Çevremdeki her şey dönüyor… İstikrarımı yitiriyorum, güya düşecekmişim üzere pay kapılıyorum… Hareket ederken imgeleri sabitleyemiyorum… Kimi vakitse bulantı, kusma, kulak çınlaması, işitme azlığı ve gürültüden rahatsız olma üzere meseleler da bu yakınmalarıma eşlik edebiliyor… Hastaların sıklıkla lisana getirdikleri bu şikayetler, çoğumuzun ortak sıkıntısı olan ‘baş dönmesinin’ tipik yakınmalarını oluşturuyor! Toplumdaki yaygın inanışın tersine baş dönmesi bir hastalık değil; pek çok hastalığa işaret edebilen bir belirti! Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak, Burun, Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Dilek Tatlıpınar “Başımız döndüğünde aklımıza birinci olarak ‘beyin tümörü’ geliyor. Halbuki baş dönmesine pek çok hastalık yol açabiliyor. Baş dönmesinin mühleti ve eşlik eden başka şikayetler, nedeni açısından ayırt edicidir. Ömür kalitesini düşürmesi ve önemli hastalıklara da işaret edebilmesi nedeniyle baş dönmesinde vakit kaybetmeden tabibe başvurmak çok önemli” diyor. Prof. Dr. İstek Tatlıpınar, baş dönmesinde dikkat edilmesi gereken sinyalleri ve tedavide öne çıkan usulleri anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Pek çok faktör başımızı döndürebiliyor!
Halk ortasında ‘kulak kristallerinin yer değiştirmesi’ olarak bilinen Bening paroksismal pozisyonel vertigo, baş dönmesinin en sık görülen çeşidini oluşturuyor. 15 saniyeden birkaç dakikaya kadar devam edebilen, hareketle tetiklenen baş dönmelerinin altında da çoğunlukla bu neden yatıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Kulak, Burun, Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İstek Tatlıpınar “Kafa travması, ani hareket, öne eğilme, zıplama, yatakta sağdan sola yahut soldan sağa sola dönme üzere hareketler kristallerin yer değiştirmesine bağlı gelişen baş dönmesini tetikleyebiliyor. Baş dönmesinin en sık görülen sorumlusu olan bu hastalıkta düzeltici hareketlerle yüzde 90 üzere yüksek oranda muvaffakiyet sağlanabiliyor. İşitme kaybı, kulak çınlaması, yüzde his kaybı, yüz felci üzere şikayetlerin eşlik ettiği baş dönmeleri ise işitme sonu, beyin, beyincik kaynaklı tümörler sonucu gelişebiliyor. İç kulaktaki sıvı artışı nedeniyle oluşan meniere hastalığı, vestibüler nörinit (denge hudut iltihabı), demir ve B vitamini eksikliği, hipertansiyon, hipotiroidi, migren, multiple skleroz, tümörler ve hatta gerilim üzere ruhsal etkenler de başımızı döndürebiliyor” diyor.
Bu belirtiler varsa doktora başvurun!
Yaşam kalitesini düşürmesi ve önemli hastalıklara da işaret edebilmesi nedeniyle baş dönmesinde vakit kaybetmeden tabibe başvurmanın çok kıymetli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. İstek Tatlıpınar, acil tedavi gerektiren şikayetleri şöyle sıralıyor:
- Baş dönmesi sorunu saniyeler sürmekle birlikte tekrarlıyorsa,
- Saatlerce sürüyorsa,
- Ataklar halinde geliyorsa,
- İşitme kaybı, bulantı kusma, baş ağrısı, kulak çınlaması üzere yakınmalar eşlik ediyorsa.
Tedavi nedene nazaran planlanıyor!
Baş dönmesine yönelik tedavi teknikleri altta yatan nedene nazaran belirleniyor.Kulak, Burun, Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Dilek Tatlıpınar, hangi meselede, hangi tedavi yollarına başvurulduğunu şöyle anlatıyor:
- Düzeltici hareketler: İç kulak kristallerinin yer değiştirmesi nedeniyle gelişen benign paroksismal pozisyonel vertigonun tedavisinde düzeltici hareketlerden faydalanılıyor. Hastalar birinci hareketten yüzde 80, ikinci hareketten yüzde 90 üzere epeyce yüksek oranda fayda görüyorlar.
- D vitamini tedavisi: Baş dönmesinde dirençli olgular D vitamini eksikliğinden kaynaklanabiliyor. Bu tabloda D vitamini tedavisi uygulanıyor. Kemik erimesi görülen şahıslarda tedaviye direnç daha fazla olduğu için D vitamini eksikliği varsa; somon, sardalya, morina ve ton balığı üzere balıklar, süt ve süt eserleri, yumurta sarısı, yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, kuru üzüm, pekmez, kuru baklagiller ve mantar üzere D vitamininden güçlü besinlerin diyette yer almaları gerekiyor. Ayrıyeten bedendeki D vitamininin aktivasyonu için güneş ışığından faydalanmak da kıymet taşıyor.
- Stres için profesyonel yardım: Migrenöz ve ruhsal kaynaklı baş dönmelerinde gerilim tetikleyici bir faktör oluyor. Bu nedenle gerilim oluşturan faktörleri ortadan kaldırma ve gerilimle baş edebilme sistemleri konusunda muhtaçlık halinde profesyonel yardım alınması gerekiyor.
- Enjeksiyonlar, ilaçlar, kulağa tüp takılması: İç kulak tansiyonu olarak tabir edilen meniere hastalarının tuz oranı düşük besinler tüketmeleri ve tuzu kısıtlamaları gerekiyor. Kafeinli içecekler ve alkol tüketiminden kaçınmak da kıymet taşıyor. Bu hastalıkta kulak içi ilaç enjeksiyonları, ağızdan ilaç tedavileri ve kulak zarına tüp takılması, iç kulaktaki endolenfatik keseye tüp yerleştirilmesi üzere operasyonlar uygulanabiliyor.
- Egzersiz programı: Vestibüler nörinit (Denge hudut iltihabı) hastalığında ilaç tedavisi ve istikrara yönelik idman programı tedavide yardımcı oluyor.
- Demir ve vitamin destekleri: Baş dönmesinin altında demir yahut vitamin eksikliği varsa; diyet, demir ve vitamin tedavileri gündeme geliyor.
- Cerrahi tedavi: İç kulak tümörlerinde tümörün büyüme suratı kıymet taşıyor. Tümörün yerleşim yeri, büyüklüğü ve hastanın genel durumuna bağlı olarak cerrahi tedavi yahut radyo cerrahi prosedürleriyle müdahale ediliyor.
- Hipertansiyon, hipotiroidi, multiple skleroz ve migren üzere altta yatabilecek öbür hastalıkların tedavisi, ilgili branşlar tarafından düzenleniyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı