Türk Oftalmoloji Derneği, halk ortasında “Sarı Nokta Hastalığı” olarak bilinen Yaşa Bağlı Makula Dejeneresansı göz hastalığı tedavisi için yapılan Makrovizyon ameliyatlarındaki artışın telaş verici bir noktaya geldiğine dikkat çekti.
Prof. Dr. Zeliha Muharrir, bilhassa 65 yaş üstündeki bireylerde görülen ve kalıcı görme kaybı yapan bu hastalığın ‘makrovizyon’ üzere bir tedavisinin olmadığını, ticari korkularla hastalara boş ümit verildiğini söyleyerek ihtarlarda bulundu.
Hastalara boş ümit veriliyor
Türk Oftalmoloji Derneği, halk ortasında “Sarı Nokta Hastalığı” olarak bilinen, 65 yaş üstü şahıslarda daha çok görülen ve kalıcı körlüğe kadar varan hastalığın tedavisi için yapıldığı sav edilen Makrovizyon (MACRO-vision) ameliyatlarında yakın periyotta dert verici bir artış yaşandığına dikkat çekerek çeşitli ikazlarda bulundu. Türk Oftalmoloji Derneği Türk Oftalmoloji Yeterlik Konseyi Lideri (TOYK) Prof. Dr. Zeliha Yazar, “Sarı Nokta Hastalığı merkezi görmenin azalmasına neden olan bir durumdur ve günümüzde süreci geri döndürecek bir tedavisi yoktur. Makrovizyon tedavisi olarak pazarlanan cerrahi yol imgeyi büyütücü lenslerin ameliyatla göz içerisine yerleştirilmesi yoluyla mevcut görmeden daha düzgün yararlanmayı hedefleyen bir uygulamadır. Bu uygulamalar ticari dertler sebebiyle artış göstermiştir. Bu ameliyatlar birden fazla hastalaya boş ümit verirken bırakın tedavi etmeyi daha kalıcı hasarlara yol açma ihtimali barındırıyor” dedi.
Göze minyatür teleskop ameliyatı
Sarı nokta, gözün hudut katmanı olan retinanın keskin görmeden sorumlu olan, 5 milimetre çapındaki koyu sarı renkli dairesel bölgesidir. Baktığımız cisimlerden gelen ışınlar bu bölgeye düşer. Bölgenin kalıtımsal, infeksiyöz yahut yaşa bağlı hastalıkları vardır. Bölgede geri dönüşümsüz bir hastalık olduğunda cisimlerin manzarasını büyüterek bu alanda sağlam kalmış hücreler daha yeterli kullanılabilir yahut imaj hastalıklı bölge dışındaki sağlam retina bölgelerine düşürülebilir. Bu uygulama göz tabipleri tarafından klâsik olarak yüksek numaralı gözlükler yahut gözlüğe monte edilebilen minyatür teleskoplarla yapılıyor. Geçtiğimiz son 10 yılda bu teleskopları yahut büyütücü alanlar içeren mercekleri ameliyatla göz içine yerleştirme fikri uygulanmaya başladı. Her ne kadar fikir olarak âlâ görünse de uygulamada birçok meseleler ve cevaplanmamış sorular bulunuyor. Bu maksatla yapılan teleskopik merceklerden biri Amerikan Besin ve İlaç Dairesi’nin onayını aldı. Bu merceklerle yapılan çalışmalar az sayıda hasta üzerinde, kısa periyodik, denetimli ve standardize olmayan çalışmalardır. Birçoklarında yakın görme uygunlaşması saptanmıştır.
Hastaların çaresizliği ticari hedefle kullanılamaz
Mevcut hastalığın tedavisinin kelam konusu olmadığına değinen Prof. Dr. Müellif şöyle devam etti.
“Az görenlere yardımcı olacak alet yahut aygıtların başında el büyüteçleri, teleskopik gözlükler, el teleskopları sayılabilir. Son yıllarda göz içi teleskopik implantlar, özel büyütücü göziçi lensleri geliştirilmiş olsa dahi bunların denendiği çalışmalarda şimdi kâfi derecede sağlam olumlu sonuçlar elde edilmemiştir. Elbette ki bu sistemin yararlı olabileceği bir küme hasta vardır. Ancak bu cerrahi formülü sarı nokta hastalığında kabul edilmiş bir tedavi prosedürü olarak sunmak tıbbi etikle uyuşmaz. Üstelik makrovizyon ismi altında hastanın ameliyatla hipermetrop hale getirilip gözlük yardımıyla büyütücü tesir alınmaya çalışıldığına dair kimi üyelerimizin ihtarları da kelam konusu olmuştur. Bu ise hastanın çaresizliğinin maddi çıkar için kullanılmasıdır ve kabul edilemez.”
Makrovizyon ameliyatı ziyanı artırabilir
Prof. Dr. Zeliha Müellif, teleskopik göz içi lenslerin kullanımının sarı nokta hastaları yanında “Retinitis Pigmentosa (RP)” hastalarına da rastgele bir fayda sağlamadığını, maddi çıkarlar için hastaların ümitlerinin sömürüldüğünü açıklayarak şöyle konuştu:
“Bu lensler ile santraldaki imgenin büyütülmesiyle, aslında dar olan görme alanının daha da daralmasına yol açmaktadır. Üstelik pek birden fazla genç yaşta olan RP hastalarının şeffaf kristalin lensleri alındığı için yakın görmeleri de bozuluyor. Hastaların teleskopik göz içi lensleri yerine teleskopik gözlükleri tercih etmesi gerekir. Zira Makrovizyon ameliyatının geri dönüşü yoktur. Hastalar gözündeki merceklerle yaşamaya devam etmek zorunda. Mevcut teleskopik lensler ile görme alanı daralması, kamaşma, hayalet refleler ve binokülarite problemleri şimdi çözülmemiş; maliyet-yarar ve aktiflik konusu şimdi değerlendirilmemiştir.” Bu hususta “İyi Klinik Uygulamaları Kılavuzu” rehberliğinde yapılacak nitelikli klinik araştırmalara gereksinim duyulmaktadır.
Sarı nokta hastalığı nedir?
Maküla ya da bilinen ismiyle “sarı nokta”, gözün art kısmında görme sürecinin sağlandığı retinada yer alan, keskin ve renkli görmenin sağlanmasından sorumlu küçük bir bölgedir. Sarı nokta hastalığı, ismini aldığı bu bölgede bulunan, ışığı ve rengi algılayan alıcıların, yaşın ilerlemesi ile bir arada hasar görmesi sonucu oluşan hastalığa verilen isimdir. Hastalığın tıbbi ismi, yaşa bağlı maküla dejenerasyonudur. Sarı nokta hastalığı bilhassa 65 yaş sonrası meydana gelen, geri dönüşümsüz bir retina hastalığıdır. Gelişmiş ülkelerde körlüğün en değerli sebeplerindendir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
