Daha çok üreme çağındaki bayanlarda görülen, çoklukla belirti vermeyen ve toplumda çoklukla “çikolata kisti” olarak bilinen “endometrioma” hastalığının kimi kanserlerle ilgisi olabilir. Tüm bayanların rutin muayene ve tetkiklerini aksatmamalarının hayati bir ehemmiyete sahip olduğunu vurgulayan Anadolu Sıhhat Merkezi Kadın Hastalıkları, Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Dede, “Çikolata kisti uygun halde ele alınıp tedavi edilmediğinde hastanın ömür kalitesini ve sıhhatini değerli ölçüde tehlikeye atabiliyor. Bu nedenle teşhis ve tedavi süreçlerinde hastaların başta kısırlık olmak üzere, bu durumdan kaynaklanabilecek muhtemel riskler hakkında bilgilendirilmeleri önemli” açıklamasında bulundu.
Endometriozis en kısa tarifiyle; rahmin en iç katmanını oluşturan yapıların rahmin dışında bulunmasıyla (karın boşluğu ya da yumurtalıklar üzere bölgelerde) kendini gösteren, kadınlık hormonlarına bağlı yaygın bir jinekolojik hastalık. Bayanların kıymetli bir kısmında “çikolata kisti” de görüldüğü için hastalığın toplumda bu ismiyle daha çok bilindiğini hatırlatan Anadolu Sıhhat Merkezi Kadın Hastalıkları, Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Dede, “Rahmin iç katmanındaki dokuların rahim dışına çıkarak yumurtalıklarda yol açtığı tesirle oluşan bu durum, bayanlar için kıymetli bir dert nedeni. Bayanların ve ailelerinin hayat kalitesini önemli oranda etkileyen endometriozis, kısırlığın da değerli nedenlerinden biri” dedi.
Çikolata kisti birden fazla vakit belirti vermeyebiliyor
Çikolata kisti ağrılı adet görme, ağrılı cinsel ilgi, ağrılı dışkılama ve çocuk sahibi olma zahmeti üzere şikayetlere neden olsa da birden fazla vakit belirti vermeyebildiğine dikkat çeken Kadın Hastalıkları ve Doğum ve Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Murat Dede, “Endometriozis için bilinen en değerli 2 risk faktörü ise 11 yaş öncesinde başlayan adet kanaması ve ağır, uzun süren adetler” dedi.
Çikolata kisti hastanın ömür kalitesini etkiliyor
Sorunun tedavisinde, hastalığın ilerlemesini önlemek ve hastanın ömür kalitesini uygunlaştırmak için erken tanıya odaklanmanın değerli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Murat Dede, “Tanı, biyopsi ve laparoskopi üzere tekniklerle konsa da kesin teşhis için hastalığın farklı formları ultrasonografi ve MRI ile tespit edilebiliyor. Tedavi planında ağrı kesiciler, doğum denetim hapları, hormonlar, ilaçlı rahim içi araçlar, süreksiz menopoza sokan iğneler üzere yollar mevcut. Tüm bunlarla birlikte yahut bazen bu tedavilerin sonrasında da cerrahi tedaviler uygulanıyor. Şayet cerrahi tedavide de muvaffakiyet sağlanamaz ve şikayetler devam ederse son seçenek olarak rahmin, yumurtalık ve tüplerin alınması öneriliyor. Unutulmamalıdır ki; endometriozis, uygun formda tedavi edilmediğinde hastanın ömür kalitesini, sıhhatini değerli ölçüde tehlikeye atabilen ağrı ve kısırlıkla seyreden kuvvetli bir hayata neden oluyor” biçiminde konuştu.
Kansere dönüşme tasası var
Son birkaç yıldır, endometriozisi olan bayanlar ortasında kanser, bilhassa de yumurtalık kanseri gelişme riskleri konusunda artan bir telaş olduğunu söyleyen Prof. Dr. Murat Dede, “Ancak rahim içi dokunun oluşturduğu bu kümelerin kansere dönüştüğüne dair elimizde şimdilik güçlü tıbbi deliller olmasa da, yapılan çalışmaların kimileri bu hastalığın kanserle bir ilgisi olabileceği hakkında ipuçları veriyor. Şunun da altını çizmek gerekir ki; endometriozis ve kanser ortasındaki bağ hayli karmaşık. Özetle, metodolojik açıdan daha sağlam araştırmalara gereksinim var” dedi.
Düzenli muayeneler ihmal edilmemeli
Endometriozisin aslında güzel huylu bir yapıya sahip olduğunu belirten Prof. Dr. Murat Dede, “Ancak uzak organlara kadar giden tesir alanı, olağandışı doku büyümesi, gaye organların fonksiyonunu etkileme ve genetik hasar üzere özellikleriyle bir tümörü andırıyor. Yumurtalık kanseri, en dengeli halde endometriozisle ilişkilendirilen kanser çeşidi. Ama endometriozisi olan bayanların birçoklarında (yüzde 98’in biraz üzerinde) yumurtalık kanseri gelişmiyor. Genetik olarak eğilimi olmayan bayanlarda tüm ömür uzunluğu yumurtalık kanserine yakalanma riski yüzde 1,4 iken endometriozisi olan bayanlarda ise bu oran yüzde 1,8 olarak rapor edilmekte. Endometriozis ve göğüs kanseri hakkında ise pek çok çalışma mevcut, lakin çalışmalarda net bir alaka ortaya konmamış. Doğal ki, endometriozisiniz olsun ya da olmasın; nizamlı göğüs muayene ve tetkiklerinizi ihmal etmemelisiniz” ihtarında bulundu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı