Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu TÜSİAD iş birliği Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu UNFPA ve Sabancı Romabet Vakfı dayanağıyla 2014 yılında başlattığı İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı projesi kapsamında hazırladığı Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Mesken İçi Şiddet raporu pandemi sürecinde bayan çalışanların yaşadığı mesken içi Roketbet şiddetin arttığını ortaya koydu
Rapora nazaran bayan çalışanların 62 si son 3 ay içinde şiddetin bir tipine en az bir defa maruz kaldı Bayan çalışanların en çok maruz kaldığı şiddet Rexbet tipi 58 ile ruhsal şiddet oldu Toplumsal şiddet görenlerin oranı 15 fizikî şiddet görenlerin oranı 12 cinsel şiddet görenlerin oranı ise 9 olarak belirlendi
Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu TÜSİAD Restbet iş birliği Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu UNFPA ve Sabancı Vakfı dayanağıyla 2014 yılında başlattığı İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı (Business Against Domestic Violance – BADV) projesi kapsamında hazırladığı “Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Konut İçi Şiddet” raporunu düzenlenen çevrimiçi toplantıda kamuoyu ile paylaştı.
Rapora nazaran bayan çalışanların 62 si son 3 ay içinde konut içinde yahut birlikte oldukları şahıslar Radissonbet tarafından şiddetin bir çeşidine en az bir kere maruz kalırken şiddete maruz kalan bayanların en çok maruz kaldığı şiddet çeşidi 58 ile ruhsal şiddet oldu Bunu 15 ile toplumsal şiddet 12 ile fizikî şiddet ve 9 ile cinsel şiddet takip etti
BADV Projesi çalışanların yakın bağlantıda maruz kaldıkları şiddete karşı işyerlerinde takviye sistemleri oluşturulması ve iş dünyasının yönetimsel yetkinliklerinin ve örgütsel kaynaklarının kullanılmasıyla mesken içi şiddeti azaltıcı en uygun uygulamaların araç ve prosedürlerin yaygınlaştırılmasını amaçlıyor 2020 yılı sonunda projeye dahil olan şirket sayısı 73 e kapsama dahil olan çalışan sayısı 183 215 e ulaştı Bu raporun konusu olan Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Konut İçi Şiddet araştırması COVID 19 sürecinde bireylerin mesken içinde yahut birlikte oldukları şahıslar tarafından uğradıkları şiddetin çalışma ortamına ve çalışma hayatına tesirini araştırmak üzere tasarlandı Araştırma birebir vakitte toplanan bilgiler ve tahliller ışığında şirketlere meskenden çalışma uygulamalarından bayanların olumsuz etkilenmesini önleyecek ve iş yerinde toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyecek ek teklifler sunmayı amaçlıyor
Toplantının açılışında UNFPA Türkiye Temsilcisi Hassan Mohtashami, Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan, TÜSİAD Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Kümesi Lideri Oya Ünlü Kızıl tarafından rapor değerlendirmeleri paylaşıldı.
UNFPA Türkiye Temsilcisi Hassan Mohtashami ise COVID 19 global salgını müddetince bayanlar ve kız çocuklarının aile içi şiddete karşı daha kırılgan bir duruma geldiğini buna ayrıyeten cinsel sıhhat ve üreme sıhhati hizmetlerine kısıtlı erişim ile derinleşen ekonomik ve toplumsal gerilimin de eklendiğini söyledi Mohtashami, rapora ait şu değerlendirmeyi yaptı: “İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı (BADV) projesi, işyerinde toplumsal cinsiyete dayalı şiddet olaylarının önlenmesi ve kelam konusu olaylara müdahale edilmesi tarafında gerekli düzeneklerin tesis edilmesi konusunda özel dalın etkin bir aktör olabileceğini gösteren başarılı bir projedir. Bu raporda da kanıtlandığı üzere, BADV projesi kapsamındaki şirketler, çalışanlarının salgın mühletince tesirli takviye alabilmeleri için daha verimli ve güçlü tedbire ve müdahale sistemleri sunabilmişlerdir. Fakat, tekrar bu rapor, işimizin şimdi tamamlanmadığını da göstermektedir. İşyerindeki bayanların seslerine, tecrübelerine ve gereksinimlerine öncelik verebilmek için konut içi şiddeti ortadan kaldırmaya yönelik gayretlerimizi ağırlaştırmamız ve yaratılmış olan ivmeyi daha da arttırmaya devam etmemiz gereklidir. Artık harekete geçip, tek bir gün değil, her gün şiddete hayır deme vaktidir.”
Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan konuşmasında pandemi ile birlikte bayanların mesken içi ve bakım emeği yükünün mesken içinde maruz kalınan şiddet oranlarının arttığının altını çizerek şöyle devam etti Şirketlerin aile içi şiddetle çabadaki aktif rollerini artırabilmeleri için çalışanların mevcut siyasetlere yönelik farkındalığının artırılması yöneticilerin şiddet belirtileri hakkında bilgilendirilmeleri gerekiyor Konuttan çalışan bayanların ev iş istikrarı kurmasına kurumsal takviye sağlamak da bir o kadar önemli Salgının bayanın insan hakları üzerindeki olumsuz tesirlerini minimuma indirebilmek için bilimsel araştırmalarla muhtaçlıkları tespit etmek ve çalışmalarımızı bu öncelikler ışığında şekillendirmemiz çok değerli İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı projesi kapsamında eğitim alan ve siyaset geliştiren şirketler yalnızca çalışanlarının eşitliğini sağlamakla kalmayıp toplumsal adalete de kıymetli ölçüde katkı sunuyor Tüm iş dünyasını bayana yönelik konut içi şiddetle gayret siyasetleri geliştirmeye ve uygulamaya davet ediyor ve bu yayının bu hususta kendilerine rehberlik edeceğini umuyorum
TÜSİAD Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Çalışma Kümesi Lideri Oya Ünlü Kızıl raporla ilgili değerlendirmesinde İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı projesinin en değerli katkılarından birinin salgının tesirlerine dair nizamlı olarak cinsiyete nazaran ayrıştırılmış bilgi sağlaması olduğunu belirtti Oya Ünlü Kızıl Kadına yönelik şiddetin toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanmadan büsbütün sona ermesi mümkün değil vurgusunu yaptığı konuşmasında şu kelamlara yer verdi Ölçemediğini yönetemezsin kuralına paralel olarak tesirli müdahaleler tasarlayabilmemiz için bayanların karşı karşıya kaldıkları aksiliklerin görünür olması koşul Yani salgının tesirlerine dair sistemli olarak cinsiyete nazaran ayrıştırılmış bilgi ve bilgi toplanması çok değerli İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı projesinin en değerli katkılarından birinin de bu alanda nizamlı olarak bilgi sağlaması olduğunu düşünüyorum Ayrıyeten şirketlerin toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik izledikleri stratejiler ve yürüttükleri faaliyetlerin güçlenerek devam etmesi de çok değerli Bayana yönelik şiddetin toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanmadan büsbütün sona ermesi mümkün değil Toplumun bayana ve erkeğe biçtiği roller ve beklentilerin yarattığı bu hiyerarşi bu alt üst münasebeti bayanların aile ömründen eğitime istihdama ve siyasete kadar her alanda ayrımcılığa uğramasına ve veya şiddet görmesine neden oluyor WEPs imzacısı olan İş Dünyası Aile İçi Şiddete Karşı projesinin içinde yer alan ya da rastgele bir formda toplumsal cinsiyet eşitliği alanında emek veren şirketlerin sayısının artması gerekiyor Bu mevzuda hepimiz efor sarf etmeliyiz Her vakit lakin bilhassa de kriz periyotlarında toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin daha da derinleşmemesi için eşitlikçi ve dönüştürücü müdahaleler planlanması çok kıymetli ve bu lakin özel kesim sivil toplum ve kamunun işbirliğiyle mümkün olabilir
Toplantıda ayrıyeten Sabancı Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu Yöneticisi ve Baş Araştırmacısı Melsa Ararat moderatörlüğünde “İş ve Hayat Yerlerinin Çakışmasının Çalışan Bayanlar Üzerindeki Tesiri: Salgından Dersler” paneli düzenlendi.
Salgın Sürecinde Çalışma Hayatı ve Mesken İçi Şiddet Raporu Çıktıları
- Kadın iştirakçilerin 76 sının erkeklerin ise 53 5 inin mesken işlerine pandemi öncesine nazaran daha fazla vakit ayırdıkları görülmektedir
- Anket sonuçları bayanın konuttan çalışması halinde kimi hanelerde erkeklerin pandemi öncesinde üstlendikleri işlerin de bir kısmını eşlerine yükleyebildiklerine işaret etmektedir
- Ankete katılan tüm çalışanların 38 8 i pandemi sona erdikten ve toplumsal ara kuralları kaldırıldıktan sonra işyerinde çalışmaya geri dönmeyi tercih ederken 41 7 si haftada birkaç gün konuttan çalışmayı tercih ettiklerini belirtmişlerdir
- Eşi yahut nişanlısı ile yaşayan iştirakçilerin pandemi sonrası çalışma tercihleri cinsiyete ve konut işlerine ayırdıkları vakte nazaran farklılaşmaktadır Bayanlar genel olarak erkeklere kıyasla konuttan çalışmayı daha çok tercih etseler de bu tercihlerinin konut işlerini üstlendikleri oranda azaldığı görülmektedir
- Tüm iştirakçilere COVID 19 sürecinde şirketlerin aldığı tedbirler ve dayanak sistemlerinin onlar açısından ehemmiyeti sorulduğunda bu soruya karşılık verenler iş sıhhati ve güvenliğine yönelik tedbirleri 87 8 fiyatlı hastalık müsaadesini 84 3 ve fiyatlı acil bakım müsaadesini 76 5 en kıymetli dayanaklar olarak belirtmişlerdir
- Sonuçlar bayan çalışanların 62 sinin son 3 ay içinde şiddetin bir çeşidine en az bir sefer maruz kaldığını göstermektedir
- Şiddete maruz kalan bayanların en çok maruz kaldığı şiddet tipi daha evvelki araştırmaların da ortaya koyduğu üzere ruhsal şiddet 58 olmuştur Bunu 15 ile toplumsal şiddet 12 ile fizikî şiddet ve 9 ile cinsel şiddet takip etmektedir
- Erkek iştirakçilerin 5 i eşlerine şiddet içeren bir davranışta bulunduğunu beyan etti Bu davranışın nedenleri sorulduğunda ise ekonomik meseleler ve çocuklarla ilgili sıkıntılar olayların yarısında başta gelen sebepler olarak belirtilmiştir
- Şiddet gören bayanların yarısına yakını bu durumu kimseyle paylaşmadıklarını belirtirken hiçbir bayanın bu durumu işyeri ile paylaşmaması dikkat çekmektedir
- BADV s irketlerinde c alıs an ve s iddete kars ı is yeri siyasetinin farkında olan bayanların dig er s irketlerde c alıs an ve is yerlerinde bir siyaset olmadıg ını beyan eden bayanlara kıyasla daha az ruhsal zorlanma yas adıkları anlas ılmaktadır
Araştırmanın Usulü
Araştırmada anket tekniği kullanıldı ve anket 18 Haziran 31 Ağustos 2020 tarihleri ortasında çevrimiçi olarak uygulandı Doldurulması yaklaşık 10 dakika süren ankete ulaşılmasını sağlayacak ilişkiler 2016 2020 yılları ortasında BADV projesine dahil olan 73 şirket ile paylaşıldı ve şirket yöneticileri tarafından elektronik posta yoluyla çalışanlara yönlendirildi Anket ayrıyeten toplumsal medya üzerinden paylaşılarak BADV projesine dahil olmayan şirketlerin çalışanlarına da ulaştırıldı BADV şirketlerinden toplamda 37 şirketin çalışanları ankete iştirak sağladı Ankete 1 261 kişi katılmıştır
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı