Covid-19 salgınıyla gayret kapsamında aşı uygulamaları son süratle devam ederken gebeler aşı olup olmamaları konusunda kaygı ediyor. Aşılama çalışmaları bu yoğunlukta devam ederken, anne adayları aşıların mümkün yan tesirlerinin neler olabileceğini merak ediyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç Dr. Emre Pabuçcu, yeni dataların ışığı altında gebelerin aşılanmasıyla ilgili merak edilen sorulara cevap verdi.
Hamileliğin kaçıncı ayında aşı uygulanmalı?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç Dr. Emre Pabuçcu, bilhassa riskli durumu olan yani tansiyon yahut şeker hastalığı bulunan, toplu taşımayı etkin kullanan gebelerin aşı olmasının değerini vurguluyor. Pabuçcu, “Gebeliğin birinci 3 ayından sonra koronavirüs aşısı olunabilir biçiminde bir yaklaşımımız var. Bu aslında tüm gebelik aşıları için de geçerli. Yapılan koronavirüs aşısıyla anne adayında oluşacak antikorların, hem anneyi hem de göbek kordonu yoluyla geçiş olacağı için bebeği koruyabildiğine dair deliller mevcut. Bu nedenle koronavirüs aşısının hamileler tarafından olunması konusunda bilimsel datalar destekleyici nitelikte.” dedi.
Aşı hamilerde düşük ihtimalini artırır mı?
Covid aşıları hakkında bilhassa hamileler üzerine yapılmış çalışmalar epey kısıtlı. Elimizdeki en geniş data, mRNA aşıları ile ilgili. Buna nazaran, aşı olmanın bilhassa düşükleri tetiklediğini söylemek mümkün değil. Gebeliğin birinci 3 ayı, fetusun organ sistemlerinin geliştiği kritik bir periyot. Bu yüzden birinci 3 ayda temkinli olmak gerekli. Ayrıyeten, birinci üç ayda düşük riski daha fazla ve aşağı üst her 10 gebelikten biri düşükle sonuçlanıyor. Bu yüzden diğer sebeplerle ortaya çıkabilecek düşükler için aşının suçlanmaması ismine, bu periyottan sonra aşılanma mantıklı olabilir.
ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC)’nin yeni araştırmasına nazaran gebelerin COVID-19 aşısı olmasının en azından kısa vadede emniyetli olduğunu açıklandı. Araştırmada, 35.000 anne adayının aşı olduktan sonraki dataları incelenmiş ve gebelikte aşı olan bireylerin düşük yahut erken doğum oranlarının salgın öncesi devir ile tıpkı seviyede olduğu bulunmuştur.
Yapılan aşıların yan tesirleri var mı?
Küçük alerjik tepkiler, aşı yerinde ağrı ve hafif ateş formunda oluşabilecek genel yan tesirler olabilir. Lakin aşı yapılmasına bağlı görülen yan tesirlerin sıhhat merkezleri tarafından Sıhhat Bakanlığı’na bildirimi mecburidir. Şu ana kadar aşı sonrası bildirilen önemli bir yan tesir, uzun süren yan tesir yahut vefat olayı ülkemizde bildirilmemiştir. Lakin bu durumların çok yakından izlenmesi koşuldur.
Risk açısından; aşı olunması ve olunmaması halinde karşılaşılabilecek riskler karşılaştırılarak değerlendirilmelidir. Aşı ile ilgili gebeliği olumsuz etkilediği istikametinde kâfi bilgi bulunmazken, hamilelikte koronavirüsün çoğunlukla daha ağır seyredebileceği biliniyor. Covid tanısı alan ve aşısız olan hamilelerde, annede hayati tehlike yaratacak şiddetli infeksiyon mümkünlüğü, mevt riski, bebekte gelişme geriliği ve vefat sıklığı yaklaşık 2-3 kat fazla. Bu yüzden aşı konusunu dikkatlice kıymetlendirmek gerekli. Şunu da unutmamak lazım, yan tesirler şimdilik çok kısa bir vakit diliminde değerlendirildi. Yani aşının hem anne hem de bebekler üzerine uzun vade yan tesirlerini kestirmek şu etapta mümkün değil.
Bu nedenle gebelik takibinizi yapan tabibin görüşlerine başvurmak ve tekliflerine uymak gerektiğini söyleyen Doç Dr. Emre Pabuçcu, “Hiçbir aşı 100 tesirli değildir, bu nedenle mevcut ulusal yönergeleri takip etmeye devam etmek kıymetlidir. Kendinizi ve ailenizi, arkadaşlarınızı ve iş arkadaşlarınızı korumak için yeniden de toplumsal arayı uygulamaya, yüz maskesi takmaya, ellerinizi dikkatli ve sık sık yıkamaya, pak havanın içeri girmesi için pencereleri açmaya devam etmelisiniz.” önerilerinde bulundu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı