Sosyal medya bağlantı alışkanlıklarının dönüşümüne imkan sağlayan bir araç olarak günlük ömrün ayrılmaz bir kesimi Göztepe Escort haline geldi Toplumsal medyada enformasyon iletiminin her saniye dayanılmaz bir süratle gerçekleştiğine dikkat çeken uzmanlar bilgilerin her insan tarafından farklı biçimde algılanarak aktarılabildiğini ve bu noktada da medya okuryazarlığı kavramının Göztepe Escort Bayan ortaya çıktığını tabir ediyor Covid 19 salgını ile birlikte dijital sıhhat okuryazarlığının gündeme geldiğini vurgulayan uzmanlar gerek bilgi algılanmasında gerekse dijital ortamlarda bilgi paylaşımında hakikat adımlar atabilmek için medya okuryazarlığı Escort Göztepe marifetlerinin kazanılmasını tavsiye ediyor
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr Aylin Tutgun Ünal toplumsal medya mecralarının yayılması ve ortaya çıkan bilgi kirliliğine karşı edinilmesi gereken medya okuryazarlığı ile ilgili değerlendirmelerde ve tavsiyelerde bulundu
Sosyal medya hayatın ayrılmaz bir kesimi oldu
Sosyal medyanın günümüz irtibat alışkanlıklarının dönüşümüne imkan sağlayan bir araç olarak günlük ömrün ayrılmaz bir kesimi haline geldiğini belirten Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Her geçen gün eklenen yeni özellikleri ile yediden yetmişe herkesin ilgisini çeken toplumsal medyada değişen üsluplarda kullanım kelam konusu Bilgi alışverişi haber takibi eğitim maksatlı kullanımın yanında akıllı telefonların sağladığı pek çok özellikler ile eğlenceli fotoğraf ya da görüntüler oluşturup paylaşma insanların hayatlarındaki gelişmeleri olayları yazılı görsel emojisel olarak başkalarına duyurma iş emelli kullanım oyun oynama cümbüş ve mizahi gayelerle kullanım ve daha onlarca özellik toplumsal medyanın sunduğu imkanlar ortasında yer alıyor dedi
Farklı varyasyonlarla medya okuryazarlığı kavramı oluştu
Ünal toplumsal medyada devasa boyutlarda bilgi depolandığını ve enformasyon iletiminin her saniye fevkalade bir süratle gerçekleştiğini söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti
Küresel boyutlarda dolaşan enformasyon akışı içerisinde çeşitli mevzularda şahısların paylaşımları deverana giriyor Görülen olaylar ve durumlar anlık olarak toplumsal medya mecralarına yansıyor Kelam konusu yansımalar şahısların geçmiş tecrübeleri ile şekillenen algılarına nazaran oluşuyor Yani bir bahse bir kişinin verdiği mana ve bu doğrultudaki tabir hali başka kişinin algısıyla tıpkı olmayabilir Başka yandan ön yargılar da devreye girdiğinde bir olayı şahıslar istedikleri formlarda çeşitli varyasyonlarda anlatabiliyor Bu anlatımlar bir husus hakkında çeşitli bilgileri ortaya çıkarıyor ve bu da toplumsal medyadaki paylaşımlara yansıyor Bu üzere durumlarda ne yapılması gerektiği düşünüldüğünde medya okuryazarlığı devreye giriyor Medya okuryazarlığı kavramı daha sonra çeşitli varyasyonlarla da karşımıza çıktı Yeni medya okuryazarlığı toplumsal medya okuryazarlığı dijital okuryazarlık dijital sıhhat okuryazarlığı varyasyonlarının aslında makul çekirdek maharetlere dayandığı söylenebilir Ancak farklı hedeflerle genişletildiğinde farklı kavramların daha spesifik gereksinimlere yönelik marifetleri tabir ettiğini söyleyebiliriz
Pandemi ile dijital sıhhat okuryazarlığı gündeme geldi
Özellikle Covid 19 pandemisi ile birlikte sıhhat haberciliğinin değer kazandığına dikkat çeken Öğretim Üyesi Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Dijital platformlarda herkesin salgın ve aşı bahislerinde farklı bilgileri paylaşması dijital sıhhat okuryazarlığını gündeme getirdi Resmi kurum kuruluşlar ve açıklama yapmaya yetkili bireylerin verdikleri bilgilerin yanı sıra vatandaşların da fikirlerini kendi algılarıyla birleştirerek paylaşması ve öteki kullanıcılar tarafından beğenilerek tekrar paylaşım yapılarak yayılması farklı bilgilerin sirkülasyonuna sebep oldu Bu noktada da baş karışıklığı meydana geldi Yeniden bu noktada dijital sıhhat okuryazarlığı maharetleri sıhhat özelindeki yanlışsız bilginin ne halde sağlanacağını ve yapılması gerekenleri bize anlatıyor diye konuştu
Medya okuryazarlığı maharetleri dikkat gerektiriyor
Medya okuryazarlığı ile toplumsal medya üzere yeni medya ortamlarında deverana giren bilgilerin doğruluğundan nasıl paylaşım yapabileceğine kadar pek çok marifetin kazanılabileceğini vurgulayan Ünal Bahsedilen hayli fonksiyonel çekirdek hünerler yalnızca biraz dikkat gerektiriyor Bu maharetler yalnızca sıhhat özelindeki bilgi paylaşımlarında değil toplumsal medya üzere tüm çevrimiçi platformlardaki çeşitli hususların ele alındığı paylaşımlarda uygulanırsa şuurlu kullanıma katkıda bulunulabilir dedi
Doç Dr Aylin Tutgun Ünal medya okuryazarlığı marifetlerini şöyle sıraladı
Bilgiyi çeşitli kaynaklardan doğrulamak Bir bilgi karşımıza çıktığında bu bilgiyi farklı mecralardan doğrulayabiliriz Örneğin toplumsal medyada o hususla ilgili öbür bir paylaşımın olup olmadığı tarayıcıda arama yapıldığında o bahiste bilgi karşımıza çıkıp çıkmadığı teyit edilebilir
Bilgiyi doğrulamadan paylaşmamak Karşımıza tam da bizim fikrimize uygun bir paylaşım çıkabilir lakin bu paylaşım öbür kurum kuruluşları ya da şahısları içeriyorsa hakikat olup olmadığı teyit edilmeden paylaşılmamalı Son vakitlerde çarpıtma haberlerde olduğu üzere bireyleri sıkıntı durumda bırakacak tipten haberlerin o bireyler tarafından doğrulanmadığı sürece beğeni tekrar paylaş yorum özellikleri ile yayılmasına katkıda bulunmamalıyız
Uydurma hesaplardan korunmak Düzmece hesap ya da trol hesap denilen hesaplardan yayılan dezenformasyonlar gerçek olarak algılanabiliyor Bilhassa bu hesapları dikkate almadan yolumuza devam etmeliyiz Bu hesapları anlayabilmek için açılış tarihinin yeni olması hesap isminde harf eksiği harf fazlası itinasız sayıların yer alması anonim profil fotoğrafları öbür bir toplumsal medya mecrasında hesabının bulunmaması üzere birkaç ipucu var Bu hesaplar takip listesinden çıkartılabilir
Resmi kurum kuruluş ve şahısları takip etmek Pek çok bilginin resmi kanallardan teyit edilebilmesi için resmi kurum kuruluş ve yetkili şahısların hesapları takip edilebilir
Çarpıtma haberlere reaksiyonumuzu ayarlamak Sosyal medyada çarpıtma haberler şuurlu olarak yapılıyor Bu da bireyleri ve kurumları linç etmeye bireyleri teşvik ediyor Bu durumlarda paylaşımın maksadını oluşturan şahıslardan açıklama gelmesini beklemek ve sakin kalmak değerlidir Burada empati marifeti kullanılarak tıpkı durumla karşılaşılabileceği unutulmamalı
Duygusal yayılımı bilmek Tıpkı gerçek toplumsal ortamlarda olduğu üzere toplumsal medyada da şahıslar paylaşımları aracılığıyla birbirinin his durumunu etkileyebiliyor Yapılan bilimsel deney ve araştırmalar sonucunda paylaşımların arkadaş arkadaşın arkadaşı ve onun arkadaşı olmak üzere üç dereceye kadar hislerde güçlü tesir gösterdiği biliniyor Global yayılım düşünüldüğünde olumsuz bir his barındıran paylaşımın duygusal bulaşma ile geniş kitlelere yayılacağı bilinerek paylaşımlara yansıtılmaması bilinçlilik açısından değerli bir maharettir
Etik kurallara uymak Bilhassa cümbüş ve mizah maksatlı kullanımlarda bireylerin müsaadesiz görüntülerinin çekilmesi paylaşılması kimlik bilgilerini ortaya çıkartacağı için kişinin toplumsal pozisyonuna ziyan verebilir Palavra habere başvurmak ve onu yaymak da tekrar bir diğerini ferdî ve toplumsal olarak olumsuz tesirlere maruz bırakacaktır Etik kurallar çerçevesinde bireylere ziyan vermeden toplumsal medyayı kullanmak bir vatandaşlık vazifesi olarak bilinmelidir
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
