Enerji ve Pak Hava Araştırma Merkezi ‘ndeki CREA Centre for Research on Energy and Clean Escort Pınarbaşı Air analistler tarafından gerçekleştirilen yeni bir araştırma 2020 yılında Avrupa da fosil yakıt kullanımındaki düşüş nedeniyle hava kirliliğine bağlı 38 000 ölümün önlendiğini ortaya koydu Rapor fosil yakıt kullanımındaki düşüşün Pınarbaşı escort salgın nedeniyle gerçekleşen kısıtlamalar ve süregelen güç dönüşümünden kaynaklandığını gösteriyor
Rapor COVID 19 ile çaba kapsamında uygulanan kısıtlamalar ve yenilenebilir güçteki artışın 2020 yılında Avrupa’da fosil yakıt kullanım oranlarında büyük Pınarbaşı escort Bayan ölçekli düşüşe neden olduğunu ortaya koyuyor Bu düşüş ortalama nitrojen dioksit NO2 kirliliği düzeyinde yaklaşık 14 ortalama partikül husus kirliliği düzeyinde 7 ozon düzeyinde 4 lük azalma manasına geliyor Bu durumun Avrupa Birliği nde hava kirliliğinden kaynaklanan 37 813 mevti 95 itimat aralığı 31 894 44 226 engellediği kestirim ediliyor
Önüne geçilen öbür sıhhat tesirleri ortasında 10 milyonu aşkın işgünü kaybının , çocuklarda 17 000 daha az yeni astım vakasının , astım atağı nedeniyle 29 000 kere acil servis girişinin ve 4700 erken doğumun önlenmesi de yer alıyor Kronik hava kirliliğine maruziyet ile alakalı olan bu sıhhat tesirlerinin önümüzdeki devirde gecikmeyle de olsa tekrar gerçekleşeceği öngörülüyor
Araştırmada Türkiye de var
Araştırmacılar bu olumsuz sıhhat tesirlerinin en çok Almanya Polonya İtalya ve İngiltere de önlendiğini kent ölçeğinde en faal performansın Paris Roma Zagreb Atina Lizbon ve Varşova da gerçekleştiğini ortaya koyuyor Raporun sonuçlarına nazaran Türkiye de ise 2020 yılında Covid 19 krizine bağlı olarak fosil yakıt kullanımının ve münasebetiyle hava kirliliğinin azalması sonucunda 376 erken mevt önlenmiş durumda Türkiye önlenen erken vefat sayılarında araştırmada incelenen 37 ülke ortasında 20 sırada Alınan tedbirler sonucunda en fazla mevtin engellendiği ülkeler ise 5 546 ile Almanya ve 4 706 ile Polonya
AB ölçeğinde toplam elektrik üretiminde yenilenebilir güç üretimin 37 sini sağlayan fosil yakıtları birinci kere geçerek 38 lik hisseye ulaştı Avrupa da kömürün hissesi 2020 yılında 2019’a kıyasla 20 azaldı Tıpkı vakitte ulaşım dalındaki petrol talebi 2020 yılının Ocak ve Kasım ayları ortasında 13 düşüş gösterdi Kömür ve petrol kullanımı NO2 kirliliğinin ana kaynakları olmasının yanı sıra Avrupa’daki partikül husus kirliliğinin temel nedenini oluşturuyor
Türkiye de ise kirliliğinin ana kaynakları ortasında 30 yılı aşkın müddettir çalışan ve ekonomik ömrünü doldurmuş lakin etraf yatırımlarını hala tamamlamamış kömürlü termik santraller yer alıyor Tanınan muafiyetler süreksiz müsaadeler ve ek müddetler sayesinde Çanakkale Kütahya Manisa Muğla Zonguldak Kahramanmaraş Sivas ve Muğla vilayetleri başta olmak üzere Türkiye nin pek çok yerindeki termik santraller havayı kirletmeye devam ediyor Türkiye’de her gün 13 kişinin ölmesine sebep olan bu santrallere karşı bahsi geçen vilayetlerdeki etraf kuruluşları tarafından muafiyetlerin uzatılmaması için 2019 yılında başlatılan ve 105 bin bireye ulaşan imza kampanyası santraller hala etraf yatırımlarını tamamlamadığı için devam ediyor Türkiye deki kömürlü termik santrallerin kimsenin istihdam sorunu yaşamayacağı adil bir geçiş planı ile emekli edilmesi ve gerekli yatırımlarını yapmadan çalışmalarına müsaade verilmemesi daveti yapıyoruz
Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Buket Atlı COVID 19 pandemisi sürecinde uzun mühlet kirli hava soluyan bireylerde oluşan kronik hastalıkların enfeksiyonlara yer hazırlayarak ne kadar büyük bir sıhhat tehditi oluşturduğunu bir sefer daha yakından gördük Yaptığımız hesaplamalara nazaran Türkiye’de hava kirliliği 2017 yılından beri trafik kazalarının en az 6 katı kadar can aldı Kara Rapor çalışmamız da Türkiye’de Avrupa’ya benzeri biçimde 2020 nin birinci altı ayında hava kirliliğinin azaldığını gösterdi Ocak 2020’de kapanan kömürlü termik santraller ve karantina nedeniyle azalan trafik sebebiyle kimi vilayetlerde hava kalitesi güzelleşmiş olsa da kâfi yapısal tedbirler alınmadığı için kirlilik Haziran prestijiyle tekrar artmaya başladı Süreksiz müsaadeler ve ek mühletlerle etraf ve halk sıhhati için yatırımlarını tamamlamadan tekrar açılan santraller hala çalışıyor 2020 deki üzere uygunlaşan bir hava kalitesi görmek istiyorsak etraf yatırımlarını tamamlamadan faaliyet gösteren santralleri durdurarak işe başlayabiliriz
Greenpeace Akdeniz İklim ve Güç Proje Sorumlusu Gökhan Ersoy Salgına karşı alınan tedbirlerle birlikte dünyanın pek çok bölgesinde hava kirliliğine dair yalancı bir bahar yaşadık Meskenlere kapanmamız hava kirliliğinde kısa vadeli bir azalmaya neden oldu lakin bu demek değil ki hepimiz pak bir nefes aldık İstanbul da partikül unsur kirliliği ile özdeşleşen ilçeler ile Muğla Manisa Zonguldak üzere kömürlü termik santrallere mesken sahipliği yapan bölgelerde günlük limit aşımları ve buna bağlı hava kirliliği salgının birinci gününden beri hiç sürat kesmedi Rapordaki datalar de aslında bunun bir ispatı Türkiye ye dair partikül unsur PM10 düzeylerinde görüldüğü üzere pandemide de radikal bir değişim yok Pak hava için tahlil konutlara kapanmak değil Pak hava için hava kalitesi ile ilgili yönetmelikler vakit kaybetmeden güçlendirilmeli kamu kurumları da bu düzenlemelerle tanımlanan sorumlulukları çerçevesinde kirletici kaynaklara yönelik somut adımlar atmalı Buna da ince partikül unsur PM2 5 a bir limit bedel belirleyerek başlamalıyız Hava kirliliği bir halk sıhhati meselesidir Pak hava ve daha sağlıklı bir ömür hepimizin en doğal hakkı
Dünya Sıhhat Örgütü Etraf İklim Değişikliği ve Sıhhat Kısmı Yöneticisi Dr Maria Neira İklim değişikliğiyle gayrete liderlik etmek geleceğe yönelik belirsizliğini koruyan gayeler ortaya koymayı değil bugün insanların hayatının kurtarılması manasına geliyor Kirli fosil yakıtlardan uzaklaşmak günümüzde sıhhat ve iktisat açısından kısa vadede büyük ölçekli yararlar getiriyor Bu durum tıpkı vakitte gelecekte oluşabilecek krizlere yönelik savunmasızlığımızı azaltıyor Halk sıhhati açısından bakıldığında salgından kurtulmak için gereksinimimiz olan şey bu diyor
İngiliz Tıbbi Araştırma Kurulu Klinik İmmünofarmakoloji Profesörü ve Southampton Üniversitesi Tıp kısmında Fahri Danışman Doktor Prof Stephen Holgate Kimse 2020’de yaşananların tekrarlanmasını istemiyor Bu durum ölümcül olan hava kirliliği problemiyle uğraş etmenin insanların ömürlerinde gerçek manada fark yarattığını gösteriyor Havanın daha pak olması konutta yahut okulda zehirli hava soluyan çocuk sayısının azalması manasına geliyor Bu durum birebir vakitte iklim değişikliğini ele almamıza yardımcı oluyor Bu rapor havamızı temizleme konusunda atacağımız yiğit adımların hayatını kurtaracağımız insan sayısında artışla sonuçlanacağına dair bir öteki delil niteliği taşıyor diyor
Enerji ve Pak Hava Araştırma Merkezi Baş Analisti Lauri Myllyvirta 2020 yılında fosil yakıt tüketimindeki keskin düşüş sırasında Avrupa Birliği ve İngiltere nin hava kirliliğinde rekor düzeyde düşüş yaşandı İktisatların yine açılmasını ve COVID 19 kısıtlamalarını sonlandırmayı ne kadar erken hayata geçirebilirsek o kadar yeterli Lakin güç ve ulaşım sistemlerimizin büyük kısmının kaynağının hala fosil yakıtlar olması hayat olağana döndükçe kirlilik düzeylerinin de olağana dönmesini gerektiriyor Pak güç ve ulaşım sistemlerinin inşası seyahat ve günlük ömür kısıtlamaları olmadığı durumda dahi kirlilikte daha da büyük ölçekli düşüşün gerçekleşeceği manasına geliyor diyor
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
