Toplumda kendisine biçilen rolden ötürü bir erkeğin nazik olması, hislerini tabir etmesi, hatta ağlaması kadınsı olmakla suçlanmasına, dışlanmasına ve bireyleşememesine sebep oluyor. Çocukların yetiştirilmesi sürecinde hala ‘sen erkek oldun artık ağlamaman gerek’ üzere yanlış telaffuzların kullanıldığını belirten uzmanlar, toplumsal rol eşitliklerinin gerektiği üzere izah edilemediğine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Aziz Görkem Çetin, erkek çocukların yetiştirilmesinde yapılan yanılgılara değinerek toksik erkeklik kavramına ait değerlendirmelerde bulundu.
“Toksik erkeklik” üzere kavramlar önyargıya yol açabiliyor
Son günlerde kullanılan, “kendisine biçilen role bürünmeye çalışan erkeğin hem hislerini bastırması hem de her ne değerine olursa olsun üstünlük ve iktidarını kanıtlamaya çalışmasıyla birlikte dönüştüğü durum” olarak açıklanan ‘toksik erkeklik’ kavramına değinen Aziz Görkem Çetin, toksik erkeklik üzere kavramları kullanmanın insanın önyargılarını besleyebildiğini ve bu kavramın erkeklere zıtlık olarak anlaşılabildiğini kaydetti.
“Bireyleşememiş erkek” sorunu daha uygun tanımlıyor
“Toksik erkeklik” yerine “bireyleşememiş erkeklik” demenin daha uygun olduğunu belirten Aziz Görkem Çetin, şunları söyledi:
“Bu üslup kavramlar bireylerin tabir edilen konuya önyargılı bakmasına yol açabiliyor ve asıl izah edilmek istenen nokta gözden kaçırılmış oluyor. Yanlış öğretileri ve yanılgılı işlenmiş kültürel kodları anlamadan ya da tahlile yönelmeden isim takıp geçmek üzere geliyor. O yüzden bu kavramı bireyleşememiş erkeklik diyerek açıklamak daha hakikat olacaktır. Zira agresif temalı kavramlar olayın manasını gölgede bırakıyor. Kişi, bunu bir sorun olarak görmeyip ‘erkek düşmanlığı yapılıyor’ diyerek yanlış giden sürecin farkında olamıyor. Toplumun kendisinden beklenenleri yapmaya eğilim gösterip benliğine dair hisleri bastıran, kendisini toplumda güçlü ve düzgün göstermeyi hedefleyen bireyleşmemiş şahıslar olarak bu kavram açıklanabilir.”
Nazik ve hislerini söz eden erkek dışlanabiliyor
Toplumumuzda maalesef bayan ve erkeğe biçilmiş rollerin olduğunu vurgulayan Aziz Görkem Çetin, “Toplumsal bağlarda erkeğe toplumlar ortası, bayana ise toplum içi bağlar dayatıldığını söyleyebiliriz. Toplumlar ortası bağlarda erkeğe kalan hisse güçlü olmak ve ezilmemek üzere ögeler oluyor. Aslında bu da şiddet ve savaşa dair davranış örüntülerini temsil ediyor. Toplumumuzda bir erkeğin nazik olması, hislerini tabir etmesi hatta ağlaması kadınsı olmakla suçlanıp, dışlanmasına sebep olabiliyor. Gücü ve erkekliği müdafaanın yolu şiddetmiş, duygusal olmamakmış üzere görünüyor. Bu kısır durumda lakin bireyleşmiş bir kişinin ayrışabileceğini söyleyebiliriz. Saygıyı kendi potansiyeli üzerinden sağlayamayan bireyler, toplumun onlara biçtiği role bürünmeye çalışarak hem hislerini bastırıyor hem de gücünü kanıtlamaya çalışıyorlar. Bu durumda sıhhatsiz ve ortada kalmış, kendini nitekim var edemeyen bir hayat ortaya çıkıyor.” dedi.
Çocuklara toplumsal cinsiyet eşitliği öğretilmeli
Bu kavrama yol açan noktanın erkeklik kavramı olduğunu tabir eden Aziz Görkem Çetin, “Toplum erkeklik kavramını hislerini tabir etmeyen, sert, güçlü olarak tanımlıyor. Şayet bu tanıma uyulmazsa kadınsı olmakla suçlanıyor. Çocuklarımızı yetiştirirken bile ‘sen erkek oldun artık ağlamaman gerek’ üslubunda telaffuzlar hala söz ediliyor. Çocuğa toplumsal rollerin eşitliği izah edilmiyor. Yapılan araştırmalar, toksik erkeklik normları üzerindeki en değerli etkenlerden birinin arkadaş etrafıyla kurulan bağlantıların olduğunu söz ediyor. Bu nedenle toplumsal tesirin büyük bir hissesi olduğunu söyleyebiliriz. Ailenin burada en değerli rolü, çocuğunun toplum ile alakasını kurarken toplumsal cinsiyet eşitliğini vurgulayarak gücü birini ezmek için değil de denetim ederek birini korumak için kullanabilmesini izah etmektir.” diye konuştu.
Ebeveynlerin yaklaşımı çok önemli
Uzman Klinik Psikolog Aziz Görkem Çetin, “Aileler ve tahminen de bilhassa anneler, erkek çocuklarının yardım etmelerini engelliyor ve kız evlatlarının yardım etmesi ise esasen olması gereken bir durummuş üzere yaklaşımlarda bulunuyorlar.” dedi ve kelamlarını şöyle tamamladı:
“Babalar ‘sen kızsın meskene bu saatte gelemezsin, bu türlü davranamazsın’ diyerek çocuklarına toplumsal cinsiyetin eşitsizliğinin ne kadar doğal ve olması gereken bir durum olduğunu öğretiyorlar. Meğer çocuklar romantik bağ ve öteki ile kurdukları ilgilerini aileyi referans alarak şekillendiriyorlar. O nedenle aileler; ister kız ister erkek olsun tüm çocukların kendi ayakları üzerinde durabilen, hislerini ve kanılarını tabir eden, sorumluluk alan, saygılı bireyler olarak yetişmeleri gerektiğini fark etmeliler.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
