İletişim tasarımı, çağımızın fenomeni… Gözümüzü nereye çevirsek sorgulatan ya da tahminen de hiç fark ettirmeden zihnimize işleyen, bizimle irtibata geçmeye, bize bir şeyler anlatmaya çalışan dizaynlarla karşılaşıyoruz. Sırf dış alanlar değil, yakın etrafımızda kullandığımız tüm elektronik aygıtlar da bağlantı dizaynından nasibini alıyor. Dünyamızı çepeçevre saran bu güçlü araç konusunda farkındalığı sağlamak isteyen dizayncılar, her yıl 27 Nisan’ı “Dünya İrtibat Tasarımı Günü” olarak kutluyor.
1995 yılından 2013 yılına kadar “Dünya Grafik Günü” ve 2013’den günümüze de “Dünya İrtibat Tasarımı Günü” ismiyle kutlanan “27 Nisan İrtibat Tasarımı Günü”, aslında milletlerarası bir kurulun kuruluş tarihi. Milletlerarası Grafik Tasarım Dernekleri Kurulu (ICOGRADA), 27 Nisan 1963 yılında Montreal’de kurulan ve dünyadaki grafik tasarımı ile görsel irtibat tasarımı meslek birliklerinin temsilcilerini bir ortaya getirmeyi amaçlayan bir kuruluş. Görsel bağlantı konusunda etkinlikler düzenleyen kurul, kendi kuruluş tarihi ve dizaynın kıymeti konusunda bir farkındalık oluşturmak maksadıyla, 1995 yılından bu yana bu türlü bir anma düzenlenmesine öncülük ediyor.
“Görsel Bir Dünyada Yaşıyoruz”
Yeditepe Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Görsel Bağlantı Tasarımı Kısmı Lideri Prof. Dr. Neda Üçer, 27 Nisan İrtibat Tasarımı Günü ve irtibat dizaynının ehemmiyetine ait bilgi verdi.
İletişim dizaynının görme, algılama ve düşünme biçimlerimizi yönlendirmesi nedeniyle çok değerli bir bağlantı aracı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Üçer, günlük ömrümüzde yönlendirme ve trafik işaretlerinden, kullandığımız teknolojik aletlere, izlediğimiz reklamlara, sinemalara, oynadığımız dijital oyunlara, panolarda yer alan afiş-poster dizaynlarına kadar bir sürü irtibat tasarımı örnekleri ile karşılaştığımızı anımsattı. “Görsel bir dünyada yaşıyoruz” diyen Üçer, irtibat dizaynının gücü ve değerinin yadsınamayacağını belirtti.
“Gelecekte Daha Çok Yer Tutacak”
Özellikle Y ve Z nesillerinin bağlantısı görsel semboller ile gerçekleştirip, görsel araçlar ile öğrendiğine ve pandemi ile bu olgunun perçinlendiğine işaret eden Prof. Dr. Neda Üçer, “Dolayısıyla yeni gelen jenerasyonlar dijital platformların ve teknolojinin olmadığı bir ömrü düşünemiyorlar. Dijital platform ve teknoloji demek, görsel içerik üretimi ve tasarım demek. Bu denklemlere baktığımda zati kıymetli olan görsel bağlantı dizaynının yakın gelecekte daha da değerli bir yer tutacağını söylemek sanırım kehanet olmaz” dedi.
Prof. Dr. Neda Üçer, irtibat tasarımcısının hem toplumu anlamak ve ona ses vermek ile vazifeli olduğunu hem de bireylerin hayat şekillerini şekillendirdiğini tabir ederek “Ne yazık ki, bağlantı tasarımcılarının aktifliğinin, hâlâ toplumlar tarafından tam olarak anlaşılmadığını düşünüyorum fakat sonunda ne kadar faal bir yere sahip olduklarının anlaşılacağından ümitliyim” diye konuştu.
“İletişim Biçiminizi Söyleyin Kim Olduğunuzu Söyleyeyim”
İletişim dizaynları sayesinde yeni tabirler, yeni kullanım halleri ve hatta yeni düşünme formları ile karşılaştığımıza ve bunları içselleştirdiğimize işaret eden Üçer, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dolayısıyla bağlantı tasarımı dünyamızı değiştiriyor, niyetimizi, kararlarımızı etkiliyor. ‘Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim’ atasözümüzü ‘iletişim biçiminizi söyleyin size kim olduğunuzu söyleyeyim’ ile değiştirirsem sanırım söylemek istediğimi daha uygun anlatmış olurum. Birincisi, ne biçimde irtibat kuruyorsanız, o şahıssınız; kullanılan teknolojik aletin özelliği hangi çağda olduğunuzu gösterir. Teknolojiyi kullanma marifetiniz de trendleri takip edip etmediğinize işaret eder. İkincisi, nasıl irtibat kuruyorsunuz? Niteliksel olarak bağlantı lisanı, üslubu, empati kurarak mı, yoksa yok sayarak mı? Örneğin, bir şirket yahut markanın reklam lisanında kullandığı sözcükler, müşteriye nasıl bir yaklaşım sergilendiğini çok net ortaya koyar.”
İyi Bir İrtibat Tasarımı Nasıl Olmalı?
- İletişim tasarımı, etkileşim içeren yaratıcı bir süreçtir. Bu süreçte gerçek içeriği, gerçek kanal ile alıcıya iletebilmek ve alıcının dilek, istek, muhtaçlık ve beklentilerine yanıt vermek değerli.
- İletişim tasarımı hem bilimsel yaklaşımı hem de estetik kaygıyı barındırmalı.
- Tasarımcı söz, sembol ve imgeleri, teknik marifeti ile harmanlayarak ne biçimde kullanırsa, ne üzere bir sonuç elde edeceğini bilmeli.
- Tasarımcı yaratıcılığını, bağlantı maharetini, teknik bilgi ve birikimini kullanarak faal dizaynlar yapmalı.
- Tasarım süreci, daima gelişime açık, alıcı ile etkileşim içerisinde, dizaynın da alıcının beklentileri doğrultusunda yenilendiği bir yapı olmalı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı