı yahut konsantrasyon zahmeti olarak öngörülebilir. Cinsel istismara uğramış 10 yaş üzerindeki çocuklarda ise rastgele cinsel alakaya girme yahut tekrarlayan istismarlara maruz kalma riski vardır. Bunların dışında yeme bozuklukları, kendini yaralayıcı davranışlar, intihara eğilim, depresyon, toplumsal geri çekilme, suça yönelme, erken olgunlaşma, okul ve arkadaş münasebetlerinde problemler yahut ani davranış değişiklikleri gözlemleyebiliriz.”
Cinsel istismarın tekrarlayıcı ve rahatsız edici tesirleri oluyor
Yıldırım, cinsel istismarın yaratacağı tesirleri şöyle sıraladı: “Tekrarlayıcı, rahatsız edici fikirler, olayla ilgili kabuslar, karanlık olayı çağrıştırabileceğinden ya da kabus göreceğini düşündüğü için uyumak istememek, öfke patlamaları, olayı anımsatan her duruma karşı ruhsal külfet yaşama hali, inanç hissinin yıkılması, insanlara güvenmeme, istismarı önleyemediği için acizlik hissetme yahut depresyon sık görülen reaksiyonlardır.”
Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli
Aileler için cinsel eğitimi konuşmanın birden fazla vakit güç olduğunu söz eden Yıldırım, “Bunların nedenlerinden kimileri utanma duygusu, nasıl konuşacağını bilememe yahut yanlış bir şey söylemekten korkmak olabilir. Cinsellik hakkında konuşmaktan çekinilmemeli. Yaşına uygun olarak kısa ve anlaşılır biçimde sorulan sorular cevaplanmalı. Doğum, cinsiyet farkı üzere sorular ebeveynler tarafından cevaplanmadığı vakit çocuk öteki kaynaklardan yanıt aramaya çalışacaktır.” diye konuştu.
Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı
Çocuklara özel bölgelerinin anatomik isimleriyle yani vulva/penis, göğüs olarak öğretilmesi gerektiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Pipi, kuş, kuku ve gibisi isimlendirmeler tercih edilmemeli. Özel bölgelerine bir yabancının ya da tanıdık birinin dokunamayacağı öğretilmeli, tabibin bile yalnızca annesi ya da babası yanındayken özel bölgelerine dokunabileceği söylenmelidir. Çocuğa vücuduna müsaadesiz dokunulmaması gerektiği anlatılmalı. Sarılmak ya da öpmek için çocuktan müsaade istenmeli. Şayet müsaade vermiyorsa zorlanmamalıdır. Uygun dokunuşlar ve makûs dokunuşlar öğretilmeli. Örneğin özel bölgelerine dokunulmasını berbat dokunuş olarak tanımlarken ailesinin, arkadaşlarının sarılması, yanağından öpmesini uygun dokunuş olarak kıymetlendirebiliriz.” dedi.
İyi ve berbat sır ayrımı çocuklara öğretilmeli
Çocuklara güzel sır ve makûs sır öğretilmesi gerektiğinin altını çizen Yıldırım, “Cinsel istismara uğrayan çocuklara bunun bir sır olduğu söyleniyor. Her ne olursa olsun birinin özel bölgesine dokunmak istediğinde ya da dokunduğunda bağırması, çığlık atması, oradan inançlı bir yere uzaklaşması ve güvendiği yetişkinlere olayı anlatması gerektiği söylenmeli. Özel bölgeye dokunulması ve bunun saklanması berbat bir sırdır. Doğum günü için sürpriz bir kutlama yapmak yeterli bir sırdır.” tabirlerini kullandı.
Çocuklara ‘Hayır’ diyebilme hüneri kazandırılmalı
Cinsel istismardan korunmaya yönelik eğitimlerin ortalama 6 aylık aralıklarla tekrarlanmasını tavsiye eden Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım, “Her yaş kümesi için değerli olan bir nokta da istenmeyen durumlara karşı ‘hayır’ diyebilme maharetidir. Günlük hayatta hayır diyemeyen bir çocuk ya da ergen cinsel istismara uğradığında da hayır diyemeyebilir. Hayır diyebilme mahareti her yaş kümesindeki çocuğa ve ergene kazandırılmalıdır.” diye konuştu.
Ergenlerin özel yaşantısına karışılmamalı
Uzman Klinik Psikolog Saadet Aybeniz Yıldırım; sorulara kaçamak ya da yanlış karşılıklar vermenin, soruları çok fazla ayrıntı vererek açıklamanın, sorulara kızarak reaksiyon vermenin, hiç karşılık vermemenin ya da mevzuyu değiştirmenin sıkça yapılan yanlışlar ortasında yer aldığını söyledi. Yıldırım son olarak, “Ebeveynler ergenlik periyodundaki çocuklara karşı çok kollayıcı, ilgisiz yahut her şeyi kendileri biliyormuş üzere davranılmamalı. Riskli davranışlar sergilemediği sürece ergenin şahsî ve özel yaşantısına karışılmamalı.” tabirlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
