Yazın yakıcı sıcaklarında, pandeminin gölgesinde geçireceğimiz Kurban Bayramı’nda maske, toplumsal uzaklık ve hijyen kurallarına dikkat etmek her zamankinden fazla ehemmiyet taşıyor. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı, pandemi devrinde kısıtlamaların kaldırıldığı bu birinci bayramda; bayramlaşma ve kurban eti tüketimi başta olmak üzere birçok kıymetli kurala dikkat etmek gerektiğini belirterek, aksi halde Covid-19’dan sindirim sistemi enfeksiyonlarına dek birçok sıhhat sorunu ile karşılaşılabileceğine dikkat çekiyor. Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı, pandemide bayramı sağlıklı geçirmek için ihmal edilmemesi gereken 12 kuralı anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Kurban bölümünde bu kurallara dikkat edin
Kurbanlıkların bölümünde ve kurban etinin transfer edilmesinde toplumsal aralık, maske ve hijyen kurallarına uyulmalıdır. Çeşitli ülkelerde koronavirüs varyantlarına bağlı olay sayılarının arttığı şu günlerde, kurbanlık kesim alanlarında gereksiz kalabalıklardan kaçınmak, yalnızca vazifeli şahısların bulunmasını sağlamak gerek. Ayrıyeten sıcak havalarda uygunsuz kaidelerde kesilen ve transfer edilen kurbanlıklar bulantı, kusma ve ishal ile seyreden enfeksiyonlara yol açabilir.
Kurban etini çabucak tüketmeyin
Kurbanlık hayvan kesildikten sonra vefat katılığı oluştuğu için, en az 24 saat dinlendirildikten sonra pişirilmesi gereklidir. Yeni kesilmiş hayvan etindeki sertlik hem pişirmede zorluk yaratır hem de midede şişkinlik, hazımsızlık ve kabızlık üzere sindirim problemlerine yol açar. Ayrıyeten kurban etinin tüketimi, saklanması ve pişirilmesi konusunda yapılan yanlışlar sindirim sistemi, kalp ve damar sorunlarına yol açabilir.
Eti yavaş pişirin
Etler yüksek ısıda pişirilmemeli, yavaş ve kısık ateşte kendi suyu ile pişirilmelidir. Çiğ ve az pişmiş etler ile sıcak havalarda dışarıda bekledikten sonra tüketilen etler, paraziter hastalıklar üzere sıhhat sıkıntılarına neden olabilir. Kızartmalardan kaçınmalı, haşlama ya da ızgara üzere metotlar tercih edilmelidir. Izgara yapılırken etler ateşe çok yakın olarak kömürleştirilmemelidir. Etleri pişirirken tereyağı, iç yağı ve kuyruk yağı eklemek kalp ve damar hastalıklarına davetiye çıkarabilir. Etlerin zerzevat ile birlikte pişirilmesi ya da yanına zerzevat eklenmesi ve yanında salata tüketilmesi günlük lif muhtaçlığının karşılanmasına yardımcı olacak ve kabızlık, şişkinlik, hazımsızlık gelişmesini önleyecektir.
Kavurmayı öğle tüketin
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı “Kavurmayı kahvaltıda ve akşam geç saatlerde tüketmemeli. Geç saatlerde tüketilen etin sindirimi daha zordur. Hazımsızlık ve şişkinlik yaşamamak için kırmızı eti, kavurmayı geç saatler yerine öğlen saatlerinde tüketin” diyor.
Porsiyonlara dikkat edin
Et tüketimini abartmayın. Günlük et tüketiminizin 100-150 gr yani yaklaşık 3-4 köfte yahut muadili ölçüsü aşmamasına dikkat edin.
Hızlı yemeyin, âlâ çiğneyin!
Besinler ne kadar âlâ çiğnenirse, sindirim o kadar kolay olur. Âlâ çiğnemek; beyinde tokluk hissi oluşmasını sağladığı üzere, abartılı yemeye de mani olur. Tıpkı vakitte reflü, hazımsızlık, gaz sancıları, kabızlık yakınmaları ve kilo alımını önler.
Geç saatlerde yemeyin
Bayramlarda yemek saatlerinin değişmesi öğün atlamaya ve akşam yemeklerinin geç saatlere kaymasına neden olabiliyor. Geç saatlerde yenilen yemekler ve yemekten çabucak sonra uzanmak reflüyü tetikleyebileceğinden, yemek yedikten en az 3 saat sonra yatmaya ihtimam gösterin.
Gazlı içecekler ve alkolden uzak durun
Sıcak bayram günlerinde etle bir arada gazlı içecekler ve şeker içeriği yüksek meyve suları tüketilmesi reflüyü tetikleyebilir, kan şekerini yükseltir, ayrıyeten hazımsızlık ve şişkinliği arttırabilir. Bu nedenle serinlemek için su ve ayran tüketin. Alkol sindirim sisteminin savunma düzeneğini bozarak reflü, hazımsızlık, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarında değişime yol açabileceğinden alkolden uzak durun.
Çay ve kahveyi abartmayın
Sıcaklarda bedenin su kaybı daha fazla olacaktır. Bu nedenle bayramda günlük 2-2.5 lt su tüketmeye ihtimam gösterin. Su gereksinimini çay yahut kahve ile sağlamak, bedenden su kaybını hızlandırabileceğinden dikkatli tüketilmelidir. Öğünlerde çok fazla su tüketimi reflüyü arttırabileceğinden, öğün aralarında tercih edin.
Hamur işi ve tatlılara dikkat edin
Karbonhidrat içeriği yüksek baklava, revani, kadayıf ve börek üzere yiyeceklerin tüketimi bayramlarda kaçınılmazdır. Fakat bayramda ya da bayram sonrası sindirim sistemi yakınmaları, kilo artışı ve kalp damar meselelerine neden olabilir. Bu nedenle bu yiyecekleri günde 1 porsiyon ile sınırlayın. Böylelikle hazımsızlık, şişkinlik ve reflü üzere sindirim sistemi yakınmalarının oluşmasını engelleyebilirsiniz.
Egzersizi ihmal etmeyin
Uzun bir tatilin de olduğu bayram devri rehavete kapılmamak, hareketsiz kalmamak gerekiyor. Günde en az 30-45 dakika tempolu yürüyüş yapılması sindirim sistemini rahatlatacak, metabolizmayı hızlandırarak kilo alımını engelleyecektir.
Kalabalık sofralarda bir ortaya gelmeyin
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı “Kısıtlamalar kaldırılmış olsa bile pandemi periyodunda bayram geçirdiğimizi unutmamalıyız. Bayramda kalabalık ortamlarda bir ortaya gelmemeye, sofralarımızın çok kalabalık olmamasına ihtimam göstermeli, maske ve toplumsal uzaklık kurallarına dikkat etmeliyiz. Toplumun aşılanma oranının artmasıyla birlikte aşının bulaşı engellemediği, fakat ağır hastalık geçirmeyi önlediği gerçeğini unutmamalıyız” diyor.
xxxxxxxxxxxxxxxxx Kutu Bilgisi xxxxxxxxxxxxxxxxxx
Dikkat! Bu şikayetleriniz varsa!
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Suna Yapalı “Aşırı sıcakların olduğu yaz günlerinde geçireceğimiz Kurban Bayramı’nda uygun hijyen koşullarında hazırlanmayan ya da saklanmayan yiyeceklerin tüketilmesi sindirim sistemi enfeksiyonlarını tetikleyebilir. Koronavirüs virüs enfeksiyonu da bulantı, kusma ve ishal üzere emsal sindirim sistemi yakınmalarına yol açabilmektedir. Bu nedenle bu yakınmaların varlığında bu mümkünlük da göz arkası edilmemelidir” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
